Hai thế giới giữa con gái tuổi teen và mẹ, làm sao tìm được tiếng nói chung?

Ở tuổi nổi loạn, con gái dễ có nhiều hành động khiến mẹ đau đầu. Khi thì không nghe lời, lúc lại phản ứng mạnh trước những lời khuyên của mẹ. Là đấng sinh thành, mong muốn được hiểu con, được ở bên con luôn lớn hơn tất thảy. Làm sao để mẹ và con cùng học được những bài học để khoảng cách của cả hai không còn như hai thế giới?

Bài học thứ nhất: Sẵn sàng thay đổi

(Ảnh minh họa)

Đa số, chúng ta đều bị vây hãm bởi những chuẩn mực và định kiến. Trong suy nghĩ của con, mẹ luôn là người sống ở thế hệ trước và có những quan niệm lạc hậu. Đối với mẹ, con luôn là người ít kinh nghiệm sống, cần phải "cầm tay chỉ việc". Cả hai cứ thế cãi nhau vì những điều vụn vặt của cuộc sống, từ việc con gái có bắt buộc là người phải làm việc nhà hay không đến việc con "phải" chơi với những người bạn như thế nào. Có lẽ vì là mẹ, nên luôn mong muốn có thể kiểm soát con như lúc con còn bé thơ. Nhưng điều mẹ không biết là, con đã khôn lớn, và có thể tự chủ suy nghĩ được rồi.

Bài học đầu tiên của mẹ, là sự sẵn sàng nghĩ khác bởi mẹ không thể cứ giữ khư khư những định kiến nếu muốn hòa nhập vào thế giới của con.

Bài học thứ hai: Sẵn sàng dành thời gian cho nhau

(Ảnh minh họa)

Khi con còn bé, mẹ quay cuồng với công việc. Lúc con lớn lên, con luôn dính với bè bạn cùng những lớp học thêm. Chẳng ai để tâm đến việc dành thời gian cho ai, đến khi nhìn lại, cả mẹ và con đều đã bỏ lỡ bao nhiêu điều tuyệt vời.

Mẹ có thể khởi đầu hành trình đồng hành với con bằng việc cùng con:

- Đi mua sắm: Cùng con đi mua sắm một ngày, có lẽ mẹ sẽ hiểu được lý do con bĩu môi trước những chiếc áo mẹ mua hay vì sao con cứ "tha rác" về nhà theo ngôn ngữ của mẹ. Con không ghét mẹ đâu, con chỉ thích sự "thời thượng" mà thôi.

- Nấu ăn: Nấu ăn là một hành trình gắn kết, nơi mẹ có thể thoải mái chia sẻ những suy nghĩ của mình, và con cũng dễ dàng trò chuyện hơn

- Đi du lịch: Đi du lịch cùng con, mẹ càng có cơ hội nghe con chia sẻ về những điều mình đã trải qua cùng phát hiện nhiều sở thích mới của đứa trẻ nhà mình. Con có thể mong một cuộc sống yên bình bằng những chuyến nghỉ dưỡng ngắm rừng ở Đà Lạt, cũng có thể mê phiêu lưu bằng những đợt trekking hoặc thích cảm giác mạnh bằng những trò mạo hiểm. Mẹ không thể thấy nhiều vẻ mặt của con khi ở nhà bằng lúc đi du lịch đâu!

Hoặc ít nhất, mẹ và con nên dành thời gian để trò chuyện cùng nhau, dù chỉ khởi đầu bằng những cuộc chuyện trò vụn vặt. Như hôm nay con đã đi đâu, có vui không. Như nhóm nhạc con thích là gì.

Bài học thứ ba: Chia sẻ những vấn đề "khó nói" cùng con

Chúng ta thường ngại ngùng khi nói về sức khỏe giới tính với con gái, nhưng quan tâm con không nên là cấm cản con, mà phải trang bị cho con đầy đủ kiến thức, để con sẵn sàng trong việc tự chủ động phòng tránh.

(Ảnh minh họa)

Một trong căn bệnh nguy hiểm mà con cần tìm hiểu và phòng tránh từ sớm đó chính là những bệnh gây ra bởi vi rút hpv (human papillomavirus) mà điển hình là ung thư cổ tử cung. hpv là vi rút sinh u nhú ở người, 99,7% nguyên nhân gây ra căn bệnh ung thư cổ tử cung được xác định có liên hệ chặt chẽ với vi rút hpv (1).

Ở độ tuổi nhạy cảm này, con cũng cần biết lý do của việc phòng tránh HPV, như một cách bảo vệ chính mình.

Theo khuyến cáo của các tổ chức y tế trên thế giới, trẻ em gái từ 9 đến 14 tuổi nên tiêm phòng HPV để có thể được bảo vệ khỏi nguy cơ nhiễm HPV trước khi các bé có quan hệ T*nh d*c lần đầu tiên (2). Ngoài ra, nghiên cứu chứng minh rằng vắc xin phòng HPV sẽ đạt hiệu quả cao nhất khi tiêm phòng cho các bé gái ở độ tuổi vị thành niên này (3). Tuy nhiên, các bạn nữ trẻ trong độ tuổi 15-26 cũng vẫn nên tiêm phòng để bảo vệ bản thân mình khỏi nguy cơ mắc các bệnh lý nguy hiểm liên quan đến HPV.

Độ tuổi dậy thì là khoảng thời gian con gái thay đổi từ tâm lý đến cơ thể. Vậy nên, các mẹ hãy tâm lý hơn và dành nhiều thời gian giúp con trang bị kiến thức và cho con những lời khuyên đúng lúc. Và mẹ đừng quên bảo vệ toàn diện cho sức khoẻ của cô con gái nhỏ bằng cách đưa con gái đi tiêm ngừa ngay hôm nay mẹ nhé!

*Bài viết nằm trong chương trình truyền thông cộng đồng của Hội Y học Dự phòng Việt Nam, được tài trợ bởi MSD vì mục đích giáo dục. VN-HPV-00255 27122022

Tài liệu tham khảo

1. Eileen M. Burd, Human Papillomavirus and Cervical Cancer, Clin Microbiol Rev. 2003 Jan; 16(1): 1–17.

2. http://www.who.int/en/news-room/fact-sheets/detail/human-papillomavirus-(hpv)-and-cervical-cancer (truy cập 20/11/2020)

3. Ferris DG, Samakoses R, Block SL, et al. 4-Valent Human Papillomavirus (4vHPV) Vaccine in Preadolescents and Adolescents After 10 Years. Pediatrics. 2017;140(6): e20163947