Châu Âu tuột tay quả ngọt tiêm chủng

Cơ quan quản lý dược phẩm châu âu (ema) ngày 18/3 kết luận của astrazeneca an toàn và hiệu quả sau khi nhiều quốc gia báo cáo tình trạng đông máu. giám đốc ema emer cook tuyên bố: "ủy ban kết luận vaccine không liên quan đến nguy cơ tổng thể các biến cố huyết khối tĩnh mạch hoặc hiện tượng đông máu".

Quyết định của cơ quan đưa ra sau khi nhiều nước châu Âu đình chỉ sử dụng vaccine. Hầu hết các quốc gia chờ EMA bật đèn xanh để nối lại chương trình tiêm chủng. Đến nay, Đức, Tây Ban Nha, Pháp, Italy, Cyprus, Latvia và Lithuania đã tiếp tục tiêm vaccine.

Song các chuyên gia cho rằng động thái này đã muộn,

Trong khi anh tiêm hơn 11 triệu liều vaccine, các nhà lãnh đạo eu đối mặt với câu hỏi làm thế nào để xây dựng lại niềm tin vào đã mất trong vài tuần qua.

Một cuộc thăm dò của tờ Elabe trong tuần này cho thấy chỉ 22% dân số Pháp tin dùng vaccine AstraZeneca. Remi Salomon, thành viên cấp cao của một bệnh viện nước này, cho biết: "Mọi người đang cẩn trọng quá mức". Ông sợ rằng cộng đồng sẽ hiểu sai lệch về quyết định đình chỉ sử dụng vaccine. Michael Head, chuyên gia nghiên cứu về Y tế toàn cầu tại Đại học Southampton, Anh, cho biết thêm: "Nỗi sợ hãi kiểu này có thể khiến họ do dự với vaccine".

Tình nguyện viên tham gia thử nghiệm lâm sàng của astrazenenca, tháng 10/2020. ảnh: ny times

Khi kết luận vaccine an toàn, EMA không khuyến cáo tiếp tục triển khai tiêm chủng. Trong cuộc họp báo ngày 18/3, bà Cooke chỉ lưu ý "rất nhiều nước đang chờ đợi kết quả này" và cho rằng các quốc gia "sẽ đưa ra quyết định đúng đắn".

Tại nhiều nước châu Âu, giới chức y tế nỗ lực tiêm chủng để bù đắp thời gian đã mất.

"Chúng ta phải tiêm vaccine càng nhanh càng tốt", Michel Chassang, bác sĩ đa khoa người Pháp, chủ tịch Liên đoàn Y tế Pháp, chia sẻ. "Cách duy nhất để ngăn chặn virus lây lan là đảm bảo tất cả mọi người được tiêm chủng".

"Điều này sẽ không dễ dàng chút nào. Chúng tôi phải lội ngược dòng, vì vaccine này đã bị mang tiếng xấu kể từ khi bắt đầu triển khai", ông thừa nhận.

Chương trình tiêm vaccine trên toàn lục địa gặp vô vàn trắc trở. một số nước nghi ngờ về tác dụng của nó với người cao tuổi. chuyên gia sau đó kết luận vaccine đủ hiệu quả. eu cũng phải giành giật nguồn cung hạn chế khi cho biết không thể cung cấp đủ lượng hàng đã cam kết trước đó. italy chặn xuất khẩu sang australia vài ngày trước khi ngừng tiêm chủng.

Tại ngày 19/3. phát biểu tại cuộc họp giao ban về covid-19, ông cho rằng phán quyết của ema là "rất quan trọng đối với các nước láng giềng châu âu".

"Vaccine Oxford (AstraZeneca) an toàn, vaccine Pfizer an toàn, thứ duy nhất nguy hiểm là Covid-19. Mọi người nên tiếp tục tiêm chủng khi đến lượt", ông nói.

Một thời gian ngắn trước khi EMA có thông báo chính thức, các chuyên gia Anh khẳng định không bằng chứng nào cho thấy vaccine gây ra đông máu. Họ cho biết sẽ tiếp tục xem xét 5 báo cáo trong nước về tình trạng trên, trong số hơn 11 triệu người đã tiêm chủng.

June Raine, giám đốc Cơ quan Quản lý Thu*c và Chăm sóc sức khỏe Anh (MHRA), nhận định: "Không có dữ liệu thể hiện tỷ lệ huyết khối tĩnh mạch ở người tiêm vaccine cao hơn những người không tiêm".

Bản thân cũng nhiều lần khẳng định độ an toàn của sản phẩm.

Dữ liệu thực tế từ Anh cho thấy một liều vaccine giảm hơn 80% nguy cơ nhập viện do Covid-19 ở người trên 80 tuổi. Tiến sĩ Sabine Straus, chủ tịch Ủy ban Đánh giá Rủi ro Dược Phẩm của EMA (PRAC), cũng khẳng định vaccine không gây đông máu.

Các chuyên gia đánh giá hiệu quả của vaccine AstraZenenca tại Đại học Oxford. Ảnh: NY Times

Thực tế, trong hơn 10 quốc gia ngừng sử dụng vaccine, các trường hợp đông máu rất hiếm. Có 7 người bị máu đông trong mạch (đông máu nội mạch lan tỏa) và 18 người có cục máu đông trong não (CVST). Tổng số ca đông máu trước, trong và sau tiêm chủng là 469, trong đó 191 trường hợp xảy ra ở EU. Theo EMA, con số này thậm chí thấp hơn ước tính chung.

Cơ quan lưu ý có "rất ít trường hợp bị đồng thời đông máu và giảm tiểu cầu" sau tiêm chủng. Những ca này hầu hết xảy ra ở phụ nữ dưới 55 tuổi. Chuyên gia y tế đồng tình rằng tình trạng này hiếm gặp, nhiều người đã bày tỏ ngạc nhiên khi các nước EU ngừng tiêm vaccine.

Jon Gibbins, Giám đốc Viện Nghiên cứu Tim mạch và Chuyển hóa tại Đại học Reading, cho biết: "Các con số thống kê rất nhỏ, không cao hơn mặt bằng chung dân số. Khi bắt đầu tiêm chủng cho hàng triệu người, không thể tránh khỏi điều này xảy ra. Nhưng nó không có nghĩa vaccine gây ra đông máu".

Thục Linh (Theo CNN)