BS Leong Hoo Kwong, chuyên gia tư vấn phẫu thuật Tai - Mũi - Họng, BV Gleneagles, Singapore, cho biết viêm xoang hoặc nhiễm trùng xoang là tình trạng viêm các xoangvà đường mũi. Bệnh thườnggây nhức đầu hoặc áp lực ở mắt, mũi, vùng máhoặc ở một bên đầu. Người bị nhiễm trùng xoang cũng có thể bị ho, sốt, hơi thở hôi, nghẹt mũi,sổ mũi với nhiều chất bài tiết.
Ảnh minh họa: Health |
Viêm xoang được phân loại thành cấp tính (bắt đầu đột ngột và thời gianngắn) hoặc mạn tính (dài hạn). Hầu như tất cả mọi người đều trải qua bệnh viêm xoang một vài lầntrong đời. Đó là khi bạn bị cảm lạnh thông thường, sau một tuần dùng Thu*c thì bị sốt và đau nhức,khó chịu.
Đầu đau như búa bổ, mũi khụt khịt, không thể thở được, vùng má đau âm ỉ, có thể kèm theođau hàm trên và răng. Khi đó, điều đầu tiên bạn nên thực hiện là làm sạch cổ họng để dịu bớt cảmgiác đau.
Hầu hết các trường hợp nhiễm trùng xoang gây ra do virus, vi khuẩn hay nấm.Nhiễm trùng trở thành mạn tính khi mủ tích tụ vàkhông thể thoát ra ngoài được. Một sốnguyên nhân góp phần gây viêm xoang mạn tính là bệnh nhiễm trùng răng, tắc mũi, dị ứng, tổn thươngmũi hoặc xoang, chất kích thích từkhông khí, giảm miễn dịch, thay đổi nội tiết tố.
Các triệu chứng viêm xoang khác nhau ở mỗingười. Một số bệnh nhâncó tất cả triệu chứng, trong khi số khácchỉbị một hoặc hai triệuchứng. Viêm xoang cấp tính thường gây đau, trong khi viêm xoang mạn tính thườnggây khó chịu nhiều hơn đau. Một sốtriệu chứng phổ biếnnhư:
- Nghẹt mũi hoặc sổ mũi với tình trạngchất nhầy khác nhau.Nướcmũi trong, loãng nhiều khả năng bạn bịviêm xoang mạn tính). Nước mũivàng đặc hoặc xanh, thỉnh thoảng có chút máu là viêm xoang cấp tính.
Lưu ý:Viêm xoang và tình trạngdị ứng có thể bị cùng lúc. Viêm xoangcó thể trị khỏi nếu điều trị đúng. Viêm xoang mạn tính thường dễ bị nhầm là "cảm lạnh" ở cả trẻ emvà người lớn.
Theo bác sĩ Ravi Seshadri, chuyên gia tư vấn phẫu thuật Tai - Mũi - Họng,Bệnh viện East Shore, viêm xoang thường được chẩn đoán dựa trên các triệu chứng bệnh nhân kể ra.Bác sĩ sẽ theo dõi, chẩn đoán dựa vào thăm khám và kiểm tra. Phương thức chẩn đooán hình ảnh hiệnđại nhất hiện nay là chụp CT xoang mũi.
Nếu sau một thời gian chữa khỏi các triệu chứng mà muốn ngưng điều trị,bệnh nhân cần làm thêm các xét nghiệm kiểm tra cẩn thận bởi các chuyên gia tai mũihọng. Bác sĩ có thể sử dụng đèn nội soi nhỏ đưa vào bên trong mũi để xem còn bấtcứ sự tắc nghẽn nào bên trong xoang mũi không. Viêm xoang có thể trở nên nghiêmtrọng, đặc biệt ở trẻ em. Bệnh thường dễbị nhầm lẫn với viêm mũi dị ứng nên cần phảichú ý hơn.
Trong các trường hợp rất hiếm, nhiễm trùng xoang không được điều trị có thểảnh hưởng đến mắt, nhiễm trùng lây lan vào não có thể dẫn đến biến chứng nghiêm trọng như viêm màngnão. Ngày nay, với những phương pháp điều trị kháng sinh hiện đại, hầu hết các trường hợp viêmxoang đáp ứng nhanh chóng nên rất hiếm bị nhiễm trùng lây lan.
Phương pháp điều trị viêmxoang phụ thuộc vào chẩn đoán củabác sĩ. Nếu bị nhiễm trùng khuẩn, bệnh nhân sẽ được cho dùngmột loại kháng sinh thích hợp. Để giảm viêm,có thểdùng Thu*c xịt mũi corticosteroid. Khi tình trạng viêmgiảm, mũi sẽ ít bị tắc nghẽn. Thu*c thông mũi bằng đường miệng cũng làm giảm bớt tắc nghẽn.
Thu*cthông mũi dạng xịt được sử dụng thận trọng vì chúng có thể gây nghẹt mũi không dứt. Bác sĩ có thể kê toa Thu*c bổ sung để giúpgiảm đau do viêm xoang. Nếu bệnh nhân vẫn thấy khó chịu, có thể đượcđề nghị rửa mũi với nước muối ấm hay hít hơi nướcnóng bằng từ 10 đến 15 phút, 3-4 lầnmột ngày sẽ dễ chịuhơn.
Khi tất cả các phương pháp điều trị thất bại thì phẫu thuật là cứu cánh cho bệnh nhân viêm xoang. Phương pháp nàyđặc biệt hiệu quả khi có polyp hoặc tình trạnglệch vách ngăn ở mũi chặnkhôngkhí đi qua. Bác sĩ Leong cho biết chỉ nên phẫu thuật trong trường hợpviêmxoang mạn tính, không đáp ứng với Thu*c hoặc đặc biệt nghiêmtrọng.
Đối với hầu hết các trường hợp viêm xoang mạn tính có chỉ định mổthì phẫuthuật nội soi thường đượclựa chọn nhiều hơn vì ưu điểmít xâm lấn, ít tốn kém, ít biếnchứng. Phẫu thuật giúp loại bỏ một lượng nhỏ xương, các vật khác ngăn chặn các lỗ xoang hoặc loạibỏ các polyp là khối u lành tính hìnhthành trong hốc mũi hoặc cácxoang. Thông thường, thiếtbị nội soi được đưa vào qua mũi để bácsĩ quan sát sâu bên trong và loại bỏ bất cứ thứ gì ngăn chặn xoang.
Phương pháp phẫu thuật truyền thống có thể được thực hiện khi có các biến chứngcủa viêm xoang (như phát triển mủ trong xoang, nhiễm trùng xươngmặt, hoặc áp xe não) xảy ra. Trong phẫu thuật này, bác sĩ mở vào xoang từ bên trong miệng hay quada mặt.