Amiđan là cơ quan tạo ra kháng thể để giúp cơ thể chống vi khuẩn, virút ở đường mũi họng. Khi bị viêm amidan có thể sẽ điều trị nội khoa, chỉ cắt khi bị viêm do vi khuẩn Streptococcus tái đi tái lại nhiều lần, tối thiểu 4 lần trong 1 năm và 3 năm liên tục hoặc gây ápxe hoặc quanh amidan mới có chỉ định cắt bỏ amiđan.
Dấu hiệu viêm có thể xuất hiện do nhiễm vi khuẩn, virút, trong đó phổ biến nhất là khuẩn Streptococcus. Khi bị viêm, người bệnh sẽ có một số dấu hiệu cơ bản như đau họng, sưng đỏ, có lớp mủ màu trắng hoặc vàng ở trên bề mặt amiđan, một số người bị đau đầu, đau tai, ăn mất ngon, khó nuốt, khó thở bằng miệng, sưng đau hạch vùng cổ bên, dưới hàm, lên cơn sốt, ớn lạnh hoặc có mùi hôi miệng…
Riêng đối với trẻ em có thể còn kèm theo đau bụng, buồn nôn và nôn. Các biểu hiện cấp tính của viêm bao gồm đau đầu nhiều, sốt cao 39 - 400C, cơ thể mệt mỏi, suy kiệt. Rất nhiều cháu bị tình trạng sưng to có chấm mủ trắng bề mặt amiđan, môi khô, lưỡi trắng, hạch dưới góc hàm sưng to gây đau.
Tùy vào mức độ của bệnh mà sẽ có những cách chữa khác nhau.Việc đầu tiên cần làm là nghỉ ngơi nhiều. Khi bị viêm amiđan, bạn nên xin nghỉ từ 1 đến 3 ngày; cũng không nên hoạt động mạnh và nói nhiều.
Súc miệng nước muối là cách chữa đau amiđan đơn giản mà lại hiệu quả cao. Nên súc miệng bằng nước muối ấm nhiều lần trong ngày, nhất là vào buổi tối trước khi ngủ sẽ làm giảm cơn đau họng.
Cần hạn chế tối đa hay không sử dụng các chất kích thích như Thu*c lá, bia rượu… Vì các chất này sẽ khiến tình trạng viêm amiđan tăng thêm. Người bệnh có thể dùng Thu*c giảm đau, hạ sốt thông thường.
Bạn nên đi khám bác sĩ chuyên khoa tai mũi họng để bác sĩ điều trị bằng Thu*c kháng sinh, giảm đau, chống viêm cho phù hợp, không nên tự mua Thu*c để điều trị.
Biện pháp phẫu thuật là phương pháp chữa amiđan cuối cùng khi dùng Thu*c kháng sinh không có hiệu quả hoặc bị amiđan mạn tính, thường xuyên.
Ghi nhận tại các bệnh viện cho thấy, không ít trường hợp thấy con bị viêm amiđan vài lần là phụ huynh đưa đến gặp bác sĩ và yêu cầu được cắt vì nghĩ rằng sau khi cắt, trẻ sẽ khỏi viêm. Tuy nhiên đây là cách hiểu sai. Cắt amiđan là chỉ định rất hạn chế bởi bộ phận này mang đến một số lợi ích đối với cơ thể trẻ. Số các cháu viêm amiđan nhẹ rất nhiều và không cần thiết phải cắt. Chỉ các em bị viêm nhiễm nhiều, amidan hoàn toàn không còn lợi ích cho cơ thể, mới nghĩ đến cắt bỏ.
Khi bị viêm amiđan người bệnh cần đến bệnh viện để được các bác sĩ chuyên khoa điều trị đúng cách hoặc chỉ định cắt amiđan nếu cần thiết.
Viêm amiđan gây nên những biến chứng như viêm tai giữa, viêm xoang hoặc các biến chứng nặng như thấp tim, viêm khớp, viêm cầu thận…
Amiđan có kích thước quá to, gây cản trở ăn uống, ngủ ngáy, ngưng thở trong lúc ngủ hoặc nhiễm khuẩn tái phát nhiều lần làm ảnh hưởng chất lượng sống của người bệnh…
Sau khi cắt amiđan, bệnh nhân cũng phải thực hiện nghiêm ngặt chế độ ăn uống và vệ sinh răng miệng. Nếu thấy có chảy máu sau cắt, cần đến bệnh viện để bác sĩ kiểm tra và xử trí kịp thời. Bác sĩ cũng khuyến cáo trẻ dưới 5 tuổi và người lớn trên 45 tuổi nên hạn chế cắt amiđan, bởi trẻ dưới 5 tuổi cắt amiđan có thể ảnh hưởng khả năng miễn dịch, còn người trên 45 tuổi cắt amiđan vì dễ bị chảy máu do amiđan xơ dính hoặc có các bệnh khác kèm theo.
PGS.TS.BS. TRẦN VIÊT HỒNG