Hiệu quả mô hình tự xét nghiệm HIV bằng dịch miệng qua website

Bài, ảnh: H.HOA

ở bất cứ đâu, bất cứ thời điểm nào, chỉ cần “click chuột”, khách hàng sẽ được tư vấn, nhận test tự xét nghiệm hiv bằng dịch miệng để thực hiện tại nhà. sau 23 tháng triển khai mô hình trên địa bàn tp cần thơ đã có 1.572 khách hàng trải nghiệm dịch vụ này.

ðoàn công tác của cục phòng, chống hiv/aids và các tỉnh đến cdc cần thơ học tập kinh nghiệm triển khai trang website https://tuxetnghiem.vn.

Ths Dáp Thanh Giang, Trưởng Khoa Phòng, chống HIV/AIDS, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) TP Cần Thơ, cho biết: Từ 1-11-2020, dưới sự hỗ trợ của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), CDC Cần Thơ đã đưa Website (https://tuxetnghiem.vn) thí điểm phân phối bộ dụng cụ tự xét nghiệm bằng dịch miệng đi vào hoạt động. Ðây là website đầu tiên tại TP Cần Thơ nói riêng và cả nước nói chung triển khai thí điểm mô hình này.

Website có 3 cán bộ thực hiện, vận hành gồm 1 người chính và 3 người hỗ trợ. trang web cung cấp các dịch vụ: các vật dụng can thiệp giảm hại (bao cao su, chất bôi trơn, bơm kim tiêm, test tự xét nghiệm hiv bằng dịch miệng (test oral quick)); tư vấn xét nghiệm hiv, điều trị dự phòng trước phơi nhiễm (prep); chuyển gửi điều trị arv. ðồng thời, kết nối các dịch vụ đi kèm như: xét nghiệm khẳng định hiv, methadone, các cơ sở điều trị arv, các cơ sở điều trị prep…

Trang web được quảng bá bằng nhiều cách: Truyền thông trực tiếp, tờ rơi, áp phích, thông qua báo, đài, loa phát thanh… Phối hợp với các tổ chức cộng đồng truyền thông, giới thiệu về trang web và test tự xét nghiệm HIV tại nhà bằng dịch miệng. Ngoài ra, quảng bá trang web qua mạng xã hội (Facebook, Zalo, Blued, Tind…) nhằm đưa thông tin đến khách hàng, nhất là nhóm nam quan hệ tình dục đồng giới (MSM). Trang web cũng được thiết kế với các thông điệp, hình ảnh sinh động, cụ thể, dễ hiểu. Khách hàng có nhu cầu, vào trang web thao tác theo hướng dẫn để xác định nguy cơ nhiễm HIV và đăng ký nhận test xét nghiệm. Khách hàng có thể đến CDC Cần Thơ để nhận hoặc nhận qua dịch vụ vận chuyển (phí 11.000 đồng/lần). Khách hàng nhận test xét nghiệm trong vòng 24 giờ.

Theo Khoa Phòng, chống HIV/AIDS, CDC Cần Thơ, từ khi khai trương đến ngày 21-9-2022 đã thực hiện 1.767 đơn hàng, trong đó có 1.572 đơn hàng thành công. Trung bình 80 đơn hàng/tháng. Trong các đơn hàng, có 44% khách hàng tự đến nhận, 35% bưu điện giao, 21% do tiếp cận viên giao cho khách hàng. Sau khi nhận test, khách hàng tự làm xét nghiệm HIV bằng dịch miệng theo hướng dẫn và gửi kết quả xét nghiệm về hệ thống. Qua xét nghiệm, có gần 94% gởi kết quả về hệ thống; trong đó 4,8% có phản ứng. Nếu kết quả có phản ứng, khách hàng sẽ được tư vấn làm xét nghiệm khẳng định. Nếu kết quả khẳng định dương tính, khách hàng sẽ được tư vấn, kết nối chuyển điều trị ARV. Trong các ca có kết quả khẳng định với HIV thì có 83% tham gia điều trị ARV. Khách hàng có kết quả âm tính, tiếp tục được tư vấn dự phòng HIV, điều trị PrEP. Qua tư vấn, có 11% khách hàng tham gia điều trị PrEP.

Anh Dương Quốc Phong, Trưởng nhóm S Ðỏ, cho biết: “Cộng đồng MSM rất thích dịch vụ này, bởi vì thuận tiện và đơn giản. Các bạn có thể tự nhận sinh phẩm từ trang tuxetnghiem.vn về nhà tự làm qua video clip hướng dẫn”. Mặc dù qua thời gian vận hành mô hình đã xuất hiện nhiều khó khăn, như: Hotline yêu cầu trực 24/24 nhưng cán bộ vận hành website kiêm nhiệm nhiều việc nên đôi lúc chưa đảm bảo đầy đủ. Việc xác nhận đơn hàng đôi lúc chưa kịp thời do trùng lịch nhiều hoạt động khác. Gặp phải tình trạng “boom” hàng (gặp nhiều ở nhóm khách hàng tự đến nhận). Khách hàng đăng ký sử dụng số điện thoại không chính chủ. Một số khách hàng còn ngại, không quan tâm đến chia sẻ kết quả tự xét nghiệm. Vận hành chủ yếu do dự án hỗ trợ, nên tính toán kinh phí duy trì sau khi kết thúc dự án...

Ths Dáp Thanh Giang, Trưởng Khoa Phòng, chống HIV/AIDS, CDC Cần Thơ, cho biết: Khoa phân công nhiều cán bộ phụ trách trực hotline và vận hành trang web. Trước khi tiến hàng đóng gói đơn hàng, tất cả các đơn đều được gọi điện thoại để xác nhận thông tin. Trường hợp khách hàng lựa chọn tự đến nhận nhưng không thể đến cơ sở nhận hàng, nhân viên sẽ gọi điện và đề xuất thay đổi sang hình thức nhận hàng khác nếu khách hàng đồng ý.

Ông huỳnh minh trúc, giám đốc cdc cần thơ cho biết, thời gian khởi động trang web rơi vào lúc dịch covid-19 bùng phát, do đó gặp rất nhiều khó khăn do thiếu nhân lực, phương thức giao hàng... cần thơ nỗ lực kết nối với các nhóm cộng đồng như glink, s đỏ nhằm thiết lập nhân sự, quảng bá dịch vụ, cung ứng sinh phẩm, tư vấn, kết nối chuyển gửi... hiện nay, trang web dần đi vào ổn định, tạo niềm tin trong khách hàng, tiếp cận được nhiều đối tượng khách hàng có nhu cầu sử dụng các dịch vụ.