Bác sĩ Trương Hữu Khanh – trưởng khoa Truyền nhiễm, Bệnh viện Nhi đồng 1, TP.HCM, cho biết thời gian qua có nhiều trường hợp bị sốt xuất huyết sau khi tiêm vắc xin Covid-19 nhưng người bệnh không biết rõ mà cứ nghĩ đó là do tiêm chủng gây ra.
Theo bs khanh, sốt xuất huyết là bệnh cấp tính có thể gây thành dịch, tổng có 4 chủng sốt xuất huyết dengue, một người có thể bị nhiều lần trong đời, các chủng không có miễn dịch chéo. đặc điểm bệnh sốt xuất huyết và rối loạn huyết tương có thể gây sốc, suy đa tạng và t* vong.
Bệnh do muỗi vằn đốt, đặc điểm muỗi hay đốt buổi sáng hoặc chiều tối, muỗi hay đậu ở các khu vực như tủ quần áo, góc nhà để cắn người. Muỗi không có khả năng di chuyển xa. Ở Miền Bắc hay xuất hiện từ tháng 7 đến tháng 11. Còn ở miền nam diễn ra rải rác quanh năm.
Sốt xuất huyết là bệnh cấp tính, không có di chứng nhưng lại có biến chứng đó là các tổn thương gan do suy gan, tổn thương viêm não, màng não do virus tấn công hệ thần kinh, biến chứng tim mạch, rối loạn dẫn truyền… Tất cả người lớn hay trẻ em đều có thể mắc sốt xuất huyết nhất là ở các tỉnh thành phía Nam tỷ lệ mắc cao hơn.
Đến nay, số người mắc rải rác ở 35 tỉnh thành và đã ghi nhận 18 ca T* vong. So với cùng kỳ năm 2020 số ca mắc giảm nhưng số ca T* vong tăng thêm 10 người so với cùng kỳ năm ngoái.
Khi có nhiều bệnh xảy ra cùng lúc sẽ dẫn tới nguy cơ bệnh nặng, T* vong nhiều hơn. Về lâm sàng, diễn biến bệnh có thể xảy ra trong 10 ngày.
| Ảnh minh họa. |
Triệu chứng sốt xuất huyết - bệnh nhân đột ngột sốt cao 39-40 độ C liên tục, kéo dài 2-7 ngày. Nhiều trường hợp chỉ bị sốt cao trong những ngày đầu và không có bất cứ biểu hiện gì khác. Bên cạnh triệu sốt cao có thể kèm theo các biểu hiện: Rất mệt mỏi, đau đầu, đau nhức toàn thân, đau khớp, buồn nôn, nôn nhiều…
Xuất huyết là dấu hiệu của tình trạng thoát huyết tương ra khỏi lòng mạch máu. Từ đó dẫn đến tình trạng sốc giảm thể tích rất nguy hiểm, đặc biệt là ở trẻ nhỏ. Xuất huyết có thể xuất hiện trong thời gian từ ngày thứ 2-5 sau khi có biểu hiện sốt. Xuất huyết có thể là nốt lấm tấm dưới da (không biến mất khi ấn vào); vết bầm máu; chảy máu mũi; chảy máu chân răng mà không do cơ chế tác động gì từ bên ngoài, hoặc có nôn/đi tiêu ra máu…
Bắt đầu bằng triệu chứng sốt trong vòng 4-7 ngày tính từ sau khi bị truyền bệnh bởi muỗi.
Còn đối với các biểu hiện của tiêm vắc xin Covid-19, người bệnh sẽ có nhiều triệu chứng khác nhau. Thông thường các phản ứng sau tiêm đó là sau khi tiêm vắc xin từ 6 đến 8 tiếng, một số người xuất hiện các triệu chứng hơi đau nơi vết tiêm còn lại có thể có cảm giác gai gai sốt, người mệt, sốt nhẹ, đau đầu khó ngủ. Các triệu chứng có thể kéo dài từ 24 – 36 hoặc 48 tiếng.
Một số người sốt cao, mệt mỏi, sốt run cầm cập, đau nhức mình, đau bụng, tiêu chảy, ói nhiều, tần xuất ra vào nhà vệ sinh tăng lên đột ngột, ăn uống không được... nhưng tất cả các triệu chứng sẽ giảm sau 36 – 48 tiếng sau tiêm.
Khi bị sốt sau tiêm vắc xin chưa thể xác định do sốt xuất huyết hay do tiêm chủng người bệnh có thể dùng paracetamol. Khi sốt cao trên 38.5 độ C, có thể dùng Thu*c hạ sốt nhưng cần tuân thủ liều lượng Thu*c được khuyến cáo. Tuyệt đối, không dùng quá liều Thu*c, vì có thể gây hại gan, nguy hiểm. Nếu sốt cao liên tục trên 39 độ C mà không đáp ứng Thu*c hạ sốt, cần liên hệ ngay với các cơ sở y tế.
Không sử dụng Thu*c hạ sốt nhóm aspirin, đây cũng là Thu*c hạ sốt, giảm đau nhưng Thu*c có chất chống kết tập tiểu cầu mà aspirin có thể làm tăng nguy cơ xuất huyết, dẫn đến biến chứng nguy hiểm (chảy máu) trong bệnh sốt xuất huyết.
Ngoài ra, nhóm thu*c ibuprofen là thu*c kháng viêm, giảm đau, hạ sốt trong nhóm non-steroid, không được dùng trong bệnh sốt xuất huyết do làm tăng nguy cơ xuất huyết.
Với những người có bệnh lý nền, nếu được chẩn đoán sốt xuất huyết cần phải theo dõi sát sao có thể nhập viện để được điều trị. Người bệnh cần theo dõi cả diễn biến của sốt xuất huyết và diễn biến của bệnh lý nền như bệnh gan mãn tính, bệnh đái tháo đường…
Khánh Chi