Theo đó, viện hàn lâm khoa học và công nghệ việt nam là cơ quan thuộc chính phủ, thực hiện chức năng nghiên cứu cơ bản về khoa học tự nhiên và phát triển công nghệ; cung cấp luận cứ khoa học cho công tác quản lý khoa học, công nghệ và xây dựng chính sách, chiến lược, quy hoạch phát triển kinh tế, xã hội; đào tạo nhân lực khoa học, công nghệ có trình độ cao theo quy định của pháp luật.
Viện hàn lâm khoa học và công nghệ việt nam có tên giao dịch quốc tế bằng tiếng anh là: vietnam academy of science and technology, viết tắt là vast.
Nhiệm vụ và quyền hạn của viện hàn lâm khoa học và công nghệ việt nam là trình chính phủ, thủ tướng chính phủ chiến lược phát triển, các chương trình, kế hoạch dài hạn, 5 năm và hằng năm các dự án, đề án quan trọng của viện và tổ chức thực hiện sau khi được phê duyệt.
Viện tham gia thẩm định trình độ công nghệ, xét duyệt luận chứng kinh tế - kỹ thuật các công trình trọng điểm, quan trọng của nhà nước và của các địa phương theo sự phân công của cơ quan nhà nước có thẩm quyền; quyết định các dự án đầu tư thuộc thẩm quyền của viện hàn lâm khoa học và công nghệ việt nam theo quy định của pháp luật.
Viện Hàn lâm KH-CN Việt NamVề nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ, viện hàn lâm khoa học và công nghệ việt nam nghiên cứu cơ bản về các lĩnh vực khoa học tự nhiên, phát triển công nghệ và đổi mới sáng tạo trong các lĩnh vực như: toán học; vật lý; hóa học; sinh học; công nghệ sinh học; công nghệ thông tin; điện tử, tự động hóa; công nghệ vũ trụ; khoa học vật liệu; đa dạng sinh học và các chất có hoạt tính sinh học; khoa học trái đất; khoa học và công nghệ biển; môi trường và năng lượng; dự báo, phòng chống và giảm nhẹ thiên tai.
Ngoài ra, viện nghiên cứu tổng hợp các nguồn tài nguyên thiên nhiên, điều kiện tự nhiên và môi trường; triển khai, ứng dụng và chuyển giao các kết quả nghiên cứu khoa học, công nghệ; đề xuất và chủ trì thực hiện các nhiệm vụ khoa học và công nghệ trọng điểm cấp quốc gia theo phân công của cơ quan nhà nước có thẩm quyền...
Về cơ cấu tổ chức, viện hàn lâm khoa học và công nghệ việt nam có 38 đơn vị, như viện toán học, viện vật lý, viện hóa học, viện hóa học các hợp chất thiên nhiên, viện cơ học, viện sinh thái và tài nguyên sinh vật, viện địa lý…
Viện hàn lâm khoa học và công nghệ việt nam có chủ tịch và không quá 4 phó chủ tịch.
Chủ tịch viện hàn lâm khoa học và công nghệ việt nam do thủ tướng chính phủ bổ nhiệm, miễn nhiệm; chịu trách nhiệm về mọi mặt hoạt động của viện trước chính phủ, thủ tướng chính phủ và trước pháp luật.
Chủ tịch viện hàn lâm khoa học và công nghệ việt nam có trách nhiệm chỉ đạo trong việc xây dựng và tổ chức thực hiện các đề án kiện toàn, sắp xếp các đơn vị trực thuộc viện bảo đảm theo đúng quy định. cụ thể như sau:
Viện nghiên cứu và ứng dụng công nghệ nha trang tiếp tục hoạt động đến hết năm 2024, sau đó thực hiện sáp nhập vào viện hải dương học.
Viện khoa học năng lượng và viện công nghệ môi trường tiếp tục hoạt động đến hết năm 2023, sau đó thực hiện hợp nhất thành viện khoa học công nghệ năng lượng và môi trường.
Trung tâm phát triển công nghệ cao và trung tâm nghiên cứu và chuyển giao công nghệ tiếp tục hoạt động đến hết năm 2023, sau đó thực hiện hợp nhất thành trung tâm nghiên cứu và phát triển công nghệ cao.