Tiếp cốt thảo an thai

Tiếp cốt thảo là tên Thu*c trong y học cổ truyền của cây sâm nam - còn gọi là cây đầu vù, rễ kế, xuyên tục đoạn... Cây mọc hoang ở vùng núi cao, các tỉnh miền núi phía Bắc khí hậu lạnh, ẩm như Lai Châu, Lào Cai, Hà Giang... và được trồng ở nhiều nơi để làm Thu*c. Đào lấy rễ về rửa sạch, ngâm nước một lúc, ủ mềm, thái lát mỏng, phơi khô hoặc tẩm rượu sao qua. Dược liệu có vị đắng, tính hơi hàn, quy hai kinh can, thận. Tác dụng thông điều huyết mạch, chỉ thống, trị phong thấp, chấn thương, xương khớp sưng đau, an thai, chỉ huyết. Dùng tốt trong các trường hợp động thai, đau bụng, ra huyết. Liều dùng 6-12g dưới dạng Thu*c sắc, Thu*c hoàn tán hoặc Thu*c rượu. Ít khi dùng riêng, thường phối hợp với nhiều vị Thu*c khác, dùng trong những trường hợp sau:

Phòng ngừa sẩy thai trong trường hợp hay đẻ non: tiếp cốt thảo 8g; đảng sâm, hoàng kỳ, đương quy, hoàng cầm, xuyên khung, mỗi vị 4g; bạch thược, thục địa, mỗi vị 3g; bạch truật, sa nhân, cam thảo (chích), mỗi vị 2g; gạo nếp 1 nắm. Tất cả thái nhỏ, nấu với nhiều lần nước để lấy nước đặc, rồi cho gạo nếp đã vo sạch vào nấu thành cháo. Ăn trong ngày. Dùng 3-5 ngày.

Chữa động thai, dọa sẩy thai khi thai được 2-3 tháng: tiếp cốt thảo (tẩm rượu) 60g, đỗ trọng (tẩm nước gừng, sao cho đứt tơ) 60g. Hai vị tán nhỏ, trộn với thịt quả táo (táo nhục) làm thành viên to bằng hạt ngô. Ngày uống 30 viên, với nước cháo.

Chữa kinh nguyệt quá nhiều, kinh màu nhạt: tiếp cốt thảo 10g, thục địa 12g, đương quy 10g, ngải diệp 3g, xuyên khung 3g. Sắc nước uống ngày một thang.

Chữa sữa không thông, ít sữa sau sinh: tiếp cốt thảo 15g, xuyên sơn giáp (rang cháy), ma hoàng, mỗi vị 6g; đương quy, xuyên khung, mỗi vị 5g; thiên hoa phấn, thông thảo, mỗi vị 9g. Sắc nước uống.

Chữa tê thấp, đau mỏi gân xương: tiếp cốt thảo, ngưu tất, đỗ trọng, tang ký sinh, mỗi vị 10g; câu kỷ, đương quy, hà thủ ô đỏ, mỗi vị 5g. Tất cả thái nhỏ, phơi khô, sắc 400ml nước còn 100ml, uống làm 2 lần trong ngày. Có thể ngâm rượu uống.

DS. Mai Thu Thủy

Mạng Y Tế