Bệnh động mạch ở bệnh nhân đái tháo đường: chẩn đoán và điều trị

Xơ vữa động mạch là nguyên nhân gây ra hầu hết các bệnh động mạch. Tỷ lệ bệnh này tăng cùng với tuổi; dù rằng biểu hiện của bệnh có thể xuất hiện ở tuổi tứ tuần, nhưng khị trên 40 tuổi (đặc biệt nam giới) hầu hết thường bị nhiễm bệnh. Yếu tố nguy cơ gồm tăng cholerterol máu, đái tháo đường, hút Thu*c lá và tăng huyết áp. Xơ vữa động mạch có xu hướng là một bệnh toàn thân với mức độ nào đó bao gồm tất cả các động mạch lớn, nhưng nó chỉ biểu hiện trên lâm sàng, khi tác động nặng nề vào một số hạn chế các động mạch. Hẹp và tắc lòng động mạch là biểu hiện thường gặp nhất của bệnh, nhưng thành động mạch suy yếu do mất elastin và collagen, kết quả làm giãn phình mạch cũng biểu hiện, và cả hai hậu quả này có thể biểu hiện trên cùng một cá thể. Các bệnh động mạch ít gặp hơn bao gồm viêm động mạch (cả động mạch lớn và nhỏ), viêm mạch tạo huyết khối nghẽn (bệnh Buerger), loạn sản xơ của động mạch nội tạng, viêm động mạch chủ do giang mai, và viêm động mạch lan toả.

Xơ vữa động mạch thường gặp hơn và phát triển sớm hơn ở bệnh nhân đái tháo đường, đặc biệt nếu bệnh nhân hút Thu*c lá. Nó có thể ở cả mạch máu nhỏ lẫn mạch máu lớn, nhưng tắc ở mạch máu nhỏ là thường gặp hơn ở bệnh nhân đái tháo đường, vì vậy những bệnh nhân đái tháo đường có dạng bệnh không phù hợp cho phẫu thuật động mạch. Hút Thu*c lá là đặc biệt nguy hiểm và phải cấm tuyệt đối. Loét, khi có thường có xu hướng chảy mủ và nhiễm khuẩn, miệng không lành và nếu có thì có thể rất chậm, và vùng miệng lành có thể rách ra dễ dàng.

Biểu hiện thần kinh của đái tháo đường với giảm hoặc mất nhận cảm của ngón chân và bàn chân có thể có, đưa đến tổn thương hoặc đê doạ loét mà có thể không để ý bởi vì không có đau. Những bệnh nhân này không nhất thiết có giảm tuần hoàn đến bàn chân.

Nhìn mờ do biểu hiện của đái tháo đường làm cho chăm sóc bàn chân khó khăn hơn và tổn thương có xu hướng tăng. Cách tốt nhất là dự phòng, và tỷ lệ có thể giảm xuống 50% bệnh nhân đái tháo đường có biểu hiện ở bàn chân.