Cách để tránh nhầm lẫn giữa sốt phát ban murine typhus và COVID-19

Dễ nhầm lẫn với COVID-19?

một thanh niên 25 tuổi ở nam california bị đau đầu, sốt, ớn lạnh và đau cơ. ngay sau đó, bệnh nhân được xét nghiệm covid-19. may mắn là kết quả âm tính, nhưng nhiều ngày sau khi điều trị các triệu chứng vẫn không hết. bệnh nhân tiếp tục nhập viện khi sốt 38,4 độ c (101,12 độ f). tại thời điểm này, anh ấy đã xét nghiệm âm tính với covid-19 lần thứ hai. các dấu hiệu sinh tồn của bệnh nhân ổn định và sức khỏe bình thường. bệnh nhân được điều trị bằng ibuprofen đường uống và xuất viện với chẩn đoán hội chứng giả định do virus.

Có thể nhầm lẫn giữa sốt phát ban murine typhus và COVID-19?

Tuy nhiên, vài ngày sau, người đàn ông này vẫn sốt dai dẳng, ho, đau nhức cơ thể, nôn mửa. Bệnh  nhân sốt cao lên đến 39,9 độ C (103,82 độ F và phải nhập viện. Tại thời điểm đó, nhịp tim của anh lên tới 125 bpm (nhịp tim khi nghỉ ngơi bình thường của một người lớn là 60 đến 100 bpm). Mặc dù vậy, khi khám tổng thể, sức khỏe của bệnh nhân vẫn bình thường.

Sau khi được điều trị bằng Thu*c kháng sinh và giảm đau, bệnh nhân được xuất viện. nhưng bệnh không thuyên giảm, bệnh nhân tiếp tục bị sốt, ho, ớn lạnh, đau người, nhức đầu, chóng mặt, mệt mỏi và tiêu chảy. sau 14 ngày, bệnh nhân mới cho bác sĩ biết mình là một người huấn luyện chó. đến lúc này, bệnh nhân đã được xét nghiệm bệnh sốt phát ban do bọ chét, và được điều trị đúng phác đồ.

Bệnh sốt phát ban do bọ chét ở chuột

trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh (cdc) hoa kỳ cho biết, sốt phát ban do bọ chét ở chuột (murine typhus) gây ra bởi một loại vi khuẩn có tên là rickettsia typhi và lây lan sang người do tiếp xúc với bọ chét bị nhiễm bệnh. bọ chét bị nhiễm bệnh khi chúng cắn động vật bị nhiễm bệnh. nhiễm trùng xảy ra khi chạm vào phân bọ chét có chứa tác nhân gây bệnh tại vết thương ngoài da, hoặc hít vào đường thở, dụi vào mắt.

bệnh sốt phát ban do bọ chét (murine typhus) là một bệnh hiếm gặp ở mỹ, thường xuất hiện ở miền nam california, hawaii và texas. theo bộ y tế los angeles, chuột na uy, chuột mái, mèo nhà… có thể truyền bệnh sốt phát ban murine typhus cho người ở quận los angeles. tuy nhiên, bọ chét ở chó cũng có thể truyền bệnh cho người.

Triệu chứng của bệnh

cdc cho biết các triệu chứng của bệnh sốt phát ban này thường xuất hiện trong vòng 2 tuần sau khi tiếp xúc với bọ chét bị nhiễm. các dấu hiệu và triệu chứng thường gặp: sốt và ớn lạnh, đau nhức cơ thể và đau cơ, ăn mất ngon, buồn nôn, nôn mửa, đau bụng, ho, phát ban (thường xảy ra vào khoảng ngày thứ 5 của bệnh).

hầu hết mọi người hồi phục hoàn toàn, thậm chí không cần điều trị, rất hiếm gặp các ca bệnh nặng. tuy nhiên, nếu không được điều trị, sốt phát ban có thể gây ra tổn thương cho một hoặc nhiều cơ quan, bao gồm tim, thận, phổi, gan và não. đến nay, hầu hết các trường hợp sốt phát ban do bọ chét ở los angeles đều phải nhập viện.

Khó phân biệt sốt phát ban và COVID-19

các triệu chứng sốt phát ban murine typhus như sốt, nhức đầu và đau cơ trùng lặp với các triệu chứng của covid-19. các chuyên gia lưu ý rằng, hơn 90% bệnh nhân bị sốt phát ban murine typhus và 83%-98% bệnh nhân bị covid-19 ghi nhận bị sốt. điều này có thể khiến bác sĩ lâm sàng có thể bị nhầm lẫn, khó phân biệt loại trừ sốt vì bệnh khác với covid-19.

tuy nhiên, có điểm khác biệt giữa covid-19 và sốt phát ban murine typhus: covid-19 chủ yếu lây truyền qua tiếp xúc gần giữa người với người. trong khi, sốt phát ban murine không thể lây từ người sang người mà chỉ khi tiếp xúc với bọ chét bị nhiễm bệnh.

một điểm khác biệt lớn giữa bệnh sốt phát ban murine và covid-19 là bệnh sốt phát ban murine hoàn toàn có thể điều trị được bằng Thu*c kháng sinh  (doxycycline). còn với covid-19, cho đến nay, chưa có phương pháp điều trị hoặc vắc-xin nào được phê duyệt. gần đây, cục quản lý thực phẩm và dược phẩm hoa kỳ đã phê duyệt remdesivir để điều trị các trường hợp covid-19 cần nhập viện.

vì thế, để tránh bị chẩn đoán sai, bệnh nhân nên trao đổi với các bác sĩ về tiền sử bệnh và các triệu chứng, đặc biệt là trong đại dịch covid-19. các chuyên gia cũng nhấn mạnh, ngoài covid-19, các bác sĩ nên tìm kiếm các chẩn đoán khác, nếu các triệu chứng của bệnh nhân không cải thiện và họ có kết quả xét nghiệm âm tính lặp lại.

Ngọc Nguyễn

((Theo health.com 6/11/2020))