Tháng 1.2019, sau khi nhận được quyết định đầu tư Khu Liên hợp sản xuất lắp ráp Kim Long Motors, Công ty Cổ phần Kim Long Nam đã tuyên bố hỗ trợ tỉnh Thừa Thiên - Huế 20 tỉ đồng thực hiện nâng cấp mở rộng đường dẫn vào lăng vua Gia Long có vị trí tại xã Hương Thọ, thị xã Hương Trà.
Hơn 1 năm sau, khi dự án chỉnh trang lăng vua Gia Long đã hoàn thiện, những câu chuyện khó tin đã bắt đầu xuất hiện. Đoạn đường dài 1,5 km, mang chất lượng bê tông M350, dày 24cm đã bắt đầu xuống cấp, nứt nẻ khắp nơi, cây cối trồng 2 bên đường có thời điểm ch*t khô, tạo bộ mặt xấu xí trên con đường dẫn vào khu di tích.
Sự xuống cấp của con đường đến từ nguồn vốn xã hội hóa này đã phơi bày năng lực của đơn vị thi công dự án. Trước đó, Công ty TNHH Thương mại và Xây dựng Bảo Ninh (Quảng Bình) được UBND thị xã Hương Trà chỉ định thầu thi công với lý do không có đối thủ cạnh tranh.
Đáng chú ý, trong quá trình thi công, đơn vị chủ đầu tư là ban Quản lý đầu tư xây dựng khu vực thị xã Hương Trà đã có văn bản đề nghị Trung tâm Bảo tồn Di tích cố đô Huế di dời 2 cây thông cổ thụ để giải phóng mặt bằng thi công nâng cấp mở rộng đường dẫn vào lăng.
Cây đã được cưa đổ mà không có biên bản cụ thể nào về việc đồng ý di dời 2 cây thông cổ thụ cũng không có biên bản di dời hay lấy ý kiến của các bên liên quan. 2 cây thông cổ thụ từ lâu đã gắn liền với vẻ đẹp từ đầu con đường dẫn vào lăng vua Gia Long, nay chỉ còn một cây đứng sừng sững bên cạnh những mảng bê tông nham nhở đã bị chắp vá khắp nơi.
Trước tình hình trên, ông Nguyễn Văn Phương, Phó chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế và đoàn kiểm tra liên ngành đã đến kiểm tra xử lý nâng cấp mở rộng đường dẫn vào lăng vua Gia Long. Và câu trả lời được lý giải một cách đơn giản rằng: “Do đơn vị thi công thiếu kinh nghiệm…”.
“Nhà thầu thiếu kinh nghiệm…” - lý do này hoàn toàn chính xác và còn hơn thế nữa nếu nhìn vào hồ sơ năng lực dự thầu của Công ty TNHH TM&XD Bảo Ninh. Chủ đầu tư đã chọn một đơn vị thiếu kinh nghiệm thi công mang tính chất tâm linh trong khu lăng mộ của vị vua sáng lập nên triều nhà Nguyễn. Đặc biệt, ngay cả chứng chỉ năng lực hoạt động đơn vị thi công cũng không đính kèm trong hồ sơ năng lực dự thầu, chứng chỉ này là điều kiện tiên quyết trong hoạt động xây dựng.
Về câu chuyện này, quan điểm của lãnh đạo UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế rất rõ ràng, nguồn vốn tài trợ giao về cho thị xã Hương Trà trong quá trình quản lý, mời thầu xây dựng nếu xảy ra sai sót thì trách nhiệm thuộc về địa phương đó. Đồng thời, đây là công trình mang tính chất tâm linh nằm trong khu lăng mộ của vị vua đầu tiên sáng lập nên triều nhà Nguyễn, vì vậy không thể chấp nhận nếu làm ẩu gây ảnh hưởng đến vẻ đẹp tự nhiên của toàn khu di tích.
Nghị quyết 54 của Bộ Chính trị đã nêu rõ quan điểm xây dựng và phát triển Thừa Thiên - Huế trở thành thành phố trực thuộc Trung ương vào năm 2025 trên nền tảng bảo tồn, phát huy giá trị di sản cố đô và bản sắc văn hóa Huế; với đặc trưng văn hóa, di sản, sinh thái, cảnh quan, thân thiện với môi trường và đô thị thông minh. Như vậy nền tảng di sản, chính là một trong những bàn đạp để Thừa Thiên - Huế tiến lên một tầm cao mới so với những địa phương khác.
Tỉnh Thừa Thiên - Huế đang làm tất cả những gì có thể để trở thành thành phố di sản trực thuộc Trung ương, nền tảng di tích, văn hóa đa dạng chính là bàn đạp cho toàn tỉnh sớm đạt được mục tiêu. Bên cạnh đó, phong trào xây dựng Huế “Xanh – Sạch – Sáng” tạo tiếng vang khắp cả nước thời gian qua cũng đang khuyến khích người dân trồng thêm cây cối, tạo màu xanh thân thiện với môi trường.