Những năm gần đây, thay vì nấu cỗ, nhiều gia đình, nhất là dân công chức, văn phòng, chuyển sang đặt cỗ online.
Từ cuối tuần này (11 - 12.7 âm lịch), nhiều gia đình tại Hà Nội bắt đầu cúng rằm tháng 7. Nếu những năm trước, các bà nội trợ thường mua sắm thực phẩm, hoa quả, vật dụng… tại các chợ dân sinh, siêu thị, thì năm nay, do dịch Covid-19, nhiều người hạn chế đến chỗ đông người, chuyển sang dịch vụ đặt cỗ.
Đáp ứng nhu cầu khách hàng, dịch vụ đặt cỗ online nở rộ trước rằm cả tuần lễ. Trên trang web hoặc fanpage của các nhà hàng không chỉ giới thiệu hình ảnh, giá cả chi tiết từng thực đơn, món ăn mà còn tư vấn kỹ nếu khách có nhu cầu khác. Chỉ cần ngồi nhà chọn món ăn, yêu cầu số lượng, thời gian nhận, là có mâm cỗ tươm tất.
Do ảnh hưởng của dịch Covid-19, giá thực phẩm năm nay tăng thêm khoảng 50.000 - 60.000 đồng/mâm. Một mâm cỗ mặn truyền thống gồm có 5 - 7 món, tùy từng điều kiện gia đình, nhưng không thể thiếu món chủ đạo như: gà luộc, xôi gấc, nem, canh bóng, nộm… với mức giá từ 630.000 đồng đến 1 triệu đồng/mâm.
Chị Bích Hiền, nhân viên ngân hàng, chia sẻ: “Ai cũng muốn làm mâm cỗ chu đáo nhưng không phải ai cũng có thời gian chuẩn bị và biết rõ các nghi thức cúng giỗ, nên tôi đặt dịch vụ cho tiện. Tôi chỉ mua hoa quả, tiền vàng, vật dụng đốt cho ông bà, còn mâm cỗ cúng đến ngày giờ, họ sẽ đưa đến”. Theo chị Hiền, nếu tự đi chợ về nấu cỗ sẽ rẻ hơn so với đặt dịch vụ, tuy nhiên sẽ mất cả nửa ngày. Đó cũng là lý do, chị và nhiều bà nội trợ đặt cỗ cúng.
Chị Phạm Ngọc Linh, Chủ nhà hàng Giang Dung (phố Xã Đàn, Q.Đống Đa), cho biết: “Năm nay thực phẩm đắt hơn so với năm ngoái, tuy nhiên, do dịch Covid-19 ảnh hưởng chung đến thị trường và đời sống người dân nên chúng tôi quyết định không tăng giá để giữ khách. Ngoài lựa chọn kỹ nguyên liệu thực phẩm tươi ngon, chúng tôi còn sử dụng hộp đựng thực phẩm đóng gói, đảm bảo nóng hổi, an toàn vệ sinh, vận chuyển đến tận nhà, khách cũng không phải mất nhiều thời gian bày biện”.
Rằm tháng 7 rơi vào ngày giữa tuần nên nhiều gia đình tranh thủ dịp cuối tuần cúng rằm sớm. Chị Dương Ngọc Diễm Hằng, chủ nhà hàng Lá Nếp Quán (phố Hòa Mã, Q.Hai Bà Trưng), cho hay nhà hàng đã nhận đặt gần 100 mâm cỗ cúng rằm tháng 7, tập trung chủ yếu vào 2 ngày cuối tuần này. “Mọi năm, khách hay đặt tập trung vào ngày 13 - 14.7 âm lịch, nhưng năm nay, lịch ngày 11 - 12.7 âm lịch rơi vào thứ 7 và chủ nhật nên nhiều người cúng sớm. Đơn hàng vào 2 ngày này đang quá tải, khách hàng phải đặt trước ít nhất 3 ngày chúng tôi mới nhận”, chị Hằng cho biết.
Ngoài cỗ mặn, theo xu hướng ăn chay ngày càng phổ biến, dịch vụ cỗ chay cũng đắt khách trong dịp rằm tháng 7. Tại Hà Nội, nhiều quán cơm chay dịp này cũng tất bật đưa ra thực đơn cúng rằm, với nhiều lựa chọn từ bình dân đến cao cấp. Một mâm cơm chay bình dân giá 460.000 đồng gồm 7 món; mâm 700.000 đồng gồm 11 món; cao cấp nhất là mâm 1 triệu đồng gồm 13 món, từ salad đến các món luộc, chiên, xào, nướng hay hầm xiên ngũ vị, chả rong khoanh kho tộ, canh nấm dọc mùng…
Một số nhà hàng còn nhận đặt thêm mâm cỗ cúng chúng sinh gồm: cháo loãng, cơm trắng, canh, xôi, chè, khoai lang (hoặc khoai sọ) luộc, bỏng ngô, hoa quả, bánh kẹo, trầu cau, gạo, muối… giá 200.000 đồng.
Chị Quỳnh Hoa, nhân viên văn phòng, bộc bạch: “Nhà tôi trước đây cũng hay cúng cỗ mặn, gần đây vợ chồng tôi chuyển sang ăn chay vào ngày rằm, mùng 1. Vì vậy, chúng tôi cúng cỗ chay rằm tháng 7, không chỉ giúp tâm hồn thanh tịnh, giảm nghiệp chướng, mà còn thành tâm cầu nguyện mọi điều tốt đẹp cho mình và gia đình”.
Hơn 10 năm kinh nghiệm phục vụ cỗ chay, chị Nguyễn Thùy Ninh, chủ quán cơm chay ở phố Minh Khai (Q.Hai Bà Trưng), chia sẻ: “Mâm cỗ chay cho những ngày rằm và cận rằm đã là điều quá quen thuộc của rất nhiều người dân Việt Nam. Ăn chay cúng chay không chỉ thể hiện tấm lòng thành kính với tổ tiên, tránh sát sinh, tránh xui xẻo và xá tội vong nhân, mà còn giúp con người hướng thiện, mang đến nhiều điều may mắn, bình an cho gia đình. Do vậy, ngày càng nhiều người lựa chọn thực phẩm chay và dịch vụ cỗ chay”.
Theo chị Ninh, thông thường khách hàng hay đặt cỗ chay cúng vào ngày rằm nên thời điểm này, quán của chị nhận khoảng 10 - 15 đơn/ngày, tăng nhẹ so với năm ngoái. Khác với cỗ mặn, nguyên liệu cỗ chay có sẵn và cũng không quá cầu kỳ, nên có thể lượng đơn đặt cỗ sẽ tăng vào sát rằm.