Thời tiết nắng nóng kéo dài khiến cơ thể mệt mỏi, dễ ốm, đặc biệt những người có bệnh mạn tính, tiền sử tăng huyết áp, vân vân, nêu vận động ngoài trời nắng nóng, rất dễ bị đột quỵ. Những người đã đột quỵ thì cũng dễ bị tái phát, nếu không biết cách phòng ngừa.
1. Những lầm tưởng.
tai biến mạch máu não là căn bệnh gây Tu vong cao, nếu không biết xử trí cấp cứu đúng, dễ bị di chứng liệt nhẹ tới nặng. Nhiều người lầm tưởng, nghĩ
tai biến mạch máu não chỉ hay gặp vào mùa lạnh. Tuy nhiên, trên thực tế, mùa nắng nóng cũng dễ bị tai biến. Do thời tiết mùa hè thay đổi thất thường, chênh lệch nhiệt độ ngày và đêm cao. Trong những ngày nắng nóng, độ ẩm không khí cao, gây nên cảm giác mệt mỏi, cũng như việc mất nước qua hơi thở, mồ hôi, cũng có thể gây rối loạn về đông cầm máu, và gây tai biến nhất là ở người trung niên, cao tuổi, do sự lão hóa của các cơ quan trong cơ thể, nên sự thích ứng với môi trường, không được nhanh như tuổi thanh niên.Mặt khác, để chống lại sự tăng nhiệt độ của cơ thể, trước nhiệt độ của môi trường, hoặc sự tăng nhiệt do tập thể dục, chơi các môn thể thao, cơ thể điều tiết sự thích ứng nhiệt độ, bằng cách tăng sự bài tiết mồ hôi, để hạ nhiệt cơ thể. Sự ra mồ hôi dẫn tới cơ thể mất nước và muối, đồng nghĩa sẽ dẫn tới giảm khối lượng tuần hoàn trong cơ thể. Nếu sự bù nước, muối không được kịp thời, rất dễ gây ra hiện tượng tụt huyết áp, thiếu máu não, tai biến mạch não thoáng qua.Đối với trường hợp, đã từng có tiền sử bị bệnh xơ vữa mạch máu, tăng mỡ máu khi mất nhiều nước, giảm khối lượng tuần hoàn, sẽ gây ra hiện tượng cô đặc máu, sự lưu thông máu sẽ khó khăn, rất dễ hình thành huyết khối, làm tắc lòng mạch máu não, gây
tai biến mạch máu não.
2. Các nguyên nhân và yếu tố nguy cơ.
Tất cả các nguyên nhân gián tiếp hay trực tiếp, làm giảm một phần hay hoàn toàn, khả năng cung cấp máu tới một phần, hay toàn bộ não bộ, đều có thể gây ra bệnh lý
tai biến mạch máu não.Xơ vữa mạch máu gây hẹp lòng mạch máu, huyết khối gây bít tắc lòng mạch: tăng mỡ máu, đái tháo đường, rối loạn nhịp tim, bệnh van tim, vân vân.
Các yếu tố khác, làm tăng nguy cơ
tai biến mạch máu não, ở người cao tuổi vào mùa hè là: ngại uống nước, tiểu đêm, tiểu nhiều lần gây hạ huyết áp, tư thế khi dậy đột ngột trên giường, nam giới do bệnh lý tuyến tiền liệt, nữ do bệnh suy yếu cơ bàng quang, vân vân.
Thoái hóa đốt sống cổ, gây chèn ép 2 động mạch đốt sống cổ, cung cấp máu cho não. Ngoài ra, đối với người bị căng thẳng thần kinh, mất ngủ, cũng dễ bị
tai biến mạch máu não.
Luôn luôn phải nghĩ đến tai biến mạch não, trước tất cả các trường hợp, có triệu chứng thiếu sót thần kinh xuất hiện đột ngột, hoặc cấp tính. Các biểu hiện gợi ý là: rối loạn ý thức, co giật cục bộ, thiếu sót vận động, hoặc giảm cảm giác, liệt, rối loạn cảm giác 1 phần 2 người, liệt mặt. Rối loạn lời nói, nói khó, thất ngôn. Rối loạn thị giác, mù, bán manh. Liệt dây thần kinh sọ. Tính chất đột ngột hoặc cấp tính, có thể là ngay lập tức, hoặc trong vòng nhiều phút đến vài giờ. Một số trường hợp tai biến mạch não, có thể xuất hiện tương đối âm thầm kín đáo, làm khó nhận biết trên lâm sàng.Khi có biểu hiện trên, cần xử trí đúng bằng cách: Người nhà nên nới lỏng quần áo, và để người bệnh nằm trên mặt phẳng, giúp bệnh nhân có tư thế nằm nghiêng an toàn, gối đầu cao khoảng 30 độ, và ở tư thế nằm nghiêng, để tránh nguy cơ bị sặc do các chất tiết ra từ miệng. Cần phải thông khí cho bệnh nhân, để tránh những cơn co giật. Tuyệt đối không cho bệnh nhân ăn, uống gì, khi nghi ngờ bệnh nhân bị đột quỵ, và không tự ý cho bệnh nhân uống bất kỳ một loại Thu*c nào. Nếu bệnh nhân khó thở, hoặc có biểu hiện ngừng thở, thì người nhà, hoặc người chứng kiến, cần thực hiện hô hấp nhân tạo bằng miệng, để tránh trường hợp bệnh nhân ngừng thở. Giúp bệnh nhân thở đều, thở sâu hơn và chậm hơn, để họ bình tĩnh trở lại, và máu cũng như ôxy có thể lưu thông lên não nhanh hơn.Sau khi sơ cứu, cần nhanh chóng đưa người bệnh đến cơ sở y tế gần nhất, để được cấp cứu kịp thời, tránh đưa bệnh nhân đi xa, vì thời gian di chuyển kéo dài, càng làm cho tình trạng bệnh sẽ nặng hơn, và nguy cơ Tu vong cao hơn.
4. Lời khuyên thầy Thu*c.
Muốn dự phòng tốt tai biến mạch não, mùa hè cần lưu ý: ăn đủ chất, uống đủ nước theo nhu cầu hoạt động của cơ thể. Chống được tăng mỡ máu, vì tăng mỡ máu gây xơ vữa mạch não, cô đặc máu và tăng huyết áp. Hậu quả của tăng mỡ máu, sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho
tai biến mạch máu não xảy ra.Dự phòng hiện tượng tăng cân quá mức, thừa cân, béo phì. Chống lão hóa, xơ vữa động mạch, chống tăng mỡ máu, không hút Thu*c lá, điều trị tiểu đường, điều trị tăng huyết áp, vân vân. Sử dụng điều hòa nhiệt độ hợp lý. Không sử dụng bia rượu nhiều, vì uống bia rượu say gây ra giãn mạch, hạ huyết áp tư thế. Sử dụng thường xuyên gây gan nhiễm mỡ, tăng mỡ máu, xơ gan.
Bác sĩ: Tuấn Anh.