Ảnh minh họa |
Hơn một tháng trước, chị Nguyễn Bích Vân (41 tuổi, ở huyện Củ Chi, TPHCM) thấy mắt khó chịu, thi thoảng nước mắt lại ứa ra, tầm nhìn thì lèm nhèm. Ban đầu chị nghĩ là do làm việc căng thẳng nên bị thế nên ra hiệu tìm mua Thu*c nhỏ mắt. Được vài ngày, chị cảm thấy dễ chịu hơn, nhưng sau đó, mắt chị lại đau hơn và cứ mờ dần. Đi thăm khám tại Bệnh viện Mắt Sài Gòn, chị được bác sĩ thông báo là đang mắc bệnh thiên đầu thống và phải tiến hành phẫu thuật ngay nếu không sẽ bị mù.
Ngược hẳn với trường hợp trên, chị Phan Thu Trang (45 tuổi, Q.2, Tp.HCM) lại “quá cẩn thận” với chứng bệnh của mình. Hai tuần gần đây, khi thấy mắt mình có những dấu hiệu khó chịu, chị lập tức đi khám tại Bệnh viện Đa khoa Mắt Sài Gòn. Bác sĩ chẩn đoán chị bị đau mắt là do thiên đầu thống. Vừa nghe bác sĩ đọc bệnh, chị Trang đã cực kỳ hoảng hốt và cứ nằng nặc đòi được phẫu thuật để mau hết bệnh. Số là trước đó mấy ngày, người chị họ của chị đã phải mổ mắt cấp cứu cũng vì bệnh thiên đầu thống biến chứng. Các bác sĩ phải tư vấn mãi chị Trang mới hiểu rằng với trường hợp của chị chỉ cần điều trị Thu*c là khỏi.
Với cả hai trường hợp trên, TS.BS Đào Thị Lâm Hường (Trưởng khoa Thiên đầu thống, BV Mắt TW, Hà Nội) cảnh báo là bệnh nhân đều phạm sai lầm. Vì hầu hết các trường hợp nhập viện với bệnh thiên đầu thống nặng đều là do người bệnh sử dụng Thu*c nhỏ mắt không đúng cách như: dùng Thu*c không đúng bệnh, dùng Thu*c nhỏ chống viêm mắt liên tục trong thời gian dài… đã gây hại cho mắt. Điều này được minh chứng qua con số thống kê của BV Mắt TW, Hà Nội: trên 30% bệnh nhân mắc bệnh thiên đầu thống là do tự ý tra Thu*c nhỏ mắt corticoid kéo dài.
Thứ đến là tuy nguy hiểm, nhưng nếu phát hiện sớm và tuân thủ theo chỉ định điều trị của bác sĩ, người bệnh sẽ được chữa khỏi bệnh mà không cần đến biện pháp phẫu thuật. Nhưng một số bệnh nhân vì quá “cẩn thận” đã làm bệnh thêm nặng khi không tin tưởng và không tuân thủ theo chỉ định dùng Thu*c của bác sĩ điều trị.
TS.BS Đào Thị Lâm Hường cho biết, qua quá trình theo dõi bệnh nhân thiên đầu thống góc mở điều trị tại khoa, các nhà chuyên môn đã thống kê có tới 43% bệnh nhân bị tiến triển nặng thêm vì tự dùng Thu*c theo ý mình. Nếu bác sĩ chỉ định ngày nhỏ Thu*c 2 lần, thì nhiều người lại tăng lên 3 lần với lý do… dùng càng nhiều Thu*c thì càng mau hết bệnh?!.
Bên cạnh ý thức kém của người dân khiến bệnh thiên đầu thống ngày càng tăng nhiều kèm theo các biến chứng nặng nề, thì vấn đề khám chữa bệnh chuyên khoa thiên đầu thống trong hệ thống y tế nước ta vẫn còn nhiều hạn chế. Rất nhiều cơ sở chuyên khoa mắt tuyến tỉnh hầu như chưa được trang bị phương tiện cơ bản phục vụ chẩn đoán và theo dõi bệnh nhân thiên đầu thống, không có đủ các loại Thu*c thiên đầu thống cho thầy Thu*c lựa chọn…
Trái hẳn với lầm tưởng của nhiều người, thiên đầu thống thường bắt đầu phát triển ở tuổi từ 13-19 và hiếm khi bắt đầu sau 40. Nhưng những người ở độ tuổi từ 35-40 lại là những người có khả năng mắc bệnh cao hơn cả. Và những người dùng Thu*c corticoid để nhỏ mắt hoặc bôi toàn thân trong thời gian dài hay những người có người thân như bố mẹ, anh, chị em ruột mắc bệnh thiên đầu thống cũng cũng nằm trong diện có nguy cơ mắc bệnh rất cao.
Để có thể phát hiện sớm được bệnh, TS.BS Đào Thị Lâm Hường nhấn mạnh những triệu chứng sau để mọi người cảnh giác:
- Nặng hơn sẽ thấy mắt mờ nhanh, cảm giác nhìn thấy những quầng tối có nhiều màu, đau và chảy nước mắt, mắt đỏ.
- Ngoài ra, mọi người cũng cần chú ý là hiện có nhiều trường hợp bệnh chỉ âm thầm xuất hiện mãi cho đến khi tiến triển ở giai đoạn nặng thì người bệnh mới phát hiện ra.
Trước thực trạng bệnh thiên đầu thống phát triển mạnh như hiện nay, bác sĩ Lê Việt Sơn (Khoa Mắt, BV Bạch Mai, Hà Nội) khuyến cáo rằng: mỗi người cần phải tự trang bị cho mình kiến thức phòng tránh bệnh thiên đầu thống nói riêng và các bệnh về mắt nói chung. Khi thấy biểu hiện thì phải đến ngay cơ sở y tế chuyên khoa để khám, phát hiện và điều trị bệnh kịp thời.
| Bạn có biết? |
Nếu bệnh nhân ở tuổi trên 35, thấy mắt có các dấu hiệu như: nhức mỏi, nhìn mờ… thì nên đi khám để được đo nhãn áp. Nếu không có dấu hiệu gì thì từ tuổi 40 trở lên bạn cũng nên đo nhãn áp định kỳ 3-6 tháng một lần để xem nhãn áp có cao không, nhất là với những người nằm trong diện có khả năng mắc bệnh cao.
Tuyệt đối không nên mua Thu*c nhỏ mắt có chứa thành phần corticoide khi không có chỉ định của bác sĩ để dùng. Tốt nhất chỉ nên nhỏ mắt bằng nước muối S*nh l*.
Nếu phải điều trị bệnh thiên đầu thống, bạn có thể được cho dùng Thu*c hay được chỉ định phẫu thuật. Nhưng hiện có nhiều trường hợp phải được chỉ định điều trị phối hợp cả hai phương pháp trên vì ngoài bệnh thiên đầu thống, bệnh nhân còn mắc các bệnh như: tim mạch, huyết áp, hen phế quản…
Điểm lưu ý là bệnh thiên đầu thống có nguy cơ tái phát cao ngay cả sau khi điều trị bằng Thu*c hoặc phẫu thuật. Do đó, người bệnh cần thực hiện nghiêm chỉnh việc dùng Thu*c và khám lại theo lịch hẹn của bác sĩ.
- Tránh đồ uống có cồn, đồ uống ngọt, trà, cà phê. vang đỏ). Đồ uống có cafeine (đồ uống ngọt, trà, cà phê).
Con số biết nói- Có đến 95% người dân Việt Nam không biết hay biết rất mơ hồ về bệnh thiên đầu thống.- Tại Việt Nam, ước tính có khoảng 30.000 người bị thiên đầu thống. Trong số những người mù cả hai mắt tỉ lệ mù do thiên đầu thống chiếm 5,7%. - Thiên đầu thống là nguyên nhân đứng thứ hai gây mù loà trên thế giới, sau đục thể thủy tinh.- Trên thế giới hiện có hơn 5,2 triệu người bị mù cả hai mắt do thiên đầu thống (chiếm 12,3% tổng số người mù). Ước tính sẽ có khoảng 80 triệu người mắc bệnh thiên đầu thống vào năm 2020, chiếm 2,86% số dân hơn 40 tuổi trên thế giới. |