Hai năm Covid-19 bùng phát, Israel nhiều lần tiên phong trong các chính sách dập dịch, cung cấp kinh nghiệm cho các quốc gia khác. Nước này đi đầu tiêm chủng cho người lớn và thanh thiếu niên, cấp hộ chiếu vaccine và những tháng gần đây là tiêm liều tăng cường (booster).
Cuối tháng 7, Israel tiêm tăng cường cho người trên 60 tuổi. Kể từ tháng 8, quốc gia mở rộng điều kiện tiêm cho tất cả người trên 16 tuổi. Hiện nay, người tiêm ba liều vaccine mới được coi là tiêm chủng đầy đủ.
Giới chức y tế israel công bố dữ liệu cho thấy tiêm tăng cường vaccine covid-19 giúp nước này đẩy lùi làn sóng lây nhiễm thứ 4. thời gian cao điểm vào tháng 8, israel ghi nhận hơn 8.000 ca nhiễm mỗi ngày, hơn 500 người phải nhập viện cùng lúc trong tình trạng nghiêm trọng. đến nay, ca mắc trung bình 7 ngày là từ 450 đến 500. tình hình ở isarel khác biệt so với đa số nước châu âu khác đang ghi nhận những kỷ lục mới về số ca nhiễm mỗi ngày.
Dữ liệu làm nổi bật sự khác biệt giữa người tiêm hai liều vaccine, tiêm liều tăng cường và người chưa tiêm chủng. Trong những tháng qua, hơn 75% ca dương tính là người chưa tiêm chủng, theo Bộ Y tế. Tỷ lệ người trên 60 tuổi bệnh tình nghiêm trọng ở nhóm chỉ tiêm hai liều vaccine cao gấp 5 lần so với nhóm tiêm tăng cường.
Israel cung cấp bài học kinh nghiệm cho nhiều quốc gia, trong đó có Mỹ. Trích dẫn các nghiên cứu từ nước này, tiến sĩ Anthony Fauci, cố vấn chống dịch chính phủ Mỹ, khuyến nghị người dân tiêm liều vaccine tăng cường.
"Nếu xem xét nghiêm ngặt dữ liệu từ Israel, có thể thấy người cao tuổi chưa tiêm liều tăng cường suy giảm miễn dịch nhiều hơn", ông nói.
Sau Israel, nhiều nước châu Âu triển khai chiến dịch tương tự, đặc biệt khi số ca nhiễm tăng đến chóng mặt.
Đức khuyến nghị tiêm liều tăng cường cho tất cả người dân trên 18 tuổi. Độ tuổi đủ điều kiện tại Anh là 40. Ở Pháp, nhu cầu tăng vọt sau khi Tổng thống Emmanuel Macron tuyên bố người tiêm ba mũi mới có thẻ xanh vaccine. Tại Mỹ, tất cả người trên 18 tuổi được phép tiêm liều tăng cường.
Một người đàn ông tiêm liều vaccine covid-19 thứ ba tại jerusalem, tháng 8/2021. ảnh: reuters
Dù vậy, Israel chưa thực sự thoát sóng Covid-19. Dù dịch suy yếu kể từ tháng 9, đồ thị ca nhiễm bắt đầu đi ngang. Đáng ngại hơn nữa, hệ số lây nhiễm (số người bị lây Covid-19 từ một F0) đang tăng trở lại lên mức 1 - dấu hiệu cho thấy virus có thể quay trở lại.
Theo các chuyên gia y tế, còn quá sớm để kết luận liệu nước này có đang bước vào đợt sóng Covid-19 mới hay không. Song họ chỉ ra thực tế rằng gần 1,5 triệu người đã tiêm hai liều vaccine quyết định không chủng ngừa nhắc lại.
Giáo sư Eran Segal, Viện Weizmann, cho biết: "Số người đã tiêm vaccine từ lâu hiện cao hơn số người tham gia tiêm tăng cường hoặc mới tiêm chủng. Điều này khiến miễn dịch toàn dân giảm theo".
Israel đang nỗ lực ngăn đợt bùng phát mới xảy ra trong tương lai. Giới chức khuyến nghị người dân đi tiêm phòng, tiêm ba liều nếu đủ điều kiện. Quốc gia cũng đẩy mạnh chủng ngừa cho trẻ em và duy trì các biện pháp phòng ngừa.
Theo giới chức y tế, nhiều ca nhiễm là trẻ từ 5 đến 11 tuổi. tiến sĩ ran balicer, chủ tịch hội đồng cố vấn quốc gia về covid-19, nhận định: "khoảng 50% bệnh nhân hàng ngày của chúng ta là người dưới 11 tuổi. chúng tôi nghĩ rằng chiến dịch tiêm chủng (cho trẻ em) thực sự có thể lật ngược tình thế, đưa chúng ta trở lại đà dịch bệnh suy giảm nếu làm tốt". nước này ngày 14/11 thông báo chấp thuận tiêm chủng cho trẻ từ 5 đến 11 tuổi bằng vaccine covid-19 của pfizer/biontech.
Tuy nhiên, ngay cả khi tỷ lệ tiêm chủng cao, chuyên gia y tế nhận định cần duy trì biện pháp phòng chống Covid-19, đặc biệt trong mùa đông, khi người dân tụ tập trong không gian kín thường xuyên hơn.
Nachman Ash, Bộ trưởng Y tế Công cộng của Israel, cho rằng lý do số ca nhiễm cộng đồng gia tăng là người dân không tuân thủ quy tắc như đeo khẩu trang.
"Công chúng đang chủ quan sau một thời gian tỷ lệ lây nhiễm giảm xuống, mọi người bất cẩn hơn. Do đó, chúng ta cần tăng cường biện pháp phòng dịch", ông nói.
Balicer cảnh báo người tiêm hai liều vaccine đang có cảm giác "an toàn sai lầm". "Không có viên đạn bạc nào đảm bảo ca nhiễm ngừng tăng cao. Cần kết hợp giữa các biện pháp: đeo khẩu trang ở không gian kín, người dân ý thức phòng dịch, hạn chế tổ chức sự kiện trong nhà, áp dụng thẻ xanh tiêm chủng và tiêm liều vaccine tăng cường hiệu quả", ông nói.