"người chuyển giới thái lan vẫn chưa được nhà nước bảo vệ một cách hợp pháp, không được hưởng quyền lợi bình đẳng như mọi công dân của đất nước", koko kavindhra tiamsai, người chuyển giới nữ sinh sống tại bangkok, cho biết.
Dù giữ vị trí quan trọng trong một công ty đa quốc gia, Koko lớn lên trong gia đình bảo thủ điển hình ở tỉnh Surin và không có được sự công nhận của mọi người. Từ nhỏ, cô phải học cách đối phó với sự bắt nạt và định kiến trong gia đình, trường học và nơi làm việc.
"là một người chuyển giới trong gia đình gia trưởng rất khó khăn. bố tôi là cảnh sát nên ông kỳ vọng tôi phải vào học tại một học viện cảnh sát, phải hành động như một người đàn ông. vì vậy, tuổi thơ của tôi không mấy dễ chịu", cô nói.
Thoạt nhìn, xã hội Thái Lan có quan điểm cởi mở hơn với cộng đồng LGBT, đặc biệt khi so với những nước châu Á khác. Dù vậy, theo Koko, với nhiều người, cuộc sống vẫn không dễ dàng.
"Chỉ vì họ không bị đánh đập nhau trên đường phố như một số quốc gia khác, không có nghĩa họ được chấp nhận 100%", cô cho biết.
Hiện luật pháp thái lan chỉ công nhận bản dạng giới nam và nữ (là cảm nhận bên trong của một người về giới tính của mình, là nam, nữ hay giới tính nào khác. bản dạng giới của một người có thể thống nhất hoặc không thống nhất với giới tính khi sinh ra của họ). người chuyển giới không được thay đổi tên trên hộ chiếu, người đồng giới không được kết hôn hoặc nhận con nuôi.
"một quốc gia có cởi mở với lgbt hay không thể hiện ở thể chế luật pháp, ở một hệ thống bao gồm và hỗ trợ tất cả mọi người. vì vậy, thái lan chưa hẳn là quốc gia khoan dung đối với lgbt", kath khangpiboon, giáo sư trường đại học thammasat ở bangkok, nói.
Một cặp đôi đồng tính mặc váy cưới trong tháng Tự hào, tại Bangkok. Ảnh: AFP
Do vẫn nằm ngoài sự điều chỉnh của pháp luật, người chuyển giới gặp nhiều rào cản đối với quyền lợi về sức khỏe, giáo dục, việc làm, quyền tự do đi lại. ví dụ, một người chuyển giới nam ở bangkok cho biết anh mất thẻ căn cước công dân năm 2019, khi còn là nữ giới (theo giới tính sinh học). anh cho biết trải nghiệm của mình tại văn phòng chính phủ không mấy dễ chịu.
"câu đầu tiên mà họ hỏi tôi là làm thế nào tôi có dương vật, liệu tôi có thực sự là một người chuyển giới hay không. họ đã mở bức ảnh của tôi trước đây và so sánh các phiên bản khác nhau, yêu cầu nhiều đồng nghiệp đến thảo luận về điều này", anh chia sẻ.
Người đàn ông cho rằng mình đang bị xâm phạm quyền riêng tư, cảm giác bản thân "như một bức tranh biếm họa đối với các công chức này".
Tương tự, việc tìm kiếm dịch vụ về sức khỏe đặc biệt quan trọng đối với người chuyển giới. Tuy nhiên, một số người cho biết họ thấy xấu hổ khi các nhân viên tại bệnh viện truy vấn dấu hiệu nhận dạng giới. Họ cũng mệt mỏi vì bị đưa vào các khoa không phù hợp với bản dạng giới của mình. Hơn nữa, Thái Lan chưa có đủ nhân lực được đào tạo bài bản về việc chăm sóc sức khỏe cho người chuyển giới, chẳng hạn cung cấp hormone. Điều này tạo nhiều rào cản về chăm sóc hậu phẫu.
Bên cạnh đó, Thái Lan có một hệ thống chăm sóc sức khỏe cộng đồng bền vững, mọi công dân đều đủ điều kiện mua bảo hiểm y tế. Tuy nhiên, các chương trình này không cung cấp dịch vụ liên quan đến chuyển đổi giới tính. Các nghiên cứu chỉ ra rằng công ty bảo hiểm tư nhân đôi khi từ chối người chuyển giới, hoặc chỉ cung cấp dịch vụ phù hợp với giới tính sinh học của họ (giới tính trước khi phẫu thuật).
Tuy nhiên, trong những năm gần đây, cuộc đấu tranh lâu dài của cộng đồng lgbt đã đem lại một số kết quả. năm 2015, chính phủ thái lan thông qua luật cấm tất cả các hình thức phân biệt đối xử dựa trên giới tính và ban hành một số sáng kiến liên quan đến hôn nhân đồng giới.
Tháng 7, các tổ chức phi chính phủ lần đầu trình bày dự thảo của một dự luật công nhận giới tính, với sự ủng hộ của một số nhân vật chính trị, trong đó có Thống đốc Bangkok, ông Chadchart Sittipunt. Dự luật sẽ được gửi đến hạ viện vào năm 2023.
Từ năm 1975, thái lan trở thành "thiên đường" cho những ca phẫu thuật chuyển giới. nguyên nhân khiến quốc gia này bỏ xa các nước khác trong lĩnh vực chuyển giới là chi phí y tế tương đối thấp, phương pháp phẫu thuật hiện đại và cái nhìn cởi mở của xã hội.
Từ đầu những năm 2000, du lịch y tế được chính phủ Thái Lan khuyến khích như một cơ hội để phát triển kinh tế. Đến năm 2017, nước này đã thu về gần 600 triệu USD mỗi năm từ du lịch chữa bệnh, đứng thứ 5 trên toàn cầu.
Trong khi phẫu thuật chuyển giới còn xa lạ tại hầu hết các quốc gia, nhiều người cho rằng thái độ tích cực của người dân đối với "giới tính thứ ba" đã cho phép ngành công nghiệp này phát triển mạnh mẽ.