Giải mã bí ẩn về dãy núi Himalaya

Theo các chuyên gia, ấn độ là lục địa dịch chuyển nhanh nhất trong lịch sử.cách đây hơn 140 triệu năm, ấn độ là một phần của siêu lục địa khổng lồ có têngọi là gondwana, bao phủ rộng khắp bán cầu nam của trái đất.

Tuy nhiên, cách đây khoảng 120 triệu năm, phần đất hiện là ấn độ phân táchkhỏi siêu lục địa gondwana và bắt đầu di trú từ từ về phía bắc, với tốc độ chỉ5cm/năm, trước khi một sự cố bí ẩn cách đây khoảng 80 năm khiến lục địa này độtngột tăng tốc về hướng bắc với tốc độ xấp xỉ 15cm/năm. tốc độ này gần nhanh gấpđôi tốc độ của mảng kiến tạo hiện đại nhanh nhất.

Sự dịch chuyển của ấn độ cuối cùng chấm dứt khi va chạm với lục địa á - âucách đây khoảng 50 triệu năm, dẫn tới sự hình thành dãy núi himalaya.

Suốt nhiều năm qua, các nhà khoa học phải chật vật tìm cách lý giải cách ấnđộ có thể trôi nổi theo hướng bắc nhanh đến như vậy. hiện, các chuyên gia địachất thuộc viện công nghệ massachusetts (mit) đã có được câu trả lời: ấn độ bịkéo về hướng bắc bởi sự kết hợp của 2 vùng hút chìm - những vùng ở lớp manti củatrái đất, nơi gờ của một mảng kiến tạo trượt phía dưới một mảng kiến tạo khác.

Khi một mảng kiến tạo chìm xuống, nó kéo theo bất kỳ lục địa nào dính liền.nhóm nghiên cứu nhận định, 2 mảng hút chìm như vậy sẽ nhân đôi lực kéo, làm tănggấp 2 lần tốc độ dịch chuyển của ấn độ.

Các chuyên gia đã phát hiện dấu tích của 2 vùng hút chìm như trên bằng cáchlấy mẫu và xác định tuổi của đá từ khu vực himalaya. sau đó, họ phát triển mộtmô hình hệ thống hút chìm kép và xác định được rằng, tốc độ dịch chuyển xa xưacủa ấn độ có thể phụ thuộc vào 2 yếu tố bên trong hệ thống: độ rộng của các mảnghút chìm và khoảng cách giữa chúng.

Nếu các mảng kiến tạo tương đối hẹp và cách xa nhau, chúng nhiều khả năngkhiến ấn độ trôi nổi với tốc độ nhanh hơn.

Nhóm nghiên cứu đã đưa các kết quả đo đạc thu được từ dãy himalaya vào môhình mới của họ và khám phá ra rằng, một hệ thống hút chìm kép thực tế có thểđẩy ấn độ dịch chuyển với tốc độ cao về phía lục địa á - âu cách đây khoảng 80triệu năm.

Theo Tuấn Anh/Vietnamnet

Link bài gốc Lấy link

Theo Tuấn Anh/Vietnamnet