Thống kê cho thấy, trên thế giới có khoảng 16 - 17% dân số mắc bệnh bàng quang tăng hoạt. Ở Việt Nam, có khoảng hơn 10 triệu người có các triệu chứng của bàng quang tăng hoạt, chiếm khoảng 11% dân số. Bệnh có thể gặp ở mọi độ tuổi, tỉ lệ mắc ở nữ giới thường cao hơn so với nam giới. Cho đến nay, y học vẫn chưa xác định rõ nguyên nhân gây ra bàng quang tăng hoạt.
Tại các phòng khám Tiết niệu, Niệu học chức năng của Bệnh viện Đại học Y Dược TP HCM (BV ĐHYD TP HCM), có rất nhiều người bệnh đến khám có các triệu chứng của bàng quang tăng hoạt. Tuy bệnh không ảnh hưởng đến tính mạng nhưng lại tác động lớn đến chất lượng cuộc sống của người bệnh, gây cảm giác khó chịu, phiền toái thậm chí mặc cảm, tự ti trong công việc và sinh hoạt. Người bệnh bàng quang tăng hoạt thường bị tiểu gấp (đột nhiên có cảm giác rất muốn đi tiểu khó mà nhịn được), tiểu nhiều lần vào lúc thức (trên 8 lần/ngày), tiểu đêm làm mất giấc ngủ (trên 1 lần/ đêm), són tiểu gấp.
| PGS.TS.BS Nguyễn Văn Ân và ekip thực hiện thủ thuật điều trị cho bệnh nhân |
PGS.TS.BS Nguyễn Văn Ân - Trưởng Khoa Niệu học chức năng BV ĐHYD TP HCM cho biết, các biện pháp điều trị hội chứng bàng quang tăng hoạt bao gồm: điều chỉnh chế độ sinh hoạt và cách ăn uống, dùng một số Thu*c đặc trị như Thu*c kháng muscarinic và nếu không cải thiện triệu chứng thì xem xét thực hiện một số thủ thuật can thiệp. Các biện pháp này được áp dụng tùy thuộc vào mức độ của bệnh và đã cho thấy tính hiệu quả trong điều trị. Trong đó việc điều chỉnh chế độ ăn uống, sinh hoạt như hạn chế thức ăn, thức uống gây kích thích bàng quang (thức ăn cay nóng, nước có ga, cà phê, bia rượu…); uống lượng nước vừa đủ mỗi ngày, tập đi tiểu theo giờ… có thể cải thiện đáng kể các triệu chứng.
Đối với các trường hợp nặng, người bệnh cần được điều trị phối hợp giữa điều chỉnh chế độ sinh hoạt, dùng Thu*c kháng muscarinic. Trong trường hợp kháng Thu*c, người bệnh cần được thực hiện các thủ thuật để nâng cao hiệu quả điều trị như tiêm Botox vào bàng quang, đặt máy điều biến thần kinh cùng, kích thích thần kinh chày…
BV ĐHYD TP HCM gần đây tiếp nhận điều trị cho người bệnh N.T.K., 35 tuổi, ngụ tại Phú Yên. Suốt 2 tháng nay, chị K. bị đi tiểu nhiều lần vào ban ngày, cứ khoảng 30 phút lại muốn đi tiểu. Mỗi khi ra ngoài, chị thường mặc cảm vì thường xuyên phải vào nhà vệ sinh. Ban đêm chị cũng thường mất ngủ vì phải thức dậy để đi tiểu, trung bình 2 - 3 lần/đêm. Chị đã đi khám ở bệnh viện địa phương và sử dụng Thu*c đều đặn nhưng không hiệu quả.
Sau khi đến khám tại khoa Niệu học chức năng BV ĐHYD TP HCM, các bác sĩ đã theo dõi nhật ký bàng quang và phát hiện chị có thói quen uống nước quá nhiều vào cả buổi sáng và buổi tối. Do đó, bác sĩ đã điều chỉnh lại chế độ sinh hoạt, hạn chế lại thói quen uống nước quá nhiều kết hợp điều trị bằng Thu*c kháng muscarinic cho chị K. Kết quả chỉ sau 2 lần điều trị, mỗi lần tái khám sau 2 tuần, các triệu chứng bàng quang tăng hoạt của chị K. giảm tới 70%.
Trường hợp khác, người bệnh H.T.L., 55 tuổi ngụ tại quận Bình Tân, TP HCM bị các triệu chứng của bàng quang tăng hoạt đã nhiều năm nay. Bà L. đi tiểu trung bình hơn 10 lần/ngày, tiểu đêm ít nhất 2 lần và thỉnh thoảng còn tiểu không kiểm soát. Việc đi tiểu nhiều lần, tiểu không kiểm soát khiến bà gặp nhiều bất tiện, thậm chí mặc cảm, ngại giao tiếp. Hơn 1 năm nay, bà L. đi khám tại địa phương và được điều trị bằng Thu*c nhưng các triệu chứng vẫn không thuyên giảm.
Tháng 7/2019, bà L. đến khám tại BV ĐHYD TP HCM. Tại Khoa Niệu học chức năng, các bác sĩ đã tiến hành điều trị cho người bệnh bằng cách điều chỉnh lại thói quen sinh hoạt, sử dụng Thu*c liều cao và kháng muscarinic hơn 2 tháng mà vẫn không thuyên giảm. Sau đó, các bác sĩ tiến hành tiêm Botox vào bàng quang cho người bệnh. Sau 4 tháng, các triệu chứng được cải thiện đến 80%. Bà L. được hướng dẫn chế độ ăn uống, sinh hoạt phù hợp và tiếp tục được điều trị bằng Thu*c.
PGS.TS.BS Nguyễn Văn Ân khuyến cáo, người có các triệu chứng của bàng quang tăng hoạt không nên tự ý dùng Thu*c mà nên đến các cơ sở chuyên khoa để được bác sĩ khám và tư vấn phương pháp điều trị phù hợp. Đối với các triệu chứng của bàng quang tăng hoạt, việc điều chỉnh chế độ sinh hoạt rất quan trọng, có thể làm giảm tới 50% triệu chứng của bệnh. Việc điều trị có thể kéo dài, nhiều trường hợp các triệu chứng tái phát do không duy trì chế độ sinh hoạt phù hợp hoặc tự ý ngưng Thu*c. Do đó người bệnh nên tuân thủ chỉ định, hướng dẫn của bác sĩ để đạt hiệu quả điều trị cao nhất.