Bạn biết gì về chỉ số men gan?

1. Chỉ số men gan là gì?

Chỉ số men gan là chỉ số phản ánh tình trạng sức khỏe của gan. Chỉ số men gan bao gồm các chỉ số AST, ALT, GGT và AP. Chúng có vai trò tổng hợp và chuyển hóa protid, gluxit và lipid trong gan. Bình thường, khi các tế bào gan già và chết đi, sẽ giải phóng các enzyme này vào máu và làm tăng men gan trong ngưỡng nhất định. Tuy nhiên, khi số lượng tế bào gan chết nhiều hơn, men gan sẽ tăng cao bất thường. Lúc này cũng có nghĩa gan đã mắc các bệnh như viêm gan, xơ gan, thậm chí ung thư gan. Các chỉ số men gan này được cho là bình thường khi:

- Chỉ số AST (hay còn gọi là chỉ số SGOT) trong mức 20-40 UI/L

- Chỉ số ALT (hay còn gọi là chỉ số SGPT) trong khoảng 20-40 UI/L

- Chỉ số GGT ở mức từ 3-60 UI/L

- Chỉ số AP vào khoảng 35-115 UI/L

Nếu một hay nhiều các chỉ số xét nghiệm men gan trên mà vượt quá mức quy định thì có thể người bệnh đã bị men gan cao. Do đó, chỉ số men gan càng cao chứng tỏ tình trạng tổn thương của gan càng lớn. Tuy nhiên mức độ tăng men gan không đồng nghĩa với mức độ tổn thương gan.

Một ví dụ minh chứng cụ thể đó là một người bị nhiễm viêm gan A có thể có men gan tăng rất cao nhưng lại khỏi bệnh hoàn toàn sau thời gian ngắn nhiễm bệnh. Còn đối với người bị nhiễm viêm gan C, tỷ lệ tăng men gan rất ít, nhưng bệnh có thể chuyển sang giai đoạn mạn tính và dẫn tới ung thư gan, xơ gan.

Khi gan hư hỏng sẽ không thực hiện được các vai trò quan trọng, đặc biệt là giảm hoặc không còn khả năng giải độc thì toàn cơ thể sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng.

2. Men gan cao là do đâu?

Uống nhiều rượu, bia

Rượu bia là nguyên nhân gây men gan phổ biến ở những người tuổi trung niên. Các chất độc hại trong rượu bia, đặc biệt là chất cồn trong rượu, khiến gan phải hoạt động quá tải, đẩy nhanh quá trình lão hóa của tế bào gan, làm cho tế bào gan chế đi và một lượng lớn men gan được giải phóng vào máu.

Một người uống rượu nhiều sẽ có AST tăng cao từ 2-10 lần, đây là con đường nhanh nhất để dẫn tới xơ gan và suy gan.

Bị viêm gan do virus

Đây là nguyên nhân phổ biến dẫn tới tình trạng men gan cao. Bất kỳ một loại virus viêm gan nào cũng ảnh hướng tới cơ thể, đặc biệt là siêu vi B và C. Hai loại virus này có thể khiến người bệnh chuyển sang giai đoạn viêm gan mạn tính. Giai đoạn mà nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, các biến chứng nguy hiểm về gan như ung thư gan, xơ gan là rất khó tránh khỏi. Một người bị ung thư gan có thể có chỉ số men gan lên tới 5000U/l.

Do đó, khi phát hiện có men gan cao, cần làm thêm những xét nghiệm chẩn đoán viêm gan do virus để kịp thời phát hiện bệnh và có những biện pháp điều trị.

Các nguyên nhân khác

Ngoài ra còn một số các nguyên nhân khác như các bệnh về dường mật, ứ sắt, viêm gan tự miễn cũng có thể khiến chỉ số men gan tăng đột biến. Việc sử dụng nhiều loại thuốc cũng khiến cho gan hoạt động quá tải, men gan tăng cao, nhưng đây không phải là trường hợp nguy hiểm như viêm gan virus hay uống nhiều rượu, bia.

Ngân Trần

Theo tạp chí Sống Khỏe