Trong Danh mục Thuốc thiết yếu dùng khám chữa bệnh - 2011, amiodaron được Bộ Y tế cho dùng chữa loạn nhịp tim trong tất cả các tuyến y tế. Tuy nhiên việc dùng amiodaron cần có những thận trọng cần thiết mới có hiệu quả an toàn.
Trong Danh mục Thuốc thiết yếu dùng khám chữa bệnh - 2011, amiodaron được Bộ Y tế cho dùng chữa
loạn nhịp tim trong tất cả các tuyến y tế. Tuy nhiên việc dùng amiodaron cần có những thận trọng cần thiết mới có hiệu quả an toàn.
Vì sao amidaron được dùng rộng rãi?
Amiodaron ít làm giảm sức co bóp của cơ tim song lại làm giãn và giảm sức cản của động mạch vành, ngoại vi nên tăng cung lượng mạch vành và có thể cả cung lượng tim. Từ đó giảm công và mức tiêu thụ ôxy của cơ tim. Do hiệu ứng này, amiodaron được dùng chống cơn đau thắt ngực trong suy giảm mạch vành.
Amidaron cũng có các tác dụng trên điện S*nh l* tế bào: làm giảm tính tự động của nút xoang, nhịp tim chậm lại; làm giảm nhẹ tính dẫn truyền trong nhĩ và nút nhĩ - thất; làm giảm tính kích thích chủ yếu ở tầng nhĩ. Do hiệu ứng này, amiodaron được dùng trong chống
loạn nhịp tim nhanh như nhịp nhanh trên thất hay nhịp nhanh thất (ngoại tâm thu thất, nhịp nhanh thất, rung thất). Amidaron làm giải phóng iốt nên làm giảm hoạt động tuyến giáp. Do hiệu ứng này, amiodaron cũng được dùng làm giảm nhịp tim nhanh do cường giáp. Người già thường bị các bệnh tim mạch và cũng là nhóm đối tượng dùng nhiều Thuốc này.
Vì sao phải dùng thận trọng?
Do được dùng rộng rãi trong điều trị
loạn nhịp tim nhưng nếu sơ suất về cách dùng, amiodaron cũng có thể có tác dụng không mong muốn và tương tác, gây ra tai biến:
Amiodaron có tiềm năng gây ra xoắn đỉnh: Khi dùng chung với các Thuốc chống loạn nhịp (quinidin, ajmalin, procainnamid, disopyramid sotalol, bepridil, lidoflazin), giãn mạch (prenylamin), tăng tuần hoàn não, gây hạ K
máu (lợi niệu bài tiêt K
) thì sẽ tạo điều kiện thuận lợi hình thành nên xoắn đỉnh. Khi đến phòng khám cần mang theo y bạ để thầy Thuốc biết các Thuốc mình đang dùng, khi đang dùng amidaron mà muốn dùng thêm bất cứ Thuốc nào hay ngược lại đều phải xin ý kiến thầy Thuốc nhằm tránh gặp các tương tác gây xoắn đỉnh.
Amiodaron kìm hãm beta-alpha adrenergic
nên dùng làm chậm lại nhịp tim khi bị nhịp nhanh do giao cảm nhưng nếu dùng liều cao, đặc biệt là khi tiêm tĩnh mạch liều cao và nhanh thì sự kìm hãm beta-alpha adrenergic quá mạnh cùng với việc chẹn các kênh Na
Ca
sẽ làm cho nhịp tim quá chậm, gây hạ huyết áp. Người bệnh chỉ được dùng dạng uống, theo liều hướng dẫn, không được dùng tiêm hay truyền tĩnh mạch tại nhà hay trạm y tế. Dạng tiêm hay truyền tĩnh mạch chỉ được dùng ở bệnh viện (có điều kiện theo dõi điện tâm đồ, huyết áp).
Một số trường hợp suy tim nhịp nhanh được dùng digitalis để làm cho tim đập chậm lại, mạnh hơn (do digitalis làm giảm dẫn truyền nhĩ - thất.) Khi dùng chung amiodaron với digitalis sẽ làm tăng nồng độ digitalis máu và gây nhiễm độc digitalis (làm giảm mạnh tính dẫn truyền trong nhĩ và nút nhĩ - thất, gây loạn nhip). Người bị bệnh tim mạch khi dùng amiodaron cần chú ý tránh tương tác này.
Chu kỳ bán thải của amiodaron rất dài 13 - 52 ngày nên sau 1 tháng ngừng Thuốc, hiệu lực của Thuốc vẫn còn. Vì vậy có hướng dẫn: Thuốc uống mỗi tuần chỉ dùng 5 ngày, mỗi tháng chỉ dùng 20 ngày.Mỗi đợt thường dùng 4 - 6 tuần. Cần tuân thủ cách dùng cách quãng này vì nếu dùng liên tục dễ gặp những tác dụng không mong muốn.
DS. Bùi Văn Uy