Mặc dù các lực lượng chức năng thường xuyên kiểm tra, bắt giữ thực phẩm chức năng với số lượng lớn, nhưng bất chấp những quy định của luật pháp các đối tượng vẫn ngang nhiên buôn bán, vận chuyển, tiêu thụ thực phẩm chức năng giả.
Gần đây nhất vào hồi 13h30 ngày 2/11, tại ngõ 112 Ngọc Khánh, Tổ công tác của Đội Cảnh sát kinh tế, Công an quận Ba Đình phát hiện 1 nam thanh niên chở 1 thùng carton có biểu hiện nghi vấn nên đã tiến hành kiểm tra. Quá trình kiểm tra phát hiện trong thùng có 100 hộp thực phẩm chức năng nhãn hiệu Slimming Care X3 (do Công ty TNHH TM&DV Slimming Care Việt Nam sản xuất) không có giấy tờ chứng minh nguồn gốc xuất xứ, nên lực lượng chức năng đã mời nam thanh niên nói trên về trụ sở để làm rõ.
Tang vật và đối tượng bị Công an quận Ba Đình bắt giữ
Mở rộng điều tra, Công an quận Ba Đình đã bắt giữ 2 đối tượng Vũ Thị Thúy H và Nguyễn Thị Ng về tội “Buôn bán, sản xuất hàng giả là lương thực, thực phẩm, phụ gia thực phẩm”. Tang vật thu giữ gồm 115 hộp thực phẩm chức năng nhãn hiệu Sliming Care X3, 20 hộp kem bôi Hoa Mộc, 20 hộp thực phẩm chức năng Diệp Lục Lysine.
Ngày 15/11, Công an quận Ba Đình (Hà Nội) đã ra quyết định tạm giữ 2 đối tượng Vũ Thị Thúy H (sinh năm 1990, ở phường Đông Ngạc, quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội) và Nguyễn Thị Ng (sinh năm 1991, ở phường Phú Diễn, quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội) về tội “Buôn bán, sản xuất hàng giả là lương thực, thực phẩm”.
Trước đó, khoảng 14h30 ngày 21/6/2021, tại thôn Lại Đà, xã Đông Hội, Tổ công tác của Đội Cảnh sát ĐTTP về Kinh tế Công an huyện Đông Anh phối hợp với Công an xã Đông Hội phát hiện Nguyễn Bá Tuấn, Trần Đức Quân, Nguyễn Thị Thêm đang đóng gói một số loại hàng hóa có dấu hiệu giả mạo bao gồm: Kem chống nắng - Trang điểm mang nhãn hiệu NIEL, lăn khử mùi cơ thể mang nhãn hiệu Sción, sản phẩm Thực phẩm bảo vệ sức khỏe mang nhãn hiệu Đào Thi, Thu*c giảm cân nhãn hiệu BASCHI, sản phẩm Cần tây mật ong, dung dịch vệ sinh Ric Skin... Qua kiểm đếm có trên 20.000 sản phẩm hàng hóa các loại.
Các đối tượng làm giả thực phẩm chức năng ở Đông Anh bị bắt giữ
Tổ công tác đã lập biên bản tạm giữ và niêm phong tang vật để xác minh, làm rõ. Kết quả giám định sản phẩm Thực phẩm bảo vệ sức khỏe mang nhãn hiệu Đào Thi cơ quan Công an thu được là giả.
Quá trình điều tra, Công an huyện Đông Anh đã làm rõ Nguyễn Bá Tuấn, Nguyễn Thị Thêm, Trần Đức Quân và Trịnh Xuân Quỳnh có hành vi Sản xuất hàng giả là thực phẩm đồng thời thu giữ các loại máy móc dùng để sản xuất hàng giả mang nhãn hiệu Đào Thi.
Đặc biệt, trong thời gian dịch bệnh Covid-19 đang ở giai đoạn căng thẳng, nhiều loại thực phẩm chức năng được các đối tượng công khai trên mạng là "thần dược" có thể ức chế được vi rút Covid-19, nhiều người tiêu dùng đã đỗ xô đi mua loại thực phẩm chức năng này.
Cụ thể trong các ngày từ 31/8 đến 2/9, Phòng Cảnh sát môi trường Công an TP. Hà Nội cũng phát hiện và bắt giữ 3 vụ buôn bán 34.510 viên Thu*c điều trị Covid-19 không rõ nguồn gốc, xuất xứ (trị giá trên 2 tỷ đồng). Các vụ việc đang được lực lượng chức năng xác minh, làm rõ để xử lý theo quy định của pháp luật.
Theo Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế), hiện, trên thị trường xuất hiện sản phẩm có tên gọi thực phẩm bảo vệ sức khỏe Xuyên Tâm Liên, được quảng cáo là “thần dược” hỗ trợ điều trị, phòng chống Covid-19; trị khó thở do viêm phổi, viêm phế quản; tăng cường sức đề kháng; tăng miễn dịch cho cơ thể; ngừa virus, vi khuẩn…
Thực phẩm chức năng giả bị cơ quan công an thu giữTrên hộp sản phẩm có ghi, sản phẩm được sản xuất và chịu trách nhiệm bởi Công ty cổ phần Liên doanh dược mỹ phẩm Diamond Pháp (Khu công nghiệp Đồng Văn 2, Hà Nam); được phân phối bởi Công ty TNHH Hằng Thu Pharma (số nhà 68 - đường Lương Văn Can, Khu AT, phường Vĩnh Hải, TP. Nha Trang, Khánh Hòa).
Tuy vậy, sau khi kiểm tra thông tin sản phẩm, Cục An toàn thực phẩm khẳng định, Công ty TNHH Hằng Thu Pharma chưa đăng ký bản công bố sản phẩm cho thực phẩm bảo vệ sức khỏe Xuyên Tâm Liên tại Cục. Hình ảnh giấy tiếp nhận đăng ký bản công bố sản phẩm có số đăng ký: 01/DMP/2021, cấp ngày 2/7/2021, có dấu đỏ của Cục An toàn thực phẩm là giả mạo.
Mới đây nhất qua công tác hậu kiểm và xác minh phản ánh của báo chí. Cục An toàn thực phẩm đã ban hành Quyết định xử phạt hành chính đối với 04 công ty vì đã có hành vi đăng tải, quảng cáo sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe gây hiểu nhầm có tác dụng như Thu*c chữa bệnh.
Tại Quyết định số 28/QĐ-XPVPHC ngày 22/10/2021 xử phạt Công ty TNHH Dược phẩm quốc tế Busno Việt Nam (địa chỉ: Tầng 1, Toà OTC3B Khu đô thị Handiresco, phường Xuân Đỉnh, quận Bắc Từ Liêm, TP. Hà Nội) 50 triệu đồng về hành vi vi phạm: Quảng cáo sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khoẻ Sangu trên website: https://sangu.com.vn gây hiểu nhầm có tác dụng như Thu*c chữa bệnh.
Quyết định số 29/QĐ-XPVPHC ngày 26/10/2021 xử phạt Công ty TNHH Hồng Sâm Hansusam (địa chỉ trụ sở chính: Phòng 206, Tòa nhà Thăng Long Ford, Số 105 Láng Hạ, P. Láng Hạ, Q. Đống Đa, TP. Hà Nội) về hành vi buôn bán lô sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe: Tinh dầu thông (Cheon Ji Su) (lô số:OB39601, NSX: không có, HSD: 2022.04.14) không có giá trị sử dụng, công dụng và quảng cáo sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe Korean red ginseng extract power trên website: http://geasungsangin.com mà không được cơ quan nhà nước có thẩm quyền xác nhận nội dung trước khi thực hiện quảng cáo với số tiền 230 triệu đồng; buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp là 534,5 triệu đồng.
Cục An toàn thực phẩm ban hành Quyết định số 30/QĐ-XPVPHC ngày 28/10/2021 xử phạt Công ty cổ phần Kiềm Saphia (địa chỉ: Số nhà 27 ngách 1 ngõ 104 đường Việt Hưng, phường Việt Hưng, quận Long Biên, Hà Nội) 45 triệu đồng về hành vi vi phạm: Quảng cáo các sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe: Saphia Alkalight, Saphia Alkalixk, Saphia Alkaliub, Saphia Alkali balance, Saphia Alkali dạ dày, Saphia Alkali D-revie X50, Saphia Alkali D-revie X300 trên website: https://kiemsaphia.com/ mà không được cơ quan nhà nước có thẩm quyền xác nhận nội dung trước khi thực hiện quảng cáo.
Quyết định số 31/QĐ-XPVPHC ngày 29/10/2021 xử phạt Công ty TNHH Đông Y Xứ Mường (địa chỉ: Tầng 2, số 204/4 Hoà Bình, phường Yên Nghĩa, quận Hà Đông, thành phố Hà Nội) 50 triệu đồng về hành vi vi phạm: Quảng cáo các sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khoẻ: Nữ Xuân XM, Bổ phế XM, Dạ dày XM, Xương khớp XM, Nhất Nam Dương trên website: https://dongyxumuong.com gây hiểu nhầm có tác dụng như Thu*c chữa bệnh
Cùng với hình thức phạt tiền, Cục An toàn thực phẩm đã buộc 04 Công ty nêu trên tháo gỡ nội dung quảng cáo vi phạm, buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp; tiêu hủy lô sản phẩm vi phạm về chất lượng.
Liên quan tới hành vi vi phạm trên, theo căn cứ Nghị định 28/2017/NĐ-CP ngày 20 tháng 3 năm 2017 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 131/2013/NĐ-CP ngày 16 tháng 10 năm 2013 của Chính phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính về quyền tác giả, quyền liên quan và Nghị định 158/2013/NĐ-CP ngày 12 tháng 11 năm 2013 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực văn hóa, thể thao, du lịch và quảng cáo.
Đối với các hành vi vi phạm về hoạt động quảng cáo thực phẩm, quảng cáo thực phẩm chức năng sẽ bị xử lý hành chính, cụ thể:
Phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 40.000.000 đồng đối với hành vi: “Quảng cáo thực phẩm chức năng và các sản phẩm không phải là Thu*c với nội dung không rõ ràng gây hiểu nhầm sản phẩm đó là Thu*c”.
Căn cứ Điểm a Khoản 4 Điều 68 Nghị định 158/2013/NĐ-CP ngày 12/11/2013 Quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực văn hóa, thể thao, du lịch và quảng cáo.
Phạt tiền từ 15.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với hành vi: “Quảng cáo các sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ đặc biệt mà không được cơ quan nhà nước có thẩm quyền xác nhận nội dung trước khi thực hiện quảng cáo theo quy định”.
Căn cứ Khoản 1 Điều 67 Nghị định 158/2013/NĐ-CP ngày 12/11/2013 Quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực văn hóa, thể thao, du lịch và quảng cáo và được sửa đổi tại Nghị định 28/2017/NĐ-CP ngày 20/3/2017.
Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau đây: Quảng cáo thực phẩm dưới hình thức các bài viết của bác sỹ, dược sỹ, nhân viên y tế có nội dung mô tả thực phẩm có tác dụng điều trị bệnh; sử dụng hình ảnh, uy tín, thư tín của các đơn vị, cơ sở y tế, nhân viên y tế, thư cảm ơn của bệnh nhân để quảng cáo thực phẩm; Quảng cáo thực phẩm chức năng gây hiểu nhầm có tác dụng như Thu*c chữa bệnh
Căn cứ Khoản 4 Điều 70 Nghị định 158/2013/NĐ-CP ngày 12/11/2013 Quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực văn hóa, thể thao, du lịch và quảng cáo và được sửa đổi tại Nghị định 28/2017/NĐ-CP ngày 20/3/2017.
Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối với hành vi: “quảng cáo thực phẩm bảo vệ sức khỏe mà không có nội dung khuyến cáo “Thực phẩm này không phải là Thu*c, không có tác dụng thay thế Thu*c chữa bệnh”.”
Căn cứ Điều 23 Khoản 1 Nghị định 115/2018/NĐ-CP ngày 04/9/2018 của Chính phủ Quy định xử phạt vi phạm hành chính về an toàn thực phẩm.
Phạt tiền từ 40.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng đối với hành vi “Quảng cáo sản phẩm sữa thay thế sữa mẹ dùng cho trẻ dưới 24 tháng tuổi, sản phẩm dinh dưỡng bổ sung dùng cho trẻ dưới 6 tháng tuổi, bình bú và vú ngậm nhân tạo”
Căn cứ Điểm c Khoản 1 Điều 50 Nghị định 158/2013/NĐ-CP ngày 12/11/2013 Quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực văn hóa, thể thao, du lịch và quảng cáo.
Thực phẩm chức năng giả đang tồn tại trên thị trường, không chỉ gây thiệt hại và ảnh hưởng uy tín của những doanh nghiệp uy tín mà còn làm ảnh hưởng đến sức khỏe và tính mạng của người tiêu dùng. Nhiều người chỉ vì tin tưởng vào thực phẩm chức năng có thể chữa được nhiều bệnh tật mà đổ hàng đống tiền vào để mua thực phẩm chức năng, mong sao chữa lành được căn bệnh mình đang mắc phải. Thực chất những loại thực phẩm chức năng đó lại không như quảng cáo, đã có nhiều nạn nhân từ những thực phẩm chức năng quảng cáo sai sự thật này.
Để tự bảo vệ mình, người tiêu dùng cần phải biết lựa chọn và mua thực phẩm chức năng tại những địa chỉ đáng tin cậy, không mua thực phẩm chức năng được quảng cáo trên mạng, hoặc qua lời kể của những người không có chuyên môn.
Mặt khác, các cơ quan chức năng cần tăng cường kiểm tra, kiểm soát và xử lý thật nghiêm đối với những hành vi buôn bán, vận chuyển và tiêu thụ thực phẩm chức năng giả, thực phẩm chức năng quảng cáo sai sự thật.