Điểm danh 5 loại vắc xin quan trọng nhất trong lịch sử

Với nhiều nhà khoa học trên toàn thế giới, năm 2020 là một cuộc chạy đua để phát triển vắc xin chống lại coronavirus. Quá trình nghiên cứu và thử nghiệm vắc xin cần có thời gian để đánh giá và kiểm nghiệm, nhưng khi đã có vắc xin, chắc chắn nó sẽ làm chậm sự lây lan của nhiễm trùng và bệnh tật, gỡ bỏ những lo lắng do dịch bệnh gây ra.

Không thể phủ nhận rằng, đại dịch Covid-19 đang diễn ra trên toàn thế giới là một minh chứng sống động cho sự cần thiết của vắc xin. Bất kỳ loại vắc xin nào cũng là một thành tựu của tiến bộ trong nghiên cứu khoa học. Tuy nhiên, có một số loại vắc xin có ý nghĩa nổi bật trong lịch sử nhân loại.

Dưới đây là 5 loại vắc xin quan trọng nhất từng được con người phát triển:

Vắc xin ngừa bệnh đậu mùa

Đây là loại vắc xin thành công đầu tiên trên thế giới, được phát triển vào năm 1796 bởi bác sĩ người Anh, Edward Jenner. Tổ chức y tế thế giới (WHO) mô tả bệnh đậu mùa là một trong những căn bệnh nguy hiểm nhất đối với con người.

Loại virus này dẫn đến các triệu chứng giống như cúm, sau đó là các mụn nước đầy mủ trên cơ thể. Trong lịch sử, cứ 10 người mắc bệnh đậu mùa thì có 3 người bị giết chết bởi căn bệnh này.

Tính đến nay, có thể nói, đậu mùa là căn bệnh duy nhất từng được xóa sổ trên toàn thế giới. Hiện nay đã không còn ai phải tiêm ngừa vắc xin đậu mùa bởi nó không còn cần thiết nữa. Các nhà khoa học nhận định, việc loại bỏ căn bệnh này là một trong những thành tựu y tế công cộng quốc tế vĩ đại nhất trong lịch sử.

Vắc xin chủng ngừa bại liệt

Theo WHO, trẻ em đặc biệt có nguy cơ mắc bệnh bại liệt từ một loại vi rút có khả năng lây nhiễm cao. Nó lây lan khi tiếp xúc với người bị nhiễm trùng cũng như qua thức ăn và nước bị ô nhiễm. Có người bị bại liệt một phần nhưng có những người dần bị tê liệt, toàn thân không thể cử động được.

Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Mỹ khuyến cáo rằng trẻ em nên tiêm bốn liều vắc-xin bại liệt, bắt đầu từ hai tháng tuổi. Hiện nay trên toàn thế giới, số trường hợp mắc bệnh này cũng đã giảm rất nhiều, trong năm 2018, chỉ còn có 33 trường hợp mắc bệnh.

Vắc xin 3 trong 1 ngừa bệnh sởi, quai bị, rubella (MMR)

Ngày nay, trẻ em được tiêm hai liều vắc-xin MMR, loại vắc xin phòng bệnh sởi, quai bị và rubella, một liều khi trẻ từ 12 đến 15 tháng tuổi và liều thứ hai ở độ tuổi từ 4 đến 6. Loại vắc xin này có hiệu quả cao chống lại bệnh sởi – xuất phát từ một loại vi rút hô hấp rất dễ lây lan.

Bệnh sởi dễ lây lan đến mức nếu một người mắc phải căn bệnh này thì có tới 90% những người xung quanh cũng sẽ bị nhiễm bệnh nếu họ không được bảo vệ cẩn thận.

Các bác sĩ cho biết, hậu quả của bệnh sởi rất nghiêm trọng, nó sẽ dẫn đến viêm phổi, viêm não (sưng não), và trong một số trường hợp có thể gây tử vong. Thuốc chủng ngừa bệnh sởi đã có từ năm 1963. Tuy nhiên, trước khi có thuốc chủng ngừa, hàng năm có 3 đến 4 triệu người mắc bệnh sởi.

Vắc xin bạch hầu, ho gà uốn ván

Vắc xin này chống lại ba bệnh uốn ván, bạch hầu và ho gà. Cả ba bệnh này đều do vi khuẩn gây ra và có khả năng gây chết người. Bênh ho gà đe dọa tính mạng của trẻ sơ sinh, mặc dù nó không nghiêm trọng đối với người lớn. Các bác sĩ cho biết, cho đến khi chúng đủ lớn để tiêm phòng, mọi người trong gia đình cần được tiêm vắc xin phòng bệnh này để bảo vệ cho trẻ.

Phụ nữ mang thai cũng cần tiêm vắc xin này vì việc chủng ngừa sẽ giúp bảo vệ em bé. Ngoài ra, bất kỳ ai ở gần em bé như người thân trong gia đình, hàng xóm, bạn bè, các chuyên gia chăm sóc sức khỏe, nhân viên nhà trẻ… cũng nên đảm bảo đươc tiêm phòng vắc xin này.

Chỉ tính riêng tại Mỹ, trước khi tiêm phòng ho gà, khoảng 200.000 trẻ em đã mắc bệnh mỗi năm và khoảng 9.000 trẻ em tử vong do căn bệnh này. Hiện nay, chỉ có khoảng 10.000 đến 40.000 trường hợp mắc bệnh mỗi năm và rất ít ca tử vong.

Vắc xin HPV

Vắc xin HPV lần đầu tiên có mặt vào năm 2006. Vi rút u nhú ở người, hay còn gọi là HPV, là bệnh lây nhiễm qua đường tình dục phổ biến nhất. Có nhiều chủng vi rút này, một số trong đó có liên quan đến ung thư, bao gồm ung thư cổ tử cung, ung thư dương vật và ung thư vòm họng.

Theo một nghiên cứu năm 2018 từ Tạp chí Y tế dự phòng Hoa Kỳ, việc tiêm vắc xin đã giúp giảm 29% tỷ lệ ung thư cổ tử cung.

Các chuyên gia y tế đánh giá, vắc xin này là một trong những thứ quan trọng nhất giúp ngăn ngừa bệnh ung thư do vi rút HPV gây ra. Vắc xin ngừa HPV được tiêm hai hoặc ba liều cho trẻ em và thanh thiếu niên từ khi còn trẻ, trước khi quan hệ tình dục, để có được hiệu quả cao nhất.

Phong Vũ

Theo Người đưa tin