Trong đó, khoảng 50% bệnh nhân là người dân Thừa Thiên – Huế; còn lại là các bệnh nhân từ các tỉnh Thanh Hóa, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị...
Nhiều bệnh nhân đến viện ở giai đoạn muộn của bệnh, khi đã có tình trạng nhiễm khuẩn huyết, sốc nhiễm khuẩn hoặc suy đa tạng... khiến việc điều trị khó khăn, chi phí điều trị cao nhưng kết quả không khả quan.
Theo thống kê tại bệnh viện trung ương huế, từ 2014-2019, có 83 trường hợp được chẩn đoán whitmore (cấy bệnh phẩm dương tính với burkholderia pseudomallei). từ tháng 1- 9/2020, có 11 bệnh nhân mắc bệnh whitmore.
Sự tăng đột biến số lượng ca bệnh này trong tháng 9/2020 đến nay tại việt nam là hoàn toàn giống với các nghiên cứu ở các vùng dịch bệnh khác trên thế giới. bởi, số lượng ca bệnh whitmore có liên quan chặt chẽ và tỷ lệ thuận với lượng mưa hàng năm và đặc biệt tăng cao sau lũ lụt do sự phát triển mạnh mẽ của vi khuẩn burkholderia pseudomallei.
Bệnh whitmore (hay còn gọi là bệnh melioidosis) do trực khuẩn gram âm burkholderia pseudomallei gây ra. vi khuẩn này được tìm thấy trong đất, nước bẩn hay tại các cánh đồng lúa gạo và các vùng nước tù đọng; có thể lây lan sang người và động vật bằng việc tiếp xúc trực tiếp với các nguồn ô nhiễm.
Người mắc bệnh whitmore chủ yếu do vi khuẩn xâm nhập cơ thể qua các vị trí da, vết thương bị xây xước hoặc hít phải bụi, hơi nước, uống nước có nhiễm khuẩn. tại chỗ xâm nhập chúng gây thành các mụn mủ to hoặc nhỏ tùy theo mức độ, đôi khi là một ổ áp-xe lớn. nếu không được phát hiện, điều trị kịp thời, bệnh sẽ diễn tiến trầm trọng, có thể sốc nhiễm khuẩn gây suy nhiều cơ quan, tạng dẫn đến nguy cơ Tu vong.
Bệnh whitmore thường gặp ở người có tiền sử đái đáo đường, chiếm tỷ lệ khoảng 37-60% người mắc. thời kỳ ủ bệnh ngắn nhất được ghi nhận là 1 ngày và dài nhất là 62 năm. hầu hết các bệnh nhân mắc whitmore có biểu hiện lâm sàng rất đa dạng, không rõ ràng, tổn thương đa cơ quan. chẩn đoán dễ bỏ sót và dễ nhầm với bệnh khác, đặc biệt là bệnh lao do tính chất tổn thương giống lao.
Thạc sỹ, bác sỹ chuyên khoa ii hoàng thị lan hương – phó giám đốc bệnh viện trung ương huế cho biết, cần cảnh giác đến bệnh whitmore khi bệnh nhân nhập viện trong khoảng thời gian từ tháng 6 đến tháng 11; có độ tuổi từ 35 trở lên; nhập viện với tình trạng viêm phổi, sốt, đa áp xe; có tiền sử đái tháo đường, người nghiện rượu, bệnh phổi mạn, bệnh thận mạn, người sử dụng corticoid hoặc ung thư... và làm việc trực tiếp với đất hoặc nước thải.
Để chủ động phòng bệnh Whitmore, người dân cần hạn chế tiếp xúc với các nguồn ô nhiễm; sử dụng giày, dép, gang tay khi tiếp xúc với đất, nước bẩn, nước lụt. Đặc biệt, khi có vết thương hở, vết loét… cần cần tránh tiếp xúc với đất hoặc nước lũ bị ô nhiễm nặng.
Những người có bệnh mạn tính như tiểu đường, suy giảm miễn dịch cần được chăm sóc, bảo vệ các tổn thương để ngăn ngừa nhiễm khuẩn do nước lũ gây ra. Khi nghi ngờ nhiễm bệnh cần đến cơ sở y tế để được tư vấn, khám phát hiện, xét nghiệm xác định nhiễm vi khuẩn Burkholderia pseudomallei và điều trị kịp thời.