Xét nghiệm máu là một trong những loại xét nghiệm quan trọng giúp cung cấp những chỉ số hỗ trợ bác sĩ chẩn đoán và phát hiện nhiều bệnh lý. Khi có kết quả, bạn hãy nhờ bác sĩ chuyên môn đọc kết quả để biết tình trạng sức khỏe. Tuy nhiên, bài viết dưới đây sẽ cung cấp cách đọc xét nghiệm máu để bạn cũng có thể tự xem xét tình trạng sức khỏe của mình.
1. Chỉ số GLU (GLUCOSE)
Đây là chỉ số thể hiện lượng đường trong máu. Giới hạn đường ở mức 4.1-6.1 mnol/l là bình thường. Nếu chỉ số của bạn vượt quá giới hạn cho phép tức là bạn cần tăng hoặc giảm đường máu. Chỉ số cao hơn mức 6.1 mnol/l báo hiệu bạn nguy cơ cao về mắc bệnh tiểu đường.
Chỉ số glucose thể hiện lượng đường trong máu |
2. Chỉ số SGOT & SGPT: Nhóm men gan
Giới hạn bình thường của SGOT từ 9.0-48.0, và SGPT là từ 5.0-49.0. Nếu vượt quá giới hạn này có nghĩa là chức năng thải độc của tế bào gan đang bị suy giảm. Nếu các chỉ số nhóm men gan cao hơn chỉ số lớn nhất, bạn đang có nguy cơ men gan cao.
Vì vậy, bạn nên hạn chế ăn các thức ăn giàu chất béo hoặc hạn chế các loại nước uống chứa cồn như rượu, bia, hoặc nước uống có gas. Các loại thực phẩm này làm cho gan khó hấp thu và ảnh hưởng tới chức năng gan.
3. Nhóm MỠ MÁU
Bao gồm các chỉ số HDL-CHOLES, LDL-CHLES, CHOLESTEROL, TRYGLYCERID.
Nhóm chỉ tiêu mỡ máu cảnh báo nguy cơ về các bệnh tim mạch |
Một người khỏe mạnh bình thường thì các chỉ số này như sau:
- Giới hạn bình thường của CHOLESTEROL từ 3.4-5.4 mmol/l.
- Giới hạn bình thường của TRYGLYCERID từ 0.4-2.3 mmol/l.
- Giới hạn bình thường của HDL-Choles từ 0.9-2.1 mmol/l.
- Giới hạn bình thường của LDL-Choles từ 0.0-2.9 mmol/l.
Nếu có một trong các chỉ số trên đây vượt giới hạn cho phép có nghĩa là bạn có nguy cơ cao mắc các bệnh về tim mạch và huyết áp.
Chất HDL-Choles là mỡ tốt, nếu chỉ số này cao tức là nó hạn chế gây xơ tắc mạch máu.
Chỉ số CHOLESTEROL quá cao bạn có thể bị cao huyết áp, cùng cới chỉ số LDL-Choles cao càng làm tăng nguy cơ tai biến, đột quỵ do huyết áp rất cao. Với những người bị cao huyết áp, hạn chế ăn các thực phẩm chứa nhiều chất mỡ béo và cholesterol như: nội tạng động vật (lòng non, dạ dày…), trứng gia cầm, tôm, cua, thịt bò, da gà... Bạn phải tăng cường vận động thể thao và theo dõi sát sao huyết áp thường xuyên.
4. Chỉ số GGT: Gama globutamin
Đây là một yếu tố thể hiện sự miễn dịch cho tế bào gan. Ở người có sức khỏe tốt, GGT sẽ có rất thấp ở trong máu (từ 0-53 U/L). Nếu như tế bào gan phải làm việc quá sức, khả năng thải độc của gan bị kém đi thì GGT sẽ tăng lên. Chỉ số này tăng lên nghĩa là sức đề kháng, miễn dịch của tế bào gan bị kém đi. Điều này dễ dẫn tới suy yếu tế bào gan.
Mỗi mẫu máu được đánh dấu bằng mã điện tử riêng |
Nếu với người có nhiễm SVB (siêu vi gan B) mà trong máu GGT, SGOT & SGPT cùng tăng thì người bệnh cần phải dùng thuốc bổ trợ tế bào gan và tuyệt đối không sử dụng rượu bia nếu không thì nguy cơ dẫn đến bị bệnh viêm gan B là rất lớn.
5. Chỉ số URE (Ure máu)
Ure là sản phẩm cuối cùng trong quá trình chuyển hóa chất đạm (protein) trong cơ thể, ure được thải ra ngoài cơ thể qua thận. Chỉ số bình thường của ure vào khoảng 2.5-7.5 mmol/l. Mặc dù ure tương đối ít độc, ngay cả khi lượng ure trong máu khá cao.
Tuy nhiên, để có thể đánh giá khả năng lọc của thận, người ta thường xem xét chỉ số ure máu, càng cao thì chức năng thận càng kém.
6. Chỉ số BUN (Blood Urea Nitrogen)
Đây là xét nghiệm đo lượng urea nitrogen (một sản phẩm chuyển hoá cuả protein) trong máu. Giới hạn bình thường 7-20 mg / dL hoặc 2,5-7,1 mmol / L
Nếu như chỉ số này cao, có thể bạn gặp các nguy cơ về bệnh thận, nhiễm trùng, sốt, ăn nhiều đạm, tắc nghẽn đường tiểu...
Nếu chỉ số này thấp hơn giới hạn dưới, có thể bạn bị bệnh gan nặng, suy kiệt cơ thể, ăn quá ít đạm.
7. Chỉ số CRE (Creatinin):
Đây là sản phẩm đào thải của thoái hóa creatin phosphat ở cơ, lượng creatinin tạo thành phụ thuộc khối lượng cơ. Creatinin được lọc qua cầu thận và thải ra cơ thể qua đường nước tiểu. Đây là thành phần đạm ổn định nhất không phụ thuộc vào chế độ ăn, vì vậy, chỉ số CRE được sử dụng để xác định chức năng cầu thận.
Giới hạn bình thường ở nữ là 53-100 và ở nam là 62-120 (đơn vị: umol/l).
Nếu chỉ số CRE cao hơn giới hạn cao nhất, cơ thể đang có thể đang gặp vấn đề về bệnh thận, suy tim, tiểu đường, tăng huyết áp... Nếu chỉ số CRE thấp hơn giới hạn dưới, có thể phụ nữ đang mang thai, dễ bị nguy cơ sản giật.
8. Chỉ số URIC (Acid Uric = urat)
Uric là sản phẩm trong quá trình chuyển hóa của base purin (Adenin, Guanin) của ADN & ARN, uric được thải ra ngoài cơ thể chủ yếu qua nước tiểu.
Giới hạn bình thường ở nam là 180-420 và ở nữ là 150-360 (đơn vị: umol/l).
Trong trường hợp chỉ số URIC cao hơn giới hạn lớn nhất:
Có thể do cơ thể sản xuất quá nhiều acid uric hoặc chức năng thận kém, không còn khả năng để loại bỏ hết acid uric. Các bệnh như ung thư di căn, đa u tủy, bệnh bạch cầu, và người đang điều trị ung thư có thể là nguyên nhân dẫn đến tình trạng dư thừa acid uric. Những người mắc bệnh thận mãn tính, phụ nữ bị nhiễm độc thai kỳ và nghiện rượu có thể làm cơ thể giảm bài tiết acid uric.
Nồng độ acid uric tăng cao trong máu có thể gây tình trạng lắng đọng chất này tại các khớp và mô mềm gây nên bệnh gout. Bệnh sỏi thận có thể bị hình thành do tinh thể acid uric lắng đọng.
Trường hợp nồng độ acid uric thấp hiếm khi xảy ra và không ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe. Mặc dù vậy, nồng độ acid uric thấp có thể do một số loại bệnh gan hoặc thận.
Cách đọc xét nghiệm máu trên đây hi vọng đã giúp bạn tự tin hơn khi cầm tờ kết quả xét nghiệm máu. Hãy về nhà đọc thật kỹ bài viết này và đối chiếu xem tình trạng cơ thể của mình như thế nào nhé. Chúc bạn khỏe mạnh.
Khuyên Vũ
Theo Tạp chí Sống Khỏe
Chủ đề liên quan: