Collagen có như bạn mong đợi?

Thời của collagen

Có lẽ trong lịch sử làm đẹp, chưa có bao giờ collagen được nhắc nhiều như vài năm trở lại đây. Làm đẹp bằng collagen đã “đẻ” ra một loạt các sản phẩm được giới thiệu là có công dụng bổ sung thành phần này: Hết mỹ phẩm dạng bôi, dạng mặt nạ đến viên uống, lại có nước giải khát đóng lon có collagen, thậm chí cả café collagen, sữa collagen… Có thể thấy nhà sản xuất tìm mọi cách miễn sao trong thành phần của sản phẩm có collagen thì đều trở thành sản phẩm làm đẹp và được quảng cáo như thần dược cho nhan sắc. Có những sản phẩm được nhà phân phối hoặc nhà sản xuất gắn mác “cải lão hoàn đồng”, “ngăn ngừa lão hóa”, “hiệu quả ngày lần dùng đầu tiên”… Và khi được gắn mác collagen, giá của các sản phẩm này không hề rẻ. Những loại kem bôi nhập ngoại có giá lên tới vài triệu, một mặt nạ có giá tới 50.000đ/chiếc,  

Để nói về sự quan trọng của collagen với nhan sắc, bác sỹ Hoàng Thu Vân, Giám đốc thẩm mỹ viện Hoa Đô, Tp.HCM cho biết: Collagen là một thành phần quan trọng của da và xương, chúng tạo nên một khung nâng đỡ cho xương và da. Collagen chiếm 3/4 trọng lượng khô của da. Từ tuổi 28 trở đi số lượng collagen trong cơ thể bắt đầu giảm. Khi collagen giảm sẽ làm giảm calci gây đau, nhức xương nên da và cơ bị chảy xệ. Càng lớn tuổi tốc độ giảm collagen vì khả năng tổng hợp collagen của cơ thể yếu đi, cùng với cấu trúc của collagen thoái hóa. Chình vì thế nên càng lớn tuổi thì càng có nhiều bộ phận trên mặt như cơ mặt, cằm, gò má, mí mắt bị sụp xuống, các cơ mặt nhão hơn. Việc kích thích làm sao để cơ thể sản xuất nhiều collagen là chìa khóa giúp da khỏe, chống nhăn, chảy sệ.

Dùng collagen = dùng thêm protein

Thực chất collagen là từ có nguồn gốc Hy Lạp, nó có nghĩa là “chất tạo keo”, thành phần chính của collagen là amino acid - nghĩa là chất đạm. Chính vì thế bác sỹ Huỳnh Huy Hoàng, bệnh viện Da liễu Tp.HCM tỏ ra nghi ngờ: “Nếu sử dụng collagen theo đường uống thì liệu collagen có biến đổi thành acid  amin hay không. Khi nó biến thành acid amin thì sẽ được tiêu hóa như bất kỳ một loại protein nào khác như thịt cá, trứng, sữa... Nên việc collagen được uống vào dạ dày mà lại ngấm vô da để căng da là hoàn toàn vô lí”. Như vậy rõ ràng, bạn dùng các sản phẩm bổ sung collagen bằng đường uống chỉ là một cách bổ sung protein một cách đặc biệt. 

Còn về việc sử dụng các sản phẩm có collagen để thoa ngoài da, bác sỹ Hoàng càng tỏ ra nghi ngại: “Collagen có cấu trúc phân tử rất lớn nên không thể thâm nhập sâu vào bên trong da, vì thế tác dụng xóa nếp nhăn, căng da từ việc bôi collagen là không thể. Từ trước đến nay chưa có một nghiên cứu hay học thuyết nào chứng minh cho điều này”. Bởi vậy việc bôi sản phẩm collagen chỉ có công dụng giữ ẩm bên ngoài da trong một khoảng thời gian nhất định. Việc làm này không có hiệu quả với cấu trúc da, không thể tạo thêm collagen trong thành phần da. Tương tự, dùng mặt nạ có collagen cũng chỉ giúp da giữ được độ ẩm trong khoảng thời gian ngắn, không có tác dụng với toàn bộ cấu trúc da. Những lời quảng cáo “collagen có tác dụng làm đẹp, ngăn ngừa lão hóa, xóa nếp nhăn cho chị em phụ nữ” chỉ là thổi phồng.

Cách nào khiến collagen hiệu quả?

Collagen được hình thành theo cơ chế tổng hợp từ các dưỡng chất hấp thu trong cơ thể. Bởi vậy, việc ăn đầy đủ dinh dưỡng cũng là cách giúp cho lượng collagen được tổng hợp nhiều hơn. Còn nói về việc dùng sản phẩm bổ sung collagen, bác sỹ Hoàng cho rằng liệu pháp tiêm collagen có vẻ có hiệu quả nhất. Trong lớp trung bì của da, có một loại tế bào sợi nguyên bào là fibroblast – tế bào có nhiệm vụ tổng hợp protein tạo nền tảng sản sinh ra collagen. Fibroblasts đóng vai trò quan trọng đối với việc ổn định và định hình cấu trúc, chức năng trung bì da. Như vậy độ đàn hồi, căng mịn của da có nguyên nhân sâu xa là từ fibrolast nhưng chính fibrolast cũng giảm theo tuổi tác. 

Để kích thích sự phát triển của fibroblast, bác sỹ Hoàng cho rằng tiêm collagen trực tiếp vào vùng da nhăn sẽ có hiệu quả hơn. Hiệu quả diễn ra tại chỗ giúp cùng da căng mịnh hơn hẳn. Nhưng theo nhận định của bác sỹ Hoàng, việc tiêm trực tiếp collagen vào da cũng chỉ có tác dụng trong thời gian vài tháng và một số trường hợp có thể gặp phản ứng không tốt như ói mửa, sưng đau vết tiêm... Đến nay vẫn nhiều nhà khoa học tin rằng việc cơ thể tự tổng hợp được collagen là cách tốt tốt nhất để con người trẻ trung, da láng mịn. Bởi vậy việc giữ gìn collagen tốt nhất vẫn là cách sử dụng dinh dưỡng hợp lý và cân bằng. Việc ăn nhiều rau củ quả chứa vitamin C (cam quýt, ớt xanh…), thực phẩm giàu vitamin B3 (cá ngừ, củ đến, hạt hướng dương…), những thực phẩm giàu khoáng đồng (ngũ cốc, nấm, hải sản…) và ngủ đủ giấc là một cách giúp cho làn da đẹp và giảm nếp nhăn.

 Ngọc Luyên