Bước qua lằn ranh sinh tử nhờ lòng tốt hiến tiểu cầu của người dưng

Mang thai ở tuần thứ 36, chị nguyễn thị n phải nhập viện gấp vì tiểu cầu chỉ còn 5 g/l, trong khi giới hạn bình thường là 150 – 400 g/l. nguy cơ xuất huyết tiêu hoá, xuất huyết não, thiếu máu nuôi dưỡng thai nhi… đe doạ người mẹ và thai nhi tội nghiệp nếu không được truyền máu, truyền tiểu cầu kịp thời.

Mẹ con chị n vượt qua giai đoạn nguy kịch nhờ được truyền tiểu cầu kịp thời. ảnh: t.hằng

Người phụ nữ này từng phải nằm viện nhiều lần do thiếu máu và giảm tiểu cầu. hơn ai hết, chị hiểu rõ cảnh chờ đợi từng đơn vị tiểu cầu trong thời điểm khan hiếm máu.

Bsckii. nguyễn thị thảo, phó trưởng khoa bệnh máu lành tính (viện huyết học – truyền máu trung ương), cho biết: những trường hợp tương tự như chị nguyễn thị n thường phải mổ chủ động vì tiểu cầu thấp, nếu sinh tự nhiên sẽ cực kỳ nguy hiểm. sản phụ có nguy cơ chảy máu khó cầm nên trước, trong và sau quá trình mổ lấy thai, sản phụ sẽ cần truyền một số lượng lớn chế phẩm máu.

Sau những ngày "cầm cự", chị n phải mổ lấy thai gấp. em bé đã chào đời trong niềm hạnh phúc của cả gia đình nhưng tiểu cầu của chị vẫn ở mức rất thấp, cần tiếp tục điều trị. mặc dù trong thời điểm thiếu máu, viện huyết học – truyền máu trung ương vẫn kịp thời huy động hàng chục đơn vị tiểu cầu, giúp sản phụ vượt cạn thành công.

Một bệnh nhi từng nhiều lần xuất huyết do giảm tiểu cầu, điều trị tại viện huyết học – truyền máu trung ương.

Chị n và con chị là những người may mắn. đã có những người bệnh không qua khỏi khi bị xuất huyết não, có những người mẹ không thể giữ được con vì tiểu cầu giảm quá sâu. nhưng cũng chính nhờ những đơn vị tiểu cầu được "người dưng" hiến tặng mà các bác sĩ có thể giành lại sự sống của nhiều người bệnh từ tay tử thần. đến nay, khi em bé đã được 4 tháng tuổi, sức khỏe của cả 2 mẹ con đều ổn định, chị n vẫn biết ơn bệnh viện và những người hiến máu, hiến tiểu cầu đã giúp chị và con an toàn bước qua lằn ranh sự sống - cái ch*t.

Chia sẻ tại chương trình gặp mặt người hiến tiểu cầu tiêu biểu giai đoạn 2018 – 2020 diễn ra ngày 26/12, ts bạch quốc khánh, viện trưởng viện huyết học – truyền máu trung ương, cho hay khối tiểu cầu là một loại chế phẩm máu rất đặc biệt được sử dụng cho điều trị và dự phòng các biểu hiện chảy máu; nhưng chỉ có thời hạn bảo quản và lưu trữ rất ngắn (3 – 5 ngày).

Ts bạch quốc khánh, viện trưởng viện huyết học – truyền máu trung ương. ảnh: công thắng

Ở nước ta cũng như trên thế giới đã áp dụng những kỹ thuật hiện đại để thực hiện gạn tách tiểu cầu từ một người hiến (với thời gian hiến trung bình từ 60 - 90 phút). những năm gần đây, hình thức hiến thành phần máu (là tiểu cầu) trở nên phổ biến hơn, lượng người hiến tiểu cầu liên tục gia tăng.

Điều đáng nói, gạn tách tiểu cầu là kỹ thuật mà không phải trung tâm máu nào cũng thực hiện được. hiện nay tại việt nam, chỉ một số trung tâm máu lớn mới thực hiện được hoạt động này.

Riêng tại viện huyết học - truyền máu trung ương, việc gạn tách tiểu cầu từ một người hiến đã được triển khai từ năm 2000 với số lượng chỉ 10 đến vài chục đơn vị tiểu cầu tiếp nhận được mỗi năm. trong giai đoạn 2000 - 2010, viện chỉ tiếp nhận được 11.337 đơn vị tiểu cầu gạn tách, con số này ở giai đoạn 2010 - 2020 là 222.187 đơn vị (tăng gấp 20 lần so với 10 năm trước đó).

Ts. bạch quốc khánh cho biết, tỷ lệ người hiến tiểu cầu thường xuyên đã tăng lên rất nhiều và có xu hướng tăng đều đặn; có những người đã hiến hơn 100 lần. những người hiến tiểu cầu thường xuyên sẽ góp phần đem đến những chế phẩm máu an toàn nhất vì họ luôn biết tự giám sát, đảm bảo cho máu an toàn.

"mặt khác, việc hiến máu, hiến tiểu cầu thường xuyên cũng góp phần giúp viện giảm tải, tiết kiệm thời gian trong các quy trình vận động, tổ chức tiếp nhận, xét nghiệm, điều chế các chế phẩm máu" - ts khánh nói.

tham dự chương trình là hơn 80 gương mặt hiến tiểu cầu tiêu biểu đại diện cho hàng nghìn người hiến tiểu cầu thường xuyên. đó là anh nguyễn văn khải (nam định - tổng số 45 lần hiến máu và tiểu cầu, riêng 3 năm gần đây có 42 lần hiến tiểu cầu) hàng tháng đều đặn vượt quãng đường 200 km giữa nam định - hà nội để hiến tiểu cầu; anh nguyễn minh thái (tổng số 55 lần hiến máu và tiểu cầu, trong đó có 41 lần hiến tiểu cầu trong 3 năm)...

T.Nguyên