Ông Trump mạnh tay với WHO, lợi bất cập hại?

Nhiều nhà quan sát khác chỉ ra rằng, quyết định mới của Tổng thống Trump thực tế phù hợp với góc nhìn hoài nghi các tổ chức quốc tế của ông, từ rất lâu trước khi xuất hiện đại dịch Covid-19. Lãnh đạo Nhà Trắng đương nhiệm từng đặt câu hỏi về việc Mỹ phải đóng góp cho Liên Hợp Quốc, đơn phương rút Mỹ khỏi các thỏa thuận chống biến đổi khí hậu toàn cầu hay lên án Tổ chức Thương mại thế giới (WTO).

Thượng nghị sĩ Dân chủ Chris Murphy đến từ bang Connecticut, thành viên Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ nói, dù WHO và Trung Quốc "có thể đã phạm sai lầm", nhưng Tổng thống Trump dường như cũng đang tìm cách đẩy lui búa rìu dư luận chĩa vào chính quyền của ông khi Mỹ trở thành tâm chấn của đại dịch Covid-19 toàn cầu.

Tính đến thời điểm hiện tại, Mỹ là quốc gia đứng đầu thế giới cả về số ca nhiễm (hơn 600.000 người) và Tu vong (hơn 26.000 người) vì virus corona chủng mới. Washington đã hứng chịu vô số lời chỉ trích về cách ứng phó với dịch bùng phát.

Cả ông Murphy và ông Konyndyk tin rằng, WHO có thể là đối tượng "giơ đầu chịu báng" trong cuộc chiến đổ lỗi của ông Trump. Các chính khách này nêu rõ, WHO đã tuyên bố tình trạng khẩn cấp về y tế cộng đồng vì dịch Covid-19 vào ngày 30/1, hơn một tháng trước khi ông Trump tuyên bố sắc lệnh khẩn cấp quốc gia về dịch ở Mỹ. Động thái của lãnh đạo Nhà Trắng cũng diễn ra 2 ngày sau khi WHO chính thức coi Covid-19 là đại dịch toàn cầu.

Vài ngày trước khi ban hành lệnh cấm nhập cảnh đối với các du khách xuất phát từ Trung Quốc nhằm ngăn chặn sự lây lan của virus, ông Trump hôm 24/1 thậm chí đã lên tiếng khen ngợi công tác dập dịch của Bắc Kinh. Trong cuộc họp báo hôm 7/4, Tổng thống Mỹ cũng thú nhận cách đó 1 - 2 ngày mới đọc hai bản lưu ý do Cố vấn thương mại của Nhà Trắng Peter Navarro đệ trình hồi tháng Một, trong đó ông Navarro nêu bật các mối đe dọa của dịch Covid-19.

Các chính khách trên và nhiều nhà quan sát khác thống nhất rằng, dù bất đồng và không hài lòng với WHO đến mức nào, việc đột ngột cắt tài trợ dành cho WHO có thể là "sai lầm lớn" của ông Trump. Quyết định được tin có thể gây ra thêm một cuộc khủng hoảng nữa giữa lúc thế giới đang ở trong một giai đoạn cam go của cuộc chiến chống đại dịch Covid-19, đe dọa các lợi ích quốc gia của chính nước Mỹ.

Trong tuyên bố phát đi vài tiếng sau quyết định gây sốc của ông Trump, Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres khẳng định, WHO cùng hàng ngàn nhân viên đang chiến đấu với cuộc khủng hoảng y tế ở tuyến đầu và rất cần sự ủng hộ.

Theo ông Guterres, sẽ có rất nhiều cơ hội "để nhìn lại nhằm hiểu rõ đầy đủ cách Covid-19 xuất hiện như thế nào và cách tất cả các bên liên quan phản ứng ra sao trước cơn khủng hoảng... khi chúng ta rốt cuộc vượt qua được đại dịch này". Ông Guterres khẳng định "hiện chưa phải là lúc" làm điều đó.

Tuấn Anh