Cách sử dụng miếng dán Tr*nh th*i

Miếng dán Tr*nh th*i là một biện pháp Tr*nh th*i tạm thời chứa 2 loại nội tiết tố nữ là estrogen và progestin. Phụ nữ sử dụng biện pháp cần phải dán ba miếng dán mỗi tháng, mỗi tuần thay miếng dán một lần và ngừng sử dụng trong vòng một tuần.

Biện pháp được chỉ định dùng cho những phụ nữ muốn sử dụng một biện pháp Tr*nh th*i tạm thời có hiệu quả cao mà không muốn dùng các biện pháp Tr*nh th*i khác.

Việc chống chỉ định sử dụng biện pháp được quy định giống như chống chỉ định dùng viên Thu*c Tr*nh th*i kết hợp. Chống chỉ định tuyệt đối trong các trường hợp phụ nữ có thai hoặc nghi ngờ có thai, đang cho con bú trong vòng 6 tuần sau khi sinh, lớn tuổi từ 35 tuổi trở lên và hút Thu*c lá thường xuyên từ 15 điếu Thu*c lá trở lên mỗi ngày; có nhiều nguy cơ bị bệnh mạch vành như lớn tuổi, hút Thu*c lá, đái tháo đường, tăng huyết áp...; tăng huyết áp với huyết áp tâm thu từ 160mmHg trở lên, huyết áp tâm trương từ 100mmHg trở lên; đã hoặc đang bị bệnh lý tim mạch và đông máu như bệnh lý mạch máu, thuyên tắc tĩnh mạch sâu, thuyên tắc phổi, bệnh lý đông máu, bệnh thiếu máu cơ tim, bệnh lý van tim phức tạp, tai biến mạch máu não, cơ địa huyết khối di truyền; sắp phẫu thuật phải nằm trên 1 tuần, đau nửa đầu, đang bị ung thư vú; đái tháo đường có biến chứng về thận, thần kinh, võng mạc, mạch máu; đang bị lupus ban đỏ hệ thống và có kháng thể kháng phospholipid hoặc không làm xét nghiệm; đang bị bệnh gan nặng có suy giảm chức năng gan trầm trọng như viêm gan cấp tính đang diễn tiến, xơ gan mất bù, u gan ngoại trừ trường hợp tăng sinh lành tính dạng nốt FNH (benign focal nodular hyperplasia). Chống chỉ định tương đối trong các trường hợp phụ nữ đang cho con bú sau khi sinh từ 6 tuần đến 6 tháng hoặc không cho con bú trong vòng 4 tuần sau khi sinh, lớn tuổi từ 35 tuổi trở lên và hút Thu*c lá dưới 15 điếu Thu*c lá mỗi ngày, đã hoặc đang bị tăng huyết áp với huyết áp tâm thu từ 140 - 159mmHg hoặc huyết áp tâm trương từ 90 - 99mmHg, đã hoặc đang bị tăng lipid máu hoặc tăng cholesterol do uống Thu*c Tr*nh th*i, đã từng bị ung thư vú và không có biểu hiện tái phát trong vòng 5 năm trở lại, có sỏi mật đang điều trị nội khoa hoặc xơ gan còn bù; đang sử dụng một số loại Thu*c như rifampicin, rifabutin, Thu*c kháng virút nhóm ức chế protease Ritonavir-booster (Ritonavir-booster protease inhibitor) và một số Thu*c chống co giật như phenytoin, carbamazepin, barbiturat, primidon, topiramat, oxcarbazepin hoặc lamotrigin.

Trước khi sử dụng biện pháp miếng dán Tr*nh th*i, nhân viên y tế phải tư vấn cho phụ nữ những vấn đề cần thiết có liên quan đến biện pháp. Phải lắng nghe và tìm hiểu nhu cầu cần Tr*nh th*i của người phụ nữ. Nêu rõ hiệu quả, những thuận lợi và không thuận lợi khi sử dụng miếng dán Tr*nh th*i. Cần lưu ý khuyến cáo là biện pháp này không có tác dụng phòng các bệnh lây truyền qua đường T*nh d*c bao gồm cả nhiễm HIV/AIDS hoặc giảm nguy cơ viêm tiểu khung. Cần cho phụ nữ xem cụ thể và hướng dẫn cách sử dụng trên miếng dán, mỗi chu kỳ kinh nguyệt sử dụng 3 miếng dán trong ba tuần liên tiếp, mỗi tuần cần thay một miếng dán; không dán vào tuần lễ thứ tư và sẽ có kinh nguyệt vào tuần lễ này.

Cũng nên cung cấp thông tin về những tác dụng phụ có thể gặp phải khi sử dụng biện pháp này gồm: có biểu hiện ngứa hoặc nổi ban đỏ trên bề mặt da chỗ dán Tr*nh th*i; thay đổi chu kỳ kinh nguyệt như ra máu ít hơn và số ngày ra máu ngắn hơn, ra máu không theo chu kỳ, ra máu kéo dài và mất kinh; đau đầu, buồn nôn, nôn, căng ngực, đau bụng; có triệu chứng cảm cúm, viêm đường hô hấp trên; ngứa, đỏ hoặc viêm *m đ*o... Khuyến cáo người phụ nữ khi sử dụng biện pháp có thể quay trở lại khám và được tư vấn bất kỳ lúc nào nếu có vấn đề bất thường xảy ra. Việc thăm khám, đánh giá trước khi áp dụng biện pháp không cần thiết.

Thời điểm thực hiện biện pháp được áp dụng tùy theo từng trường hợp. Nếu người phụ nữ hiện đang không sử dụng một biện pháp Tr*nh th*i nào, bắt đầu dán vào ngày đầu tiên của chu kỳ kinh nguyệt thì không cần sử dụng biện pháp Tr*nh th*i hỗ trợ; bắt đầu dán sau ngày đầu tiên của chu kỳ kinh nguyệt thì cần áp dụng biện pháp Tr*nh th*i hỗ trợ không phải là biện pháp nội tiết trong 7 ngày liên tiếp.

-Nếu người phụ nữ đang dùng viên Thu*c Tr*nh th*i chuyển sang dùng miếng dán Tr*nh th*i, bắt đầu dùng vào ngày đầu tiên thấy kinh nguyệt sau ngừng Thu*c thì không cần sử dụng biện pháp Tr*nh th*i hỗ trợ; bắt đầu dùng sau ngày đầu tiên thấy kinh nguyệt thì phải áp dụng biện pháp Tr*nh th*i hỗ trợ không phải là biện pháp nội tiết trong 7 ngày liên tiếp. Nếu người phụ nữ dùng sau khi sinh, trường hợp không cho con bú thì bắt đầu Tr*nh th*i bằng miếng dán tranh thai sớm nhất là 4 tuần sau khi sinh. Nếu người phụ nữ dùng sau khi Ph* thai hoặc sẩy thai, trường hợp thai dưới 20 tuần tuổi thì bắt đầu dùng ngay sau khi Ph* thai hoặc sẩy thai và không cần dùng thêm biện pháp Tr*nh th*i hỗ trợ; trường hợp thai từ 20 tuần tuổi trở lên thì bắt đầu dùng vào ngày 21 sau khi Ph* thai hoặc sẩy thai hay vào ngày đầu của chu kỳ kinh nguyệt đầu tiên tùy thuộc vào tình trạng nào đến trước.

Phải xé bao đựng dọc theo mép bao, kéo ra khỏi bao và bóc lớp áp vào miếng dán sao cho không chạm tay vào bề mặt dính của miếng dán, tiếp theo dán vào vùng da bình thường, khô sạch, không có lông ở vùng mông, bụng, mặt ngoài phía trên cánh tay hoặc phần thân trên.

Lưu ý không được dán lên vú, vùng da đang bị đỏ hoặc kích ứng, bị trầy xước; không nên dán mới lên vị trí cũ để tránh hiện tượng kích ứng da; không nên trang điểm, sử dụng các loại kem bôi, sữa, phấn hoặc các sản phẩm khác lên vùng da đang dán miếng dán và vùng da sắp được dán miếng dán để tránh làm giảm tính kết dính của miếng dán Tr*nh th*i; không được dán lên vùng da bị bệnh da liễu vì nó có thể làm cho tình trạng bệnh nặng lên.

Khi dán trên da, chú ý áp mặt có Thu*c của miếng dán vào sát da, miết ngón tay trên miếng dán trong khoảng 10 giây; miết ngón tay dọc theo mép miếng dán để đảm bảo miếng dán dính chắc trên da; mỗi lần chỉ dán một miếng dán Tr*nh th*i, mỗi được dán liên tục đủ 1 tuần (7 ngày). Cũng cần quan tâm đến việc thay miếng dán, khi dán đầu tiên thì người phụ nữ nên ghi lại ngày dán, theo quy ước là “ngày thay miếng dán”; thay miếng dán mỗi tuần đúng vào “ngày thay miếng dán” trong vòng 3 tuần liên tục; không dán vào tuần thứ tư, phụ nữ sẽ có kinh nguyệt vào tuần này; sau tuần thứ tư cần phải dán ngay một mới; không nên dán mới muộn hơn 7 ngày vì sẽ có nguy cơ có thai; trong trường hợp mặc dù còn ra máu kinh nguyệt nhưng vẫn cần dán vào đúng “ngày thay miếng dán”; đồng thời nên kiểm tra hàng ngày để đảm bảo miếng dán vẫn dính tốt vào da.

Trong khi sử dụng Tr*nh th*i, người phụ nữ có thể gặp phải một số vấn đề khó khăn ảnh hưởng như: quên sử dụng, thay đổi “ngày thay miếng dán”, rối loạn kinh nguyệt, bị kích ứng da, bong tróc miếng dán... Vấn đề cần được phát hiện và xử trí phù hợp để bảo đảm hiệu lực của Tr*nh th*i.

Quên sử dụng miếng dán Tr*nh th*i: nếu quên không sử dụng vào tuần thứ nhất của chu kỳ kinh nguyệt thì phải dán ngay một mới khi nhớ ra, ghi lại ngày dán này và lấy đó làm ngày thay các miếng dán Tr*nh th*i, đồng thời sử dùng biện pháp Tr*nh th*i hỗ trợ trong 7 ngày kể từ ngày dán này; khi quên dán từ 3 ngày trở lên (đã không sử dụng từ 10 ngày trở lên) và có quan hệ T*nh d*c không được bảo vệ thì cần cân nhắc đến việc sử dụng viên Tr*nh th*i khẩn cấp để ngăn ngừa sự mang thai.

Nếu quên không thay mới vào tuần thứ hai hoặc tuần thứ ba của chu kỳ kinh nguyệt, đối với trường hợp thay muộn khoảng 1 - 2 ngày (có nghĩa là muộn trong vòng 48 giờ) thì phải dán một ngay khi nhớ ra, thay miếng dán vào cùng ngày cho những tuần sau, không cần sử dụng biện pháp Tr*nh th*i hỗ trợ; đối với trường hợp thay muộn trên 2 ngày (có nghĩa là muộn trên 48 giờ) thì phải dừng chu kỳ sử dụng hiện tại và bắt đầu một chu kỳ 4 tuần mới bằng cách dán ngay một mới, ghi lại ngày bắt đầu dán này và lấy đó làm ngày thay miếng dán Tr*nh th*i, đồng thời sử dụng một biện pháp Tr*nh th*i hỗ trợ trong vòng 7 ngày.

Nếu quên không tháo vào tuần lễ thứ tư thì phải tháo ra và bắt đầu dán mới vào ngày thay như thường lệ, không cần phải sử dụng biện pháp Tr*nh th*i hỗ trợ.

Thay đổi “ngày thay miếng dán”: cần sử dụng hết 3 của chu kỳ kinh nguyệt hiện tại, bóc miếng dán thứ 3 đúng ngày. Trong tuần không dùng miếng dán, chọn “ngày thay miếng dán” cho chu kỳ kinh nguyệt mới và dán miếng dán đầu tiên nhưng lưu ý không được muộn hơn 7 ngày kể từ ngày lột bỏ miếng dán trước.

Rối loạn kinh nguyệt khi dùng miếng dán Tr*nh th*i: nếu bị rong huyết vẫn nên tiếp tục dùng miếng dán Tr*nh th*i, tình trạng rong huyết do thường chấm dứt sau một vài chu kỳ kinh nguyệt, khi rong huyết kéo dài thì nên xem xét các nguyên nhân khác. Nếu không thấy kinh nguyệt trong tuần lễ không dùng miếng dán Tr*nh th*i, vẫn nên dùng mới vào “ngày thay miếng dán”, khi được dùng đúng cách, không thấy kinh nguyệt thì không nhất thiết là dấu hiệu của thai nghén; tuy nhiên, cần loại trừ khả năng mang thai nếu không thấy kinh nguyệt xuất hiện trong 2 chu kỳ kế tiếp.

Bị kích ứng da: nếu gây kích ứng da khó chịu, có thể dùng một miếng dán mới vào một vị trí khác cho đến “ngày thay miếng dán”; lưu ý lúc nào cũng chỉ được dùng một duy nhất trên da mà thôi.

Bong tróc miếng dán Tr*nh th*i: nếu miếng dán tránh thại bị bong tróc ở bờ hoặc bong hẳn ra mà không dán lại được thì Thu*c trong miếng dán không được phóng thích đầy đủ vào cơ thể nên sẽ có khả năng có thai ngoài ý muốn. Khi bị bong tróc dưới 1 ngày (trong vòng 24 giờ), cần dán lại ngay miếng dán này hoặc thay miếng dán mới, không cần áp dụng biện pháp Tr*nh th*i hỗ trợ, tiếp theo sẽ được thay đúng vào “ngày thay miếng dán”. Khi bị bong tróc trên 1 ngày (trên 24 giờ) hoặc không xác định được miếng dán đã bong tróc ra một phần từ khi nào thì người phụ nữ sử dụng có thể không được bảo vệ Tr*nh th*i, vì vậy cần dừng ngay chu kỳ thực hiện biện pháp Tr*nh th*i hiện tại và bắt đầu thực hiện cho một chu kỳ Tr*nh th*i mới; ngày hôm đó sẽ là “ngày thay miếng dán” cho chu kỳ Tr*nh th*i mới, đồng thời khách hàng phải áp biện pháp Tr*nh th*i hỗ trợ không chứa nội tiết tố trong 7 ngày liên tiếp. Lưu ý không nên dán lại cũ nếu độ kết dính đã mất, miếng dán đã dính vào nhau hay dính vào bất kỳ vật gì khác, miếng dán bị lỏng hoặc rơi ra trước đó; trong trường hợp này cần thay khác ngay, không nên dùng thêm keo dính hoặc băng keo để cố gắng giữ miếng dán trên da.

Ngoài ra, đối với phụ nữ bị nhiễm HIV dương tính hoặc đã mắc AIDS hay đang điều trị Thu*c kháng virút cũng có thể sử dụng để ngừa thai nhưng yêu cầu, khuyến cáo người phụ nữ phải sử dụng bao cao su kèm theo khi sử dụng miếng dán Tr*nh th*i; khi sử dụng đúng cách, thường xuyên thì bao cao su sẽ giúp ngăn ngừa được sự lây nhiễm HIV và các bệnh nhiễm khuẩn lây truyền qua đường T*nh d*c.