Việc này có nguy cơ lây lan dịch bệnh trong cộng đồng khi xuất hiện các ca biến chủng Omicron và mở cửa các hoạt động xã hội, phục hồi, phát triển kinh tế. "Nếu không kiểm soát, số nhiễm tăng quá mức sẽ tăng số nhập viện, tạo áp lực lớn lên hệ thống y tế, đặc biệt tác động đến các nhóm nguy cơ cao trở nặng như người già, người có bệnh nền", ông Sơn nói, ngày 8/2.
Thứ trưởng Y tế nhìn nhận, về cơ bản dịch bệnh đang được kiểm soát trên cả nước với số ca chuyển nặng, T* vong có xu hướng giảm. Tuy nhiên, từ mùng 4 Tết đến nay, số ca nhiễm đang tăng dần trở lại, đến mùng 7 lên gần 17.000 trường hợp. Tối 8/2, số ca nhiễm cả nước lên gần 22.000, cao nhất kể từ tháng 10 đến nay trong bối cảnh thích ứng. Tổng cộng một tuần qua, Bộ Y tế công bố gần 100.000 ca nhiễm.
Số trường hợp nặng xu hướng giảm mạnh, gần đây duy trì ở mức trên 2.000 ca mỗi ngày, trong khi tháng trước luôn hơn 3.000-4.000. Số ca bệnh nặng, nguy kịch tuần qua giảm hơn 27% với tuần trước đó. So với cùng kỳ năm ngoái, tổng bệnh nhân T* vong trong một tuần giảm 246 ca.
Việc gia tăng ca Covid-19 sau thời gian nghỉ Tết cũng được các chuyên gia dự đoán trước đó. Tuy nhiên, họ cho rằng tình hình "chưa đáng lo ngại", chỉ cần người dân tiếp tục tuân thủ tốt 5K để tránh nguy cơ tạo làn sóng dịch mới.
Theo PGS.TS Trần Đắc Phu (nguyên cục trưởng Y tế Dự phòng, Bộ Y tế), nguyên nhân đầu tiên khiến số ca Covid tăng là ngày Tết nhiều lễ hội, gặp gỡ, tiếp xúc đông người làm tăng nguy cơ lây nhiễm. Thứ hai, sau Tết lượng người lao động trở lại thành phố để tiếp tục làm việc; học sinh, sinh viên được trở lại trường học, dẫn nhu cầu xét nghiệm cao hơn, "càng xét nghiệm càng phát hiện ca nhiễm mới". Ngoài ra, Việt Nam cũng đang thực hiện nới lỏng, thích ứng linh hoạt, an toàn hơn với dịch bệnh.
Ông Phu cũng đồng nhận định với Thứ trưởng Sơn, rằng "số ca nhiễm tăng nhưng dịch vẫn đang kiểm soát được". Ngoài ra, ông cho rằng số ca nặng hiện không quá nhiều vì độ bao phủ vaccine rộng trên cả nước. Hơn 182 triệu liều vaccine đã tiêm, trong đó tiêm mũi một hơn 79 triệu liều, tiêm mũi hai 74 triệu liều, tiêm mũi 3 (tiêm bổ sung/tiêm nhắc và mũi 3 liều cơ bản) là 29 triệu liều. Hơn nữa, Việt Nam đã có nhiều kinh nghiệm phòng chống dịch, điều trị bệnh qua các đợt dịch.
Các chuyên gia khá lạc quan khi dự báo tình hình dịch thời gian tới. Theo PGS.TS Đỗ Văn Dũng (Trưởng Khoa Y tế Công cộng, Đại học Y Dược TP HCM), nếu người dân duy trì thực hiện tốt 5K, số ca nhiễm tăng trong thời gian ngắn rồi sau đó giảm dần, không tạo làn sóng dịch mới, do tỷ lệ tiêm chủng đủ trong dân số đã khá cao.
"Tuy nhiên, nếu người dân chủ quan không tuân thủ 5K, người có bệnh không tự cách ly, vẫn đi lại thoải mái thì dịch có khả năng bùng phát trở lại", phó giáo sư Dũng phân tích.
Trên thực tế, Việt Nam từng ghi nhận nhiều đợt bùng phát dịch sau các đợt nghỉ lễ kéo dài. Sau Tết Nguyên đán năm ngoái, đợt dịch thứ ba bùng phát với hơn 1.300 ca nhiễm, lây lan cộng đồng tại 13 tỉnh, thành phố. Sau kỳ nghỉ lễ 30/4/2021, đợt dịch thứ 4 bùng phát mạnh với biến chủng Delta, Việt Nam bước vào giai đoạn đau thương, khốc liệt nhất trong cuộc chiến chống Covid. Khi ấy, vaccine chưa bao phủ nhiều, dịch nhanh chóng lan rộng cả nước với số ca nhiễm và T* vong tăng vọt, gấp nhiều lần mọi con số trước đây. Đến nay, tổng số ca nhiễm trong đợt dịch thứ 4 lên đến hơn 2,3 triệu, chiếm xấp xỉ 99,7% tổng số ca nhiễm, và dịch vẫn chưa kết thúc.
Trên thế giới, hồi đầu tháng 4 năm ngoái, sau khi 3,5 triệu người ngâm mình ở lễ hội sông Hằng, Ấn Độ ghi nhận chùm siêu lây nhiễm với hơn 2.000 ca một ngày. Thời điểm ấy, các nước láng giềng như Campuchia, Thái Lan cũng ghi nhận những đợt bùng phát dịch do sự chủ quan, không đeo khẩu trang và các sự kiện lễ hội tập trung quá đông người.
Đây là những bài học chống dịch được các chuyên gia dẫn chứng để cảnh báo nguy cơ bùng dịch từ những sự kiện đông người, và dự báo số ca nhiễm trong nước tăng cao sau dịp Tết năm nay.
Chùa Tam Chúc, huyện Kim Bảng, Hà Nam, đông người hôm 5/2. Ảnh: Phạm Chiểu
PGS.TS Nguyễn Tiến Dũng (nguyên Trưởng khoa Nhi, Bệnh viện Bạch Mai) khuyến cáo người dân nên coi Covid-19 là một bệnh trong hệ thống y tế thông thường để không quá lo lắng, tập trung điều trị nếu không may mắc bệnh. "Hầu hết mọi người đã hiểu về bệnh, Covid-19 không quá nặng như ta tưởng trước kia, có thể chữa được tại nhà", phó giáo sư nói. Điều quan trọng là kiểm soát được lượng bệnh nhân diễn biến nặng, nguy kịch cũng như ca T* vong do Covid-19, tăng cường tiêm vaccine, bảo vệ người cao tuổi, nhiều bệnh nền.
Đối với biến chủng mới Omicron, các chuyên gia cho rằng cũng không quá lo ngại, do biểu hiện bệnh nhẹ. Chính quyền, cơ quan chức năng không chủ quan thả lỏng nhưng cũng không nên lo lắng quá mà cấm đoán không hợp lý. Sau hai năm chống dịch, Covid-19 đã không còn quá xa lạ, các biện pháp đưa ra cần cân nhắc để không làm ảnh hưởng tiêu cực tới cuộc sống cũng như kinh tế, xã hội.
Theo ông Phu, người dân tự chủ động theo dõi sức khỏe, nếu có dấu hiệu nghi ngờ có thể tự test nhanh Covid tại nhà, khai báo và điều trị. Người bệnh nền, tuổi cao hoặc chưa tiêm vaccine cần chủ động bảo vệ bản thân. Tuy nhiên cũng không hoang mang, lo lắng và mang tâm lý tiêu cực nếu không may bản thân và người nhà nhiễm bệnh. "Cũng không nên xét nghiệm tràn lan, gây tốn kém, không cần thiết", ông Phu khuyên.
Phó giáo sư Dũng cho rằng một số người đi về quê chơi, du lịch Tết, khi quay trở về thường có tâm lý giấu bệnh. "Cần phải hiểu rằng nếu mắc bệnh thì nên khai báo, tuân thủ cách ly để tránh lây lan dịch cho cộng đồng", phó giáo sư Dũng nói và nhấn mạnh "luôn áp dụng biện pháp 5K có thể khiến bạn không thoải mái nhưng cũng không ảnh hưởng đến cuộc sống, sinh kế, còn chủ quan để dịch bùng phát lại, tái thực hiện giãn cách xã hội thì sẽ gây nhiều khó khăn cho cuộc sống, cho nền kinh tế".
Bộ Y tế mới đây yêu cầu các địa phương tiếp tục nâng mức cảnh giác cao nhất với dịch Covid-19, đặc biệt với biến chủng mới Omicron, không chủ quan, lơ là trong công tác phòng chống dịch. Theo đó, cần giám sát và phát hiện sớm ca nghi nhiễm nCoV tại cộng đồng để kịp thời khoanh vùng, cách ly, xử lý triệt để; đồng thời triển khai các hoạt động y tế, tránh lây nhiễm chéo khi cách ly, khu phong tỏa; quản lý chặt chẽ các trường hợp nhập cảnh... Các tỉnh, thành phố tiếp tục triển khai chiến dịch tiêm chủng mùa Xuân.
Chủ đề liên quan:
Bối cảnh Chính sách sức khỏe Covid-19 sau Tết dự báo covid-19 số ca Covid-19 tin nóng