Khi bắt đầu triển khai Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng NTM (năm 2010), xã Thanh Lĩnh có thuận lợi là đã đạt được 10/19 tiêu chí, và là xã được UBND huyện, Ban chỉ đạo NTM huyện Thanh Chương chọn làm một trong các đơn vị điểm. Điều này càng giúp cho Đảng bộ, nhân dân xã nhà nêu cao quyết tâm, xem xây dựng nông thôn mới là thời cơ, vận hội để bứt phá đi lên. Tuy nhiên sau khi hoàn thành đề án, xã cũng đứng trước rất nhiều khó khăn thách thức về mọi mặt; hệ thống hạ tầng kỹ thuật, đời sống kinh tế - xã hội của người dân còn nhiều khó khăn.
Nắm bắt trước tinh thần đó, xác định chương trình xây dựng nông thôn mới là nhiệm vụ hết sức quan trọng, do vậy trong quá trình triển khai thực hiện xã Thanh Lĩnh đã ban hành các nghị quyết, có lộ trình kế hoạch thực hiện cho từng năm, từng nội dung theo tiêu chí cụ thể. Đồng thời đưa ra những giải pháp cụ thể mang lại hiệu quả, phù hợp với đặc điểm của địa phương, theo chức trách nhiệm vụ Ban chỉ đạo, các tổ chức đoàn thể bám, nắm hướng dẫn trên từng mũi, từng lĩnh vực, tìm ra tiềm năng lợi thế để phát triển và các giải pháp khắc phục khó khăn.
Theo đánh giá của Ban chỉ đạo chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng NTM, việc đầu tiên là rà soát lại thực trạng tình hình thực tế tại địa phương, so sánh đánh giá với 19 tiêu chí của Bộ tiêu chí quốc gia để từ đó UBND xã xây dựng kế hoạch, đề án. Việc này được hiện thực hóa một cách tự giác, tích cực, đồng bộ, cơ chế chính sách hộ trợ thông qua các văn bản kế hoạch được ban hành và qua việc triển khai thực hiện theo từng giai đoạn. Khẳng định hiệu quả vai trò của Đảng lãnh đạo, chính quyền điều hành, MTTQ và các ban, nghành, đoàn thể tuyên truyền vận động người dân cùng thực hiện.
Xác định xây dựng hạ tầng NTM để tạo động lực cho sự phát triển toàn diện, xã đã chọn tiêu chí giao thông làm khâu đột phá. Vừa làm tốt công tác tuyên truyền vừa có cơ chế khuyến khích các xóm, các hộ dân đồng loạt ra quân tự nguyện thực hiện nên quá trình đó không có tình trạng khiếu nại hay gây khó khăn gì trong việc giải tỏa mặt bằng. Đã có nhiều hộ dân tình nguyện hiến đất, tháo dỡ công trình sinh hoạt, phá bờ bao tường rào, chặt cây cối để nâng cấp, mở rộng hay nắn đường cho thẳng và góp những ngày lao động công ích...như ở thôn Thượng có gia đình ông Phan Mậu Lâm hiến 250m2 đất khai hoang và gia đình bà Nguyễn Thị Hồng hiến 240m2 đất vườn, đồng thời chặt cây giải tỏa để tạo điều kiện thuận lợi cho đơn vị thi công.
Cùng với việc xây dựng hạ tầng, để thay đổi diện mạo nông thông, xã Thanh Lĩnh đã có kế hoạch phát triển sản xuất, chuyển đổi cơ cấu cây trồng phù hợp với mùa vụ và điều kiện đất đai. tạo điều kiện cho người dân đầu tư làm trang trại, gia trại, chăn nuôi gia súc gia cầm, các mô hình sản xuất hàng hóa tập trung đem lại thu nhập cao hơn...
Đúng tiến độ đề ra, năm 2015, xã Thanh Lĩnh hoàn thành 19/19 tiêu chí theo yêu cầu của Bộ tiêu chí quốc gia. Trong quá trình hoàn thành 19 tiêu chí xây dựng từ lúc triển khai (2010 - 2015) để về đích xã Thanh Lĩnh đã huy động tổng vốn đầu tư xây dựng NTM trên 67 tỷ đồng, trong đó đóng góp sức dân đạt hơn 50% tổng số vốn. Có hơn 11,4 km đường xã, liên xã được đổ nhựa đạt chuẩn loại A, 10% đường thôn xóm được bê tông hóa với tổng chiều dài trên 30km. Hệ thống thủy lợi được bê tông hóa, nâng cấp cơ bản phục vụ nhu cầu tưới tiêu, đời sống nhân dân được nâng cao, thu nhập bình quân đầu người trên 18 triệu đồng/người/năm; không có nhà ở tạm bợ, dột nát giảm tỷ lệ hộ nghèo còn 4,5%.
Trao đổi với phóng viên, ông Nguyễn Văn Hồng - Chủ tịch UBND xã cho biết “Sau khi được công nhận xã đạt chuẩn NTM, không chỉ dừng lại ở đó mà Thanh Lĩnh tiếp đã bắt tay vào thực hiện nhiệm vụ giai đoạn hai, giai đoạn từ 2016 - 2019. Tiếp tục củng cố hoàn thiện các tiêu chí, giữ vững và phát huy chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng NTM, đặc biệt là NTM kiểu mẫu và NTM nâng cao. Quan điểm chung của xã là không được thỏa mãn trước những kết quả đã đạt, cũng không được chủ quan trước mọi việc, mà xem nhiệm vụ xây dựng NTM luôn gắn liền với Đảng bộ, chính quyền nhân dân địa phương”.
Từ năm 2016 đến nay, chương trình đã huy động được 39,485 tỷ đồng, trong đó ngân sách nhà nước cấp 37,825 tỷ đồng, nhân dân tự đóng góp 1,66 tỷ đồng; tổng giá trị đầu tư xây dựng giao thông 9,28 tỷ đồng; giá trị đầu tư cho công tác thủy lợi 6,809 tỷ đồng. Các trục đường dân sinh, đường làng ngõ xóm, các điểm văn hóa công cộng từ năm 2016 đến nay được nhân dân đầu tư hệ thống đường điện chiếu sáng đảm bảo mỹ quan, cảnh quan với tổng kinh phí gần 1 tỷ đồng, lắp đặt thêm trạm biến áp tại Thôn Hồng gần 300 triệu đồng. Xây dựng trường học 11,8 tỷ đồng; cơ sở vật chất văn hóa 3,542 tỷ đồng; xây dựng nâng cấp trạm y tế 638 triệu đồng, nhân dân tự nguyện đóng góp xây dựng các công trình ở các nhà văn hóa gần 1,4 tỷ đồng; không còn nợ đọng xây dựng cơ bản trong thực hiện chương trình nông thôn mới.
Từ những dấu ấn đạt được qua 10 năm triển khai chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng NTM và những bài học kinh nghiệm rút ra trong quá trình triển khai, với tinh thần quyết liệt của các cấp chính quyền và các ngành, người dân xã Thanh Lĩnh hoàn toàn tin tưởng rằng, công cuộc xây dựng NTM của địa phương sẽ đạt và vượt những mục tiêu đề ra, tạo nên đột phá mới.
Giờ đây, về Thanh Lĩnh luôn nhộn nhịp bởi những tiếng cười, tiếng nói của các cụ già, em nhỏ. Trên các tuyến đường làng đầy sắc màu cờ hoa, băng rôn tạo nên không khí đón chào một kỳ đại hội Đảng sắp tới sẽ diễn ra thành công tốt đẹp....Có thể nói, yếu tố làm nên thành công trong xây dựng NTM ở xã Thanh Lĩnh là sự đồng thuận từ nhân dân và đội ngũ năng động sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, biết phát huy vai trò của người dân. Lấy văn hóa làm nền tảng cho sự phát triển, là tiền đề, là động lực để Đảng bộ, chính quyền và nhân dân tiếp tục phấn đấu nâng cao chất lượng các tiêu chí....