Dinh dưỡng hôm nay

Nguyên Nhân Gây Động Kinh

Bệnh động kinh là một chứng bệnh hệ thần kinh do xáo trộn lập đi lập lại của một số nơ ron trong vỏ não tạo nhiều triệu chứng rối loạn thần kinh hệ như co giật của bắp thịt, cắn lưỡi, sùi bọt mép, mắt trợn ngược, bất tỉnh, mất kiểm soát tiểu tiện, hoặc gây cảm giác lạ, v.v, ... . Cơn động kinh tự bộc phát, bệnh nhân khó kiểm soát hay biết trước được.

1. Khái niệm:

 Động kinh là bệnh mà trong dân gian còn gọi là kinh phong, phong xù, kinh giật. Đó là một trạng thái bệnh lý của não bộ do sự phóng điện đột ngột quá mức của tế bào thần kinh gây ra các cơn co giật cục bộ hoặc lan tỏa trong thời gian từ vài giây đến vài phút, có tính chất lập đi lập lại.

Đây là loại bệnh khá phổ biến chiếm tỷ lệ từ  0,4 – 0,5 % dân số.

Bệnh có thể gây ra chậm phát triển trí tuệ, nếu phát bệnh càng nhỏ tuổi và chữa trị không ổn định, gây trở ngại đến việc học tập, lao động. Về lâu dài có thể làm thay đổi nhân cách, tính tình gây phiền phức cho bản thân và những người chung quanh, trở thành gánh nặng cho gia đình và xã hội.

Nếu được phát hiện sớm và điều trị thích hợp, bệnh ổn định lâu dài.

2. Nguyên nhân:

- Chấn thương sọ não các loại (hiện nay thường do chủ yếu là T*i n*n giao thông chiếm phần lớn, trong đó tình trạng say rượu,  nghiện M* t*y góp phần không nhỏ: do T*i n*n lao động )

- Các bệnh của não bộ: Tai biến mạch máu não ( chảy máu não, nhũn não ), u não, viêm não, các loại ngộ độc rượu , M* t*y, hóa chất...

- Ngoài ra còn có những loại bệnh động kinh nguyên phát không rõ lý do,  không tìm được tổn thương thực thể của não trong tiền sử và hiện tại, có thể do di truyền

3. Biểu hiện lâm sàng của cơn động kinh: Có nhiều biểu hiện nhưng thường gặp là:

3. 1.Động kinh toàn thể :

Dễ chẩn đoán, cơn xuất hiện rất đột ngột, người bệnh thường kêu lên một tiếng rồi ngã lăn ra, ngay lập tức mất ý thức hoàn toàn. Cơn thường trải qua 3 giai đoạn:

- Giai đoạn co cứng (kéo dài trong khoảng chừng một phút): Co cứng toàn bộ các cơ tứ chi, cơ ở thân, ở ngực, hai tay co, hai chân duỗi. Hậu quả gây ngưng thở, tím tái, có thể cắn vào lưỡi.

- Giai đoạn co giật cơ (kéo dài trong khoảng chừng một vài phút): Giật cơ từng đợt đều đặn có nhịp, hai mắt trợn trừng, nhấp nháy, miệng sùi bọt có lẫn máu.

- Giai đoạn hôn mê, lú lẫn: Sau giai đoạn co giật người bệnh vào giai đoạn hôn mê sâu, thở rống, đái ra quần. Sau đó lúc tỉnh dậy thấy đau đầu, mỏi mệt.

- Có thể gặp cơn không điển hình, người bệnh chỉ mất ý thức, té ngã.

3. 2. Cơn vắng ý thức: Đặc trưng bởi sự đột ngột mất ý thức, ngừng mọi hoạt động trong thời gian rất ngắn vài chục giây. Lúc đó họ như đờ đẫn, mắt nhìn vô hồn, đánh rơi viết, đồ vật đang cầm hoặc chữ viết bỗng trở nên nguệch ngoạc. Rất nguy hiểm nếu đang điều khiển phương tiện lưu thông, trèo cao…

3. 3. Động kinh cục bộ: Cơn co giật cục bộ ở mặt, một phần chi…

3. 4. Động kinh thái dương: Còn gọi là động kinh tâm thần. Rất phức tạp, đòi hỏi phải có nhiều kinh nghiệm mới có thể chẩn đoán được vì biểu hiện của nó rất giống rối loạn tâm thần.

3.5. Trạng thái động kinh: Đó là trạng thái một người thường xuyên động kinh không hồi phục tri giác giữa mỗi đợt bệnh. Đây là một tình trạng nguy hiểm, nếu không điều trị có thể dẫn tới tổn thương não hay Tu vong.

Chưa rõ các cơn động kinh vì sao xảy ra ở một lứa tuổi hoặc thời gian nào đó mà không phải ở lứa tuổi hay thời gian khác. Tuy nhiên, người ta đã biết những yếu tố gây ra cho một số bệnh nhân như ánh sáng chớp loé (sàn nhảy, tivi, trò chơi điện tử...), thở dốc, uống quá nhiều, mất ngủ và/hoặc các stress vật lý hay xúc cảm có thể kích thích cơn động kinh. Mặc dầu đó không phải là nguyên nhân nhưng chúng có thể ảnh hưởng đến thời gian và tần suất các cơn động kinh.

4. Phân loại:

4.1. Phân loại theo nguyên nhân:

- Động kinh nguyên phát (vô căn): Không tìm được tổn thương thực thể của não trong tiền sử và hiện tại, có thể do di truyền.

- Động kinh triệu chứng (thứ phát): Có các tổn thực thể ở não: như chấn thương não, u não

4.2. Phân loại theo tiêu chuẩn y khoa quốc tế (năm 1981): Dựa trên triệu chứng lâm sàng và điện não đồ thay vì trên S*nh l* hay cơ thể học.

4.2.1. Động kinh cục bộ:

- Động kinh cục bộ đơn giản - không bị ảnh hưởng ý thức:

+ Triệu chứng cơ vận động

+ Triệu chứng giác quan

+ Triệu chứng hệ thần kinh tự quản

+ Triệu chứng tâm thần

- Động kinh cục bộ phức tạp - ý thức bị ảnh hưởng:

+ Động kinh cục bộ đơn giản ban đầu, tiếp sau là mất ý thức

+ Mất ý thức ngay từ đầu

- Động kinh cục bộ - Động kinh toàn thân:

+ Động kinh cục bộ đơn giản - Động kinh toàn thân

+ Động kinh cục bộ phức tạp - Động kinh toàn thân

+ Động kinh cục bộ đơn giản - Động kinh cục bộ phức tạp - Động kinh toàn thân

4.2.2. Động kinh toàn thân:

- Vắng ý thức:

+ Vắng ý thức thường

+ Vắng ý thức bất thường

- Động kinh giật cơ.

- Động kinh giật rung

- Động kinh co cứng

- Động dinh co cứng - giật rung

- Động kinh không co cứng

5. Các biến chứng nào của bệnh động kinh:

Ngoài những rối loạn tâm thần trong cơn, về lâu dài nếu không được điều trị tích cực, có thể thấy các biến chứng sau đây:

- Biến đổi nhân cách, tính tình: Người bệnh trở nên ích kỷ, độc ác, dễ giận dữ, có tính thù vặt, tư duy lai nhai, rất phiền hà cho gia đình và những người mà bệnh nhân tiếp xúc.

- Lâu hơn nữa có thể mất trí (sa sút tâm thần do bệnh động kinh).

Bệnh nhân động kinh có nguy cơ Tu vong cao do:

- Một bệnh sẵn có ở não như khối u hay nhiễm khuẩn.

- Động kinh trong tình huống nguy hiểm dẫn tới ch*t đuối, bỏng hay chấn thương đầu;

- Tình trạng động kinh;

- Nguyên nhân đột ngột không giải thích được, hoặc có thể ngừng hô hấp hay ngừng tim-thở trong cơn động kinh;

- Tu tu.

6.  Điều trị:

6.1. Khi có người bị động kinh nên làm:

- Khi phát hiện người thân của bạn có những biểu hiện lâm sàng của bệnh như đã kể trên thì tốt nhất là nên đến Trạm Y Tế gần nhất để được hướng dẫn.

- Khi đã được khám, có chẩn đoán, cho dùng Thu*c thì: Nhắc nhở, động viên bệnh nhân:

            + Uống Thu*c đúng theo hướng dẫn của thầy Thu*c.

            + Uống đủ liều, đủ thời gian.

            + Không được tự ý ngưng Thu*c, bỏ Thu*c, đổi Thu*c mà không có ý kiến của BS vì có thể làm xuất hiện cơn động kinh liên tục rất nguy hiểm đến tính mạng. Và báo BS biết ngay các triệu chứng bất thường khi đang dùng Thu*c.

6.2. Khi có cơn động kinh xảy ra, cần phải làm: Trước hết bạn phải biết rằng không thể ngăn được một khi cơn động kinh đã xảy ra. Để hạn chế tối đa các thương tổn do co giật có thể gây ra bạn có thể bằng các cách làm đơn giản như sau:

+ Ngáng lưỡi bằng đũa có quấn khăn hay dùng miếng cao su cứng để tránh cắn phải lưỡi.

+ Nới rộng cổ áo, thắt lưng để bệnh nhân dễ thở hơn.

+ Lót dưới đầu bệnh nhân mền hay gối để giảm sang chấn khi co giật.

+ Bạn có thể dùng tay đè lên các khớp lớn như khớp gối để giảm nguy cơ trật khớp do co giật.

+ Sau cơn, nếu có điều kiện bạn nhớ hút đờm nhớt, để đầu bệnh nhân nghiêng một bên để tránh làm tắt đường thở do dị vật (đờm nhớt, thức ăn, răng giả…. )

+ Bạn cần ở bên cạnh trông chừng vì sau cơn một số bệnh nhân có lú lẫn, hành vi vô ý thức có thể nguy hiểm cho bản thân và người khác.

+ Điều bạn phải cương quyết là tuyệt đối không được nhỏ chanh, cam thảo hay bất cứ chất nào khác vào miệng bệnh nhân vì không những không cắt được cơn mà còn có nguy cơ làm tắt đường thở gây Tu vong.

- Bạn cần có thái độ thông cảm, tôn trọng người bệnh vì ngoài cơn họ là người bình thường như mọi người.

- Bạn phải thương yêu, nâng đỡ, tạo điều kiện cho người bệnh bớt mặc cảm bệnh tật, tạo không khí thoải mái, vui chơi, giải trí để họ có thể phát huy việc học, lao động kiếm sống.

6.3. Những điều không nên làm :

- Không được chữa thầy bùa, làm phép. Không những bệnh không thuyên giảm mà còn làm mất đi thời gian quý báu ban đầu.

- Bạn khuyên người bệnh không nên làm các công việc nguy hiểm như trèo cao, lái xe, vận hành máy móc, công việc liên quan đến sông nước vì có nguy cơ xảy ra T*i n*n ch*t người nếu bất chợt xảy ra cơn động kinh .

- Sống chừng mực, điều độ, không được làm việc, học tập quá mức, không được say xỉn. Người bệnh động kinh không nên xem tivi truyền hình, chơi vi tính  quá lâu có thể làm cơn động kinh xuất hiện.

- Và bạn có biết việc chăm sóc, điều trị, quản lý người bệnh động kinh, trả họ về với đời thường còn cần rất nhiều sự hổ trợ của nhà nước, của Hội Bảo trợ người bệnh động kinh

6.4. Nguyên tắc điều trị:

- Chỉ điều trị khi được chẩn đoán chính xác là bệnh động kinh.

- Bắt đầu điều trị bằng một loại kháng động kinh.

- Tránh sử dụng liều cao ngay tứ khắc, liều điều trị dựa theo cân nặng.

- Kết hợp Thu*c khi một loại kháng động kinh không hiệu quả.

- Điều trị liên tục. Khi uống Thu*c mà không có cơn, cần phải tiếp tục uống trong vòng 2 năm.

6.5. Điều trị ngoại trú :

- Chú ý các biểu hiện tác dụng phụ của Thu*c, ngủ nhiều, ỉa chảy, dị ứng, nổi mẩn trên da, nôn, buồn nôn.

- Giảm liều Thu*c khi đã điều trị được một năm, kể từ ngày không có cơn giật nào và đánh giá kết hợp với điện não đồ. Giảm từ từ thấp dần cứ 3 tháng một lần, từ 1/4 liều ban đầu.

7. Tiên lượng:

Các công trình nghiên cứu mới đây ở cả các nước phát triển và đang phát triển đều cho thấy có tới 70% trẻ em và người lớn mới chẩn đoán động kinh có thể được điều trị có kết quả bằng các Thu*c chống động kinh. 2-5 nǎm sau khi điều trị có kết quả thì có thể ngừng Thu*c cho 70% trẻ em và 60% người lớn mà không tái phát. Tuy nhiên có tới 30% người không đáp ứng liệu pháp Thu*c. Một yếu tố dẫn tới tiên lượng xấu là có sẵn một bệnh não. Động kinh cục bộ, nhất là nếu có một bệnh não thì khó kiểm soát hơn là động kinh toàn thể.

Dùng sớm các Thu*c chống động kinh sẽ kiểm soát được tới 70% người lớn và trẻ em mới được chẩn đoán. Vấn đề là chọn Thu*c thích hợp nhất cho các hội chứng động kinh đặc hiệu. Vì thế bạn không nên tự ý mua Thu*c về uống mà nên tới một cơ sở chuyên khoa thần kinh để được khám và điều trị.

Mạng Y Tế
Nguồn: Sức khỏe toàn dân (http://suckhoetoandan.vn/p/5c2f056876801b31833179c2)

Tin cùng nội dung

  • Chào Mangyte.vn, Xin tư vấn giúp tôi, TPHCM có dịch vụ chăm sóc tại nhà cho bệnh nhân ung thư giai đoạn cuối không? Phải liên hệ ở đâu? Mong nhận được sự giúp đỡ của quý báo. Chân thành cảm ơn. (Lê Thị Phượng - Tô Ký, Quận 12, TPHCM)
  • Trên các mạng xã hội hiện đang lan truyền với tốc độ chóng mặt bài Thuốc “10 phút khỏi bệnh sởi” nhờ tắm lá, hạt mùi… Tuy nhiên, cả chuyên gia đông y, tây y đều khẳng định, không có cơ sở khoa học với những bài Thuốc dân gian truyền miệng này.
  • Hạ đường huyết thường liên quan đến việc điều trị bệnh tiểu đường. Tuy nhiên, một số tình trạng bệnh khác có thể gây hạ đường huyết.
  • Động kinh là bệnh của hệ thần kinh trung ương trong đó hoạt động của tế bào thần kinh bị rối loạn, biểu hiện bởi những cơn co giật (cơn động kinh) với những hành vi, triệu chứng, và cảm giác bất thường, bao gồm cả mất ý thức khi lên cơn.
  • Dưới đây, Kênh Mạng Y Tế xin chia sẻ: Nguyên nhân Mức cholesterol cao.
  • Vô sinh là một vấn đề khá phổ biến. Cứ khoảng 5 cặp vợ chồng thì có một cặp vô sinh mà vấn đề chủ yếu nằm ở người chồng.
  • Rối loạn trầm cảm là một trong những rối loạn tâm thần phổ biến nhất tại Mỹ. Hàng năm khoảng 6.7% người Mỹ thường mắc bệnh này. Phụ nữ có khả năng bị trầm cảm hơn 70% so với nam giới trong suốt cuộc đời.
  • Chăm sóc giảm nhẹ đối với bệnh nhân ung thư giai đoạn muộn bao gồm liệu pháp dinh dưỡng (xem phần Điều trị triệu chứng) và/hoặc điều trị bằng Thu*c
  • Mọi người đều cần có một chế độ ăn uống khoa học và thường xuyên tập thể dục để có sức khỏe tốt và ngăn ngừa bệnh tật. Bệnh nhân ung thư có những nhu cầu sức khỏe đặc biệt, bởi vì họ phải đối mặt với những nguy cơ liên quan đến tác dụng phụ muộn cũng như sự tái phát của căn bệnh này
  • Hầu như các bạn gái khi đến chu kỳ kinh nguyệt hay mắc phải chứng đau bụng kinh. Tuy nhiên không phải bạn gái nào cũng hiểu rõ nguyên nhân và cách điều trị đau bụng kinh.
Tải ứng dụng Mạng Y Tế trên CH PLAY