Trước đó, ngày 10.7.2019, TAND huyện Ba Vì (Hà Nội) đã tuyên phạt bị cáo Bùi Thúy Nga (nguyên Phó phòng TN-MT, kiêm Giám đốc Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất huyện Ba Vì) 5 năm 6 tháng tù; bị cáo Nguyễn Xuân Giúp (cựu Chủ tịch UBND xã Yên Bài) và bị cáo Nguyễn Bá Kiên (cựu cán bộ địa chính xã) cũng lần lượt nhận mức án 30 và 36 tháng tù cùng về tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”.
Tuy nhiên, ngay sau bản án sơ thẩm, bị cáo Kiên và bị cáo Giúp kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt. Bị cáo Nga kháng cáo kêu oan và cho rằng bản thân không có hành vi làm trái công vụ và vụ lợi. Thực tế trong vụ việc cấp 25 Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất này, bị cáo đã thực hiện đúng và đầy đủ trách nhiệm, thẩm quyền của một Phó phòng TN-MT huyện, kiêm Giám đốc Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất huyện Ba Vì.
Theo bản án sơ thẩm, năm 2008, sau khi nhờ người mua đất nông nghiệp tại xã Yên Bài (Ba Vì), bị cáo Bùi Thúy Nga (SN 1956, nguyên Phó phòng TN-MT) đã nhờ một số người (trong đó có bị cáo Nguyễn Bá Kiên, cựu cán bộ địa chính xã Yên Bài) và Nguyễn Xuân Giúp (cựu Chủ tịch UBND xã Yên Bài) làm thủ tục cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Sau khi mua được đất (là loại đất nông nghiệp khai hoang, đất nông trường), bị cáo Nga đã nhờ người đo vẽ trích lục các thửa đất và làm hồ sơ giả để xin cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ở. Tổng cộng, UBND huyện Ba Vì đã cấp 25 Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ở đối với số đất nông nghiệp khai hoang, đất nông trường nói trên.
Cơ quan chức năng xác định việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất này là không đúng trình tự, không đúng nguồn gốc… và hành vi của cả 3 bị cáo Bùi Thúy Nga, Nguyễn Bá Kiên, Nguyễn Xuân Giúp đã gây thiệt hại cho Nhà nước gần 640 triệu đồng do chuyển đổi mục đích sử dụng đất không đúng.
Tại phiên phúc thẩm, bị cáo Nga giữ nguyên kháng cáo kêu oan. Theo luật sư Nguyễn Huy Thiệp (luật sư bào chữa cho bị cáo Nga), căn cứ vào quy định pháp luật về quản lý đất đai, tại thời điểm đó thì UBND xã, thị trấn phải chịu trách nhiệm về thẩm tra, xác nhận về nguồn gốc và thời điểm sử dụng đất...; công bố công khai danh sách các trường hợp đủ điều kiện và không đủ điều kiện cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất... Văn phòng Đăng ký quyền sử dụng đất chỉ có trách nhiệm kiểm tra trên bề mặt hồ sơ về mặt thủ tục, giấy tờ; xác nhận vào đơn xin cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mà không có chức năng, nhiệm vụ thẩm định tính xác thực của các hồ sơ. Phòng TN-MT cũng không chịu trách nhiệm về thẩm tra, xác nhận về nguồn gốc và thời điểm sử dụng đất.
Căn cứ vào các quy định pháp luật nêu trên, luật sư Thiệp cho rằng bị cáo Nga không có trách nhiệm thẩm định tính xác thực của 25 hồ sơ xin cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nêu trên mà chỉ làm đầu mối thực hiện các thủ tục hành chính.
Trên cơ sở đó, các luật sư bào chữa cho bị cáo Nga khẳng định chưa đủ căn cứ để buộc bị cáo Nga phạm tội “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ”. Trước những phân tích, quan điểm của các luật sư, đại diện VKS quyết định bảo lưu quan điểm truy tố, đề nghị y án đối với cả 3 bị cáo.
Sau thời gian nghị án, HĐXX cấp phúc thẩm nhận định hành vi phạm tội của các bị cáo là gây nguy hiểm cho xã hội, trực tiếp xâm phạm hoạt động quản lý của Nhà nước, gây mất lòng tin của nhân dân đối với Nhà nước… Hành vi của các bị cáo đã phạm vào tội “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ”. HĐXX cấp phúc thẩm cũng cho rằng mức án mà cấp sơ thẩm tuyên phạt cả 3 bị cáo là phù hợp, đúng pháp luật nên đã quyết định bác đơn kháng cáo kêu oan của nữ Phó phòng TN-MT Bùi Thúy Nga và hai đơn kháng cáo xin được hưởng án treo của bị cáo Giúp và bị cáo Kiên, giữ nguyên bản án sơ thẩm.