Chủ động phòng chống dịch bệnh do vi rút Zika

Phóng viên (PV): Đồng chí cho biết diễn biến của dịch bệnh do virus Zika và  một số biểu hiện cụ thể của người nhiễm virus Zika?

Đồng chí Bùi Tiến Thanh:

Theo thông báo của Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế, từ tháng 1/2007 đến nay đã có 61 quốc gia và vùng lãnh thổ thông báo có sự lưu hành hoặc có sự lây truyền vi rút Zika. Trong đó có một số quốc gia trong khu vực Châu Á - Thái Bình Dương đã ghi nhận các trường hợp mắc bệnh do vi rút Zika xâm nhập hoặc có sự lây truyền vi rút Zika như Thái Lan, Indonesia, Malaysia, Philippin, Campuchia, Lào, Trung Quốc.

Ngày 22/3/2016, Cơ quan đầu mối quốc gia thực hiện Điều lệ Y tế quốc tế (IHR) của Việt Nam nhận được thông tin từ Cơ quan đầu mối Điều lệ Y tế quốc tế của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) thông báo tại Australia đã xác định một trường hợp nhiễm vi rút Zika sau khi trở về từ Việt Nam. Trường hợp này đến Việt Nam từ ngày 26/02/2016 và xuất cảnh về Úc ngày 06/3/2016; đến ngày 8/3/2016 có biểu hiện triệu chứng nhiễm vi rút Zika như sốt, phát ban, đau đầu, đau cơ, viêm kết mạc, buồn nôn. Trong thời gian ở Việt Nam, trường hợp này đã đi đến thành phố Hồ Chí Minh, Lâm Đồng, Khánh Hòa và Bình Thuận. 

Trước những diễn biến phức tạp của bệnh do vi rút Zika, Bộ Y tế đã chủ động triển khai các biện pháp phòng chống dịch. Ngày 4/4/2016 các viện vệ sinh dịch tễ/Pasteur đã xét nghiệm 1.215 mẫu bệnh các trường hợp có biểu hiện tương tự như nhiễm vi rút Zika tại 32 tỉnh, thành phố trên cả nước, phát hiện 2 trường hợp dương tính với vi rút Zika: Trong đó có 1 bệnh nhân nữ, 64 tuổi, trú tại phường Phước Hòa, Thành phố Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa và 1 bệnh nhân nữ 33 tuổi, cư trú phường Thạnh Mỹ Lợi, quận 2, Thành phố Hồ Chí Minh. Chủng Zika mà 2 bệnh nhân nhiễm được xác định là chủng đang lưu hành tại một số nước châu Á. Cả hai ca bệnh Zika đầu tiên của Việt Nam đều ở tại cộng đồng, trong nội địa, không có tiền sử đi đến vùng có dịch.

Bệnh do vi rút Zika là bệnh truyền nhiễm cấp tính, chủ yếu do muỗi vằn Aedes truyền, có thể gây thành dịch. Ngoài ra bệnh có thể lây truyền qua đường T*nh d*c, đường máu và từ mẹ sang con. Vi rút Zika thuộc họ Arbovirus, nhóm Flaviviridae, cùng nhóm với các vi rút sốt xuất huyết Dengue, viêm não Nhật Bản, Chikungunya, sốt vàng và sốt Tây sông Nile. Thời gian ủ bệnh từ 3 đến 12 ngày. Người bệnh có biểu hiện như sốt, phát ban trên da, viêm kết mạc, đau khớp, đau cơ, mệt mỏi và đau đầu. Tuy nhiên có khoảng 80% các trường hợp nhiễm vi rút Zika không biểu hiện triệu chứng lâm sàng. Đây là loại vi rút chưa có vắc xin và Thu*c đặc trị.

Hiện tổ chức Y tế thế giới tiếp tục khẳng định dịch bệnh do vi rút Zika là tình trạng khẩn cấp toàn cầu và ngày càng có nhiều bằng chứng khoa học về mối liên quan giữa nhiễm vi rút Zika chứng đầu nhỏ ở trẻ sơ sinh, hội chứng viêm đa rễ dây thần kinh với những di chứng nặng nề, trở thành gánh nặng cho gia đình và xã hội.

PV: Để chủ động phòng chống bệnh do vi rút Zika, ngành Y tế tỉnh đã triển khai những biện pháp cụ thể nào?

Đồng chí Bùi Tiến Thanh: Thời điểm hiện tại, tỉnh ta chưa có trường hợp nào nhiễm vi rút Zika. Tuy nhiên, với đặc thù cuả một tỉnh miền núi, biên giới, có cửa khẩu Ma Lù Thàng và nhiều lối mở qua biên giới, nguy cơ dịch bệnh xâm nhập là rất lớn, Ngành đã chủ động tham mưu cho UBND tỉnh kiện toàn Ban chỉ đạo phòng chống dịch bệnh; phân công nhiệm vụ cho các thành viên; phê duyệt kế hoạch phòng chống dịch bệnh do virus Zika năm 2016. Tổ chức hội nghị triển khai kế hoạch, công điện, các văn bản chỉ đạo của Chính Phủ, Bộ Y tế, Cục y tế dự phòng; Tập huấn về chuyên môn cho các cơ sở y tế như: hướng dẫn giám sát, chẩn đoán, điều trị và truyền thông về phòng chống dịch bệnh do virus Zika.

Triển khai mạnh mẽ công tác tuyên truyền, vận động người dân thực hiện chiến dịch “Người dân tự diệt muỗi, lăng quăng (bọ gậy) phòng chống bệnh do vi rút Zika và bệnh sốt xuất huyết”, đây là biện pháp hiệu quả nhất hiện nay trong việc phòng chống dịch bệnh do vi rút Zika.  Đẩy mạnh việc giám sát phát hiện, lấy mẫu xét nghiệm vi rút Zika các trường hợp nghi nghờ tại các cơ sở y tế, tại cửa khẩu biên giới, để phát hiện sớm các trường hợp bị nhiễm; tổ chức giám sát véc tơ và tổ chức phun hóa chất diệt muỗi tránh lây lan rộng ra cộng đồng.

Thực hiện việc công bố dịch theo Quyết định 02/2016/QĐ TTg, ngày 28/01/2016 của Thủ tướng Chính phủ. Tổ chức theo dõi, hướng dẫn, chăm sóc thai nghén cho phụ nữ mang thai, người mang thai bị nhiễm vi rút Zika, giám sát chứng đầu nhỏ trước sinh và trẻ sơ sinh tại các cơ sở sản nhi trong cả nước.

Các cơ sở khám, chữa bệnh, cơ sở sản - nhi sẵn sàng nhân lực, Thu*c, vật tư, trang thiết bị, giường bệnh để đảm bảo việc thu dung, điều trị bệnh nhân.

Bố trí bổ sung kinh phí phục vụ công tác phòng chống dịch bệnh Zika; hướng dẫn chế độ, chính sách cho các cán bộ trực tiếp tham gia công tác phòng chống dịch.

PV: Đồng chí có khuyến cáo gì với người dân trước dịch bệnh bệnh do virus Zika?

Đồng chí Bùi Tiến Thanh: 

Người dân không hoang mang lo lắng, đồng thời thực hiện tốt các biện pháp phòng bệnh cho cá nhân, gia đình và cộng đồng, cũng như không ảnh hưởng tới các hoạt động du lịch như:

Chủ động theo dõi sức khỏe của bản thân, báo ngay cho các cơ sở y tế gần nhất khi có biểu hiện bệnh như: Viêm kết mạc mắt, đau khớp, đau cơ, đau đầu và có tiền sử lưu hành từ vùng dịch về hoặc nghi ngờ dịch bệnh do vi rút Zika trong vòng 12 ngày trước khi khởi phát bệnh.

Thường xuyên khơi thông cống rãnh, không để nước ứ đọng lâu để diệt loăng quăng, bọ gậy, diệt muỗi, vệ sinh môi trường không cho nguồn bệnh phát triển, phải ngủ trong màn để phòng chống muỗi đốt.

Hạn chế đi tới các vùng đang có dịch khi không cần thiết, đặc biệt đối với phụ nữ đang mang thai, những người mắc các bệnh suy giảm miễn dịch,… Nếu phải đi, cần tìm hiểu rõ các thông tin về tình hình dịch bệnh tại nơi đến để chủ động phòng tránh lây nhiễm cho bản thân.

Người đi về từ vùng dịch tự theo dõi sức khỏe trong vòng 12 ngày và khi có biểu hiện nghi ngờ mắc bệnh phải báo ngay cho các cơ sở y tế gần nhất để được tư vấn, cách ly, điều trị kịp thời.

Tăng cường sức khỏe bằng ăn uống, nghỉ ngơi, sinh hoạt hợp lý.

Phóng viên: Xin cảm ơn đồng chí!