Vắc xin COVID-19 của Pfizer, Moderna và JJ, loại nào tốt hơn?
Tin liên quan
- Chuyển Covid-19 từ nhóm A sang nhóm B là hợp lý (05/06/2023)
- Ngày 25/5: Một bệnh nhân Covid-19 ở Bến Tre tử vong (26/05/2023)
- Ngày 26/5: Thêm 1.043 ca mắc Covid-19 mới (30/05/2023)
- Ngày 31/5: Số mắc Covid-19 tăng mạnh lên 1.232 ca (01/06/2023)
- Từ 20/10, Covid-19 chính thức thành bệnh truyền nhiễm nhóm B (20/10/2023)
Các loại vắc xin COVID-19 có hiệu quả bảo vệ khác nhau, nhưng rất khó để so sánh vì nhiều lý do - Ảnh: HealthCare
Cơ quan thực phẩm và dược phẩm mỹ (fda) hiện đã cấp phép sử dụng khẩn cấp cho 3 loại vắc xin covid-19 của các hãng dược pfizer-biontech, moderna và janssen (j&j). điều dễ nhận thấy là có 2 loại hiệu quả bảo vệ khoảng 95%, cái còn lại chỉ khoảng 66%, như vậy có phải loại này tốt còn loại kia "dỏm"?
Câu trả lời là "không phải", đơn giản vì so sánh các loại vắc xin với nhau là không thể.
Trước hết, hãy cùng tham khảo bảng thông tin dưới đây về 3 loại vắc xin, cột bên trái lần lượt là: (1) Ngày được cấp phép, (2) hiệu năng chung, (3) chống lại bệnh nặng, (4) giảm tỉ lệ nhập viện, (5) giảm Tu vong, (6) ngày bắt đầu thử nghiệm, (7) nơi thử nghiệm.
Bảng so sánh 3 loại vắc xin phổ biến hiện nay - Đồ họa: Time.com
Theo tạp chí Time, đầu tiên cần phân biệt giữa "hiệu năng" và "hiệu quả" do rất dễ nhầm lẫn. "Hiệu năng" là kết quả thử nghiệm của một loại Thu*c hoặc vắc xin, trong khi "hiệu quả" là kết quả ngoài thực tế của nó trên một nhóm dân số lớn.
Tiếp theo, cần phải hiểu các công ty dược phẩm dùng thước đo nào để đưa ra con số hiệu năng như trên. Trong trường hợp này, nó được đo dựa trên khả năng bảo vệ của vắc xin chống lại các triệu chứng của bệnh COVID-19.
Ví dụ, vắc xin của pfizer-biontech có hiệu năng 95% - có nghĩa người đã tiêm ngừa có 95% cơ may không bột phát triệu chứng covid-19 (họ vẫn có thể nhiễm bệnh), chứ không phải "95% người đã tiêm ngừa sẽ không mắc bệnh, 5% còn lại mắc bệnh".
Tương tự, hiệu năng của vắc xin moderna là 94%, còn j&j là 66%. nhưng câu chuyện chưa dừng lại ở đây, đằng sau các thông số trên còn rất nhiều thứ phức tạp.
thứ nhất, mỗi loại vắc xin hoạt động theo cách khác nhau. pfizer-biontech và moderna phát triển sản phẩm dựa trên công nghệ mrna, còn j&j dùng công nghệ vector adenovirus. do cách thức hệ miễn dịch được "huấn luyện" khác nhau, các thông số hiệu năng cũng khác theo.
thứ hai, mỗi vắc xin có phác đồ tiêm khác nhau. pfizer và moderna cần 2 liều, cách nhau lần lượt là 21 và 28 ngày, còn j&j chỉ cần liều duy nhất. hiện các nhà khoa học của j&j đang thử nghiệm khả năng tiêm liều thứ 2 để tăng cường miễn dịch.
thứ ba, các công ty dược bắt đầu ghi nhận triệu chứng covid-19 theo các mốc thời gian khác nhau. pfizer bắt đầu sau 7 ngày tính từ lúc người tình nguyện tiêm liều thứ 2 (hoặc giả dược), moderna là 14 ngày sau liều thứ 2, còn j&j ghi nhận sau 14 và 28 ngày.
Thứ tư, 3 loại vắc xin trên được thử nghiệm vào các thời điểm khác nhau. Đây là điều quan trọng vì các biến thể mới của virus SARS-CoV-2 chỉ mới xuất hiện phổ biến trong vài tháng trở lại đây, sau khi một số công ty dược đã hoàn thành xong thử nghiệm giai đoạn đầu.
Pfizer và moderna thử nghiệm vắc xin trong năm 2020, khi đó virus chưa đột biến nhiều và phần lớn tình nguyện viên chỉ nhiễm cùng một chủng virus. j&j thì bắt đầu từ tháng 9-2020 và bao gồm cả người dân ở anh, nam phi và brazil - những nơi có biến thể virus mới.
Ở góc độ khoa học, điều đó có nghĩa nghiên cứu của j&j cung cấp manh mối quan trọng về khả năng của vắc xin trước các biến thể mới. nó có thể giải thích tại sao hiệu năng của vắc xin này thấp hơn của pfizer và moderna.
Vì những lý do trên, so sánh các loại vắc xin khác nhau giống như so sánh quả táo và quả cam. cái chính là chúng có đạt được tiêu chuẩn hiệu năng không, chẳng hạn fda của mỹ quy định tối thiểu phải là 50% và trên hết vắc xin giúp người nhiễm covid-19 ít bị bệnh nặng, giảm bớt nguy cơ Tu vong.
PHÚC LONG
Tin liên quan
- Chuẩn bị hồ sơ để chuyển dịch Covid-19 từ bệnh truyền nhiễm nhóm A sang nhóm B (22/05/2023)
- Cơ sở nào để Việt Nam có thể công bố hết dịch Covid-19? (22/05/2023)
- Ngày 23/5: Có 1.438 ca Covid-19 mới, 1 bệnh nhân ở Bến Tre tử vong (24/05/2023)
- Thêm 1.980 ca Covid-19, ngày thứ 8 liên tiếp không có ca tử vong (22/05/2023)
- WHO: Vắc xin Covid-19 mới nên nhằm vào biến thể XBB (22/05/2023)
Tin cùng chuyên mục
Tin cùng nội dung
-
(MangYTe) - Tính đến nay, tại thành phố Vũ Hán, tỉnh Hồ Bắc, Trung Quốc đã ghi nhận 59 trường hợp mắc viêm phổi cấp, trong đó kết quả xét nghiệm cho thấy đã có 41 trường hợp dương tính với chủng virus mới corona gây viêm phổi cấp, 1 trường hợp Tu vong. Đáng lo ngại là tại Thái Lan và Singapore đã xuất hiện trường hợp đầu tiên về bệnh viêm phổi do nhiễm virus corona.
-
(MangYTe) - Bệnh nhân đầu tiên bị nhiễm virus corona mới là một phụ nữ Trung Quốc (61 tuổi) đến từ TP Vũ Hán, Trung Quốc.
-
Chủng virus corona mới lần đầu tiên được phát hiện vào cuối tháng 12/2019 tại Vũ Hán, miền Trung Trung Quốc, sau khi bùng phát dịch viêm phổi lạ ở thành phố này với hàng chục người nhiễm dịch.
-
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) ngày 13/1 thông báo đang theo dõi chặt chẽ chủng virus corona mới phát hiện tại Trung Quốc sau khi trường hợp đầu nhiễm virus này bên ngoài Trung Quốc được xác nhận ở Thái Lan.
-
Thái Lan đã ghi nhận bệnh nhân đầu tiên bị nhiễm virus corona mới là một phụ nữ Trung Quốc 61 tuổi đến từ thành phố Vũ Hán.
-
Hôm nay (ngày 11/1), Ủy ban Y tế thành phố Vũ Hán chính thức xác nhận đã có trường hợp đầu tiên Tu vong vì bệnh viêm phổi lạ, trong khi đó có 7 người khác đang trong tình trạng nguy kịch.
-
Theo Cơ quan y tế thành phố Vũ Hán, một người đã Tu vong vì viêm phổi tại thành phố này trong bối cảnh xuất hiện dịch viêm phổi do một chủng virus cùng họ với virus gây bệnh SARS gây ra.
-
WHO cho biết bệnh viêm phổi lạ bùng phát ở thành phố Vũ Hán, Trung Quốc là do một chủng virus corona mới gây ra.
-
Giá Thuốc tại Mỹ thường cao hơn so với các quốc gia khác, nơi chính phủ trực tiếp hoặc gián tiếp kiểm soát chi phí, khiến Mỹ trở thành thị trường sinh lợi nhất thế giới đối với các nhà sản xuất Thuốc.
-
(MangYTe) - Những năm gần đây nước ta liên tục phát hiện tình trạng tân dược, thực phẩm chức năng bị làm giả với số lượng lớn, điều này không chỉ khiến cơ quan chức năng đau đầu mà còn gây tâm lý hoang mang, lo lắng cho người dân.