Ngứa có thể do các nguyên nhân do các bệnh ngoài da, ngứa do tuổi tác, do thời tiết, ký sinhtrùng, bọ thú vật cắn, một số bệnh mạn tính khác...
Ngoài ra, các trạng thái căng thẳng tinh thần và một số bệnh tâm thần cũng khiến nhiều người cảmthấy ngứa ngáy. chứng ngứa này được gọi là ngứa tâm lý. tuy nhiên, chỉ nên định bệnh là ngứa tâm lýsau một thời gian tìm hiểu và theo dõi để biết chắc là không có một tật bệnh nào khác quan trọngtrong cơ thể gây ra chứng ngứa. ngứa còn do dị ứng một số loại Thu*c như: paracetamol, aspirin,kháng sinh...
| Những côn trùng có thể gây ngứa. |
Việc xác định nguyên nhân gây ngứa sẽ dễ dàng loại bỏ nó. thường thì nguyên nhân được tìm thấymột cách rõ ràng, chẳng hạn như vết cắn của côn trùng hay chất độc. nếu ngứa kéo dài vài ngày haylà xuất hiện và biến mất một cách thường xuyên mà không có nguyên nhân rõ ràng thì cần phải đượckhám và làm các xét nghiệm.
Nếu nghi ngờ dị ứng, cần phải làm test da. Nếu nghi ngờ bệnh hệ thống,cần phải làm xét nghiệm máu để kiểm tra chức năng gan, chức năng thận, mức đường huyết. Số lượngbạch cầu ái toan (một loại bạch cầu) cũng có thể được kiểm tra nếu số lượng của chúng tăng có thểgợi ý đến một tình trạng dị ứng.
Đôi khi bác sĩ cũng sẽ yêu cầu bệnh nhân ngưng một hoặc vài loại Thu*c để xem có bớt ngứa đi haykhông. sinh thiết, lấy một mẫu da để quan sát dưới kính hiển vi cũng có thể giúp tìm ra nguyênnhân.
Uống Thu*c kháng histamin sẽ có hiệu quả tốt. Một số loại kháng histamin như hydroxyzin (atarax,vistaril) và diphenhydramin thường gây buồn ngủ và khô miệng, do đó, thường được dùng vào giờ ngủ.Những loại kháng histamin khác như loratadin (claritin) và cetirizin (zitec) thường không gây buồnngủ. Thông thường, những loại kem có chứa kháng histamin như diphenhydramin (benadryl, nytol,sominex) không nên dùng vì chính bản thân chúng cũng có thể gây ra phản ứng dị ứng.
Kem có chứa corticoid có thể làm giảm viêm và kiểm soát ngứa, do đó, có thể dùng nếu như ngứagiới hạn ở trong một khu vực nhỏ. ngứa bởi một số lý do như: nhiễm độc cây thường xuân, có thể cầnbôi kem có corticoid mạnh.
Tuy nhiên, chỉ nên dùng corticoid nhẹ (hydrocortison 1%) khi bôi lên mặtdo corticoid có tác dụng mạnh sẽ làm mỏng làn da nhạy cảm ở khu vực này. ngoài ra, kem có chứacorticoid với dược tính mạnh được bôi ở những vùng rộng lớn trong một thời gian dài có thể gây ranhững hậu quả nghiêm trọng, đặc biệt là ở trẻ sơ sinh, do Thu*c có thể thẩm thấu để đi vào máu. đôikhi có thể dùng corticoid đường uống nếu bị ngứa ở một khu vực lớn.
Nếu là bệnh ngoài da như ghẻ, hắc lào, lang ben, nấm da, nấm tóc, viêm da dị ứng..., hãy dùngcác Thu*c chữa bệnh ngoài da đặc trị thì sẽ giảm ngứa, chống trầy xước, giảm bội nhiễm nhưng cầngặp bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn.
Những người mắc các bệnh mà gây ngứa như: gan, thận, đái tháo đường... thì nên đi khám bệnh đểđược điều trị dứt điểm và có sự tư vấn tường tận của thầy Thu*c cho người bệnh thì bệnh càng chónglành và/hoặc hạn chế sự tái phát.
Phòng bằng cách loại trừ trước những nguyên nhân gây ngứa: diệt côn trùng, ăn ở sạch sẽ... Khôngnên tiếp xúc nhiều với thú vật nuôi. Trong những chuyến du lịch, nên mang theo Thu*c bôi tránh côntrùng.
Quần áo, nhất là quần áo lót, bằng sợi tổng hợp là một nguy cơ tiềm tàng, tránh dùng nếu có thể.Giặt thật sạch các chất tẩy rửa và phơi nơi thoáng mát đầy đủ ánh nắng mặt trời.
Cố gắng không ăn uống những thực phẩm không thích ứng với cơ địa của mình để khỏi bị dị ứng.Tránh các đồ uống làm giãn mạch như cà phê, rượu, nước nóng...
Cho dù bị ngứa bởi bất kỳ nguyên nhân gì cũng nên tắm nhanh và tắm với nước lạnh hoặc ấm với rấtít hoặc không cần xà bông. lau người nhẹ nhàng chứ không nên chà xát mạnh. nhiều người bị ngứa cóthể cảm thấy thích thú với một số loại kem dưỡng ẩm bôi ngay sau khi tắm.
Những loại kem này nênkhông có mùi và không màu vì những chất thêm vào để tạo mùi hoặc màu có thể gây kích ứng da và cuốicùng là gây ngứa. Móng tay nên được cắt ngắn, đặc biệt là ở trẻ em, để làm giảm nguy cơ trầy da dogãi. Bao phủ vùng da bị ảnh hưởng bởi những chất dịu, chẳng hạn như bạc hà, khuynh diệp,calamin.