Hồ sơ của các doanh nghiệp dược được mở trong một buổi đấu thầu thu*c - ảnh tư liệu: nguyễn khánh
Năm nào cũng vậy, đến hẹn lại lên, khi đến thời hạn cuối năm thầu, các bệnh viện lại hết thu*c, hết dụng cụ để điều trị cho bệnh nhân. có những mặt hàng năm nào cũng trúng thầu và giá vẫn như cũ nhưng mỗi năm lại phải đi thầu. năm nay lại đặc biệt khó khăn vì hàng loạt sai phạm liên quan đến thầu đã làm cho công tác thầu bị chậm lại.
Tóm tắt quy trình thầu ở các bệnh viện công như sau: bệnh viện đề xuất nhu cầu sử dụng vật tư trang thiết bị tiêu hao và thu*c, dự trù cả số lượng và chủng loại tùy vào ngân sách của bệnh viện được giao.
Bước kế tiếp là bán hồ sơ thầu cho các công ty tham dự. bệnh viện sẽ chấm vòng kỹ thuật xem các loại vật tư thu*c men có đạt kỹ thuật hay không. sau đó là vòng chấm giá. kết thúc thầu, bệnh viện sẽ gởi kết quả thầu về cơ quan chủ quản và bảo hiểm y tế để duyệt và sau khi được ký duyệt sẽ được sử dụng.
Quy trình nghe có vẻ đơn giản nhưng phần khó khăn nằm ở các khâu sau:
Các loại Thu*c sẽ không giống nhau hoàn toàn. Mỗi viên Thu*c sẽ giống nhau về hoạt chất chính nhưng hoàn toàn khác nhau về tá dược để giúp hấp thu hoàn toàn vào máu, do đó cần phải có 1 chỉ số gọi là tương đương sinh học nghĩa là Thu*c generic (phân biệt với Thu*c đầu tiên được phát minh gọi là brandname) khi uống vào được hấp thu và có tác dụng tương đương bao nhiêu phần trăm so với Thu*c gốc.
Hàng loạt Thu*c generic với giá cả khác nhau sẽ làm cho các bác sĩ không biết đâu là giá thật. Họ chỉ có thể dựa vào giá do các công ty niêm yết.
Tương tự như vậy với các vật tư tiêu hao như khớp nhân tạo, ốc vít hoặc stent. Mỗi hãng sẽ có thiết kế khác nhau và thành phần hợp kim cấu tạo khác nhau được bảo hộ bằng việc đăng ký bản quyền.
Trong hai năm gần đây, hàng loạt giám đốc bệnh viện bị bắt vì liên quan đến việc mua sắm thiết bị y tế và vật tư tiêu hao đã khiến nhiều bệnh viện chùn tay trong việc tổ chức đấu thầu mua hàng. đơn giản vì họ cũng không biết thực sự giá cả các mặt hàng như thế nào.
Việc đấu thầu chậm trễ dẫn đến các bệnh viện không có thu*c men, vật tư tiêu hao để điều trị cho bệnh nhân. và bệnh viện cũng không được phép cho bệnh nhân tự đi mua. nỗi khổ của bệnh nhân khi đi khám bệnh là không đủ thu*c hay vật tư tiêu hao.
Lỗ hổng của quy trình thầu này cứ đến hẹn lại lên vào cuối "năm" thời hạn thầu. Vấn đề này cần phải được ưu tiên giải quyết rốt ráo và giải quyết tận gốc căn nguyên của sự chậm chạp trong việc đấu thầu, và giải quyết vấn đề giá cả Thu*c men cũng như vật tư tiêu hao.
Chúng tôi đề nghị nên có một trung tâm đấu thầu quốc gia. những mặt hàng nào có thể đấu thầu thì sẽ thầu công khai. mặt hàng nào không đấu thầu thì sẽ đàm phán giá. sau khi thầu hay đàm phán giá thành công, các mặt hàng sẽ được đưa lên cổng thông tin, các bệnh viện chọn lựa mặt hàng cần thiết cho bệnh viện và ký hợp đồng mua công khai. bảo hiểm y tế căn cứ theo giá và thanh toán cho bệnh viện mà không cần phải đi duyệt cho từng bệnh viện như bây giờ.
Hôm nay Ngày thầy Thu*c Việt Nam, sẽ không có bó hoa nào ý nghĩa hơn việc Nhà nước giúp cho các y bác sĩ có đầy đủ Thu*c men, vật tư tiêu hao để điều trị, phẫu thuật cho bệnh nhân vì bác sĩ sinh ra là để điều trị cho bệnh nhân, bác sĩ không phải sinh ra để đi mua hàng hóa.
TS.BS TĂNG HÀ NAM ANH