Giới và Luật

Như vậy, đức Phật đã khẳng định giữ gìn giới luật là điều quan trọng. Giới luật còn thì Phật pháp còn. Khác với luật pháp thế gian, Giới luật của Phật giáo, được xây dựng trên từ bi và trí tuệ hiểu biết về nhân quả, nghiệp báo nên không bị giới hạn bởi không gian, thời gian. Tuy rằng khi chế định giới luật, đức Phật có dựa trên nền tảng xã hội, văn hóa đương thời nhưng mục đích chú trọng sự giáo dục để phát triển khả năng đạo đức tốt đẹp nhất của con người, đem lại hạnh phúc thật sự cho con người và từng bước đưa họ vào thánh đạo. Do đó, muốn hiểu giới luật của Phật giáo thì phải biết rõ về định luật nhân quả, nghiệp báo.

Người phạm tội ác sẽ chịu tác động bởi luật nhân quả, nhưng người phạm giới thì phạm vào giới luật đã thọ nhận và dĩ nhiên nhân quả cũng không tránh khỏi. Dù không hành động hay nói lời ác, nhưng ý tưởng độc ác vẫn là hạt giống xấu đợi ngày trổ quả.

Luật thế gian mang tính ngăn chặn xâm hại quyền lợi của xã hội, của người khác, riêng luật giới nhà Phật vì lòng từ bi mà không nỡ hành động bằng lời nói, việc làm và ý nghĩ làm tổn hại kẻ khác và gieo nhân xấu cho chính mình.

Giới luật ngày nay, để thích nghi với nhu cầu nhân loại, giới cần bổ sung cho tín đồ đang cộng sinh trên tinh cầu - 5 giới căn bản của người phật tử, không ai chối cãi sự cần thiết và sự ích lợi cho bản thân cũng như cho xã hội, nhưng cần thêm một số chi tiết cho phù hợp với thời đại, như:

1. Không sát hại súc vật, không làm hại môi trường, thiên nhiên, trái đất; 2. Không bóp méo, trốn tránh, che đậy sự thật; 3. Không ăn cắp của công, không tham nhũng, không gian lận; 4. Không phá hoại hạnh phúc gia đình của người khác bằng cách tư tình phi pháp; 5. Không hút Thu*c, nghiện Thu*c hay M* t*y, không dùng các chất hóa học gây rối loạn thần kinh…

Tuy nhiên có một vài trường hợp Giới luật đã gây lấn cấn trong tu sĩ ở phương Tây hiện nay luôn tôn trọng sự bình đẳng giữa nam và nữ thì Bát kỉnh pháp lại là vấn đề mà chư tăng đang xét lại cho thích nghi với quốc độ đang sống.

Xác định giới giúp đưa đến định, từ định thì tuệ sẽ phát sinh. Giới luật là một phần trong giáo pháp của Phật. Theo tinh thần “Phật giáo phát triển” thì thế gian pháp tức Phật pháp, có nghĩa Phật pháp là bất định pháp, có thể uyển chuyển linh động “tướng giới” mà vẫn không đánh mất “tánh giới”. Thời Phật còn tại thế, chư tăng chỉ đi trì bình khất thực nuôi thân và không giữ tiền, nếu khư khư chấp nhặt giới tướng như thế thì đạo Phật khó mà phát triển như ngày nay.

Trong xã hội công nghiệp và chú trọng hiệu quả kinh tế, chư tăng không thể ngày ngày ôm bình đi khất, các nước phương Tây, chư tăng cũng phải đi làm như mọi người, vì thế Tổ Bách trượng đã sáng tạo loại hình “nông thiền” để tự túc kinh tế mà không bị xem là loại “mọt hạt gạo”. Ngày nay, trừ vài nơi nông thôn, chư tăng còn canh tác, hầu hết vùng nghèo khó trong cuộc sống, nhà chùa không thể ngồi chờ bá tánh cúng dường, do đó, một số chùa tự sản xuất thực phẩm, nhang đèn để nuôi chúng. Chư tăng ngày nay đi hoằng pháp không thể đi bộ như thời đức Phật, nếu không giữ tiền ai cho lên xe, hoặc cây xăng đâu cho không các tu sĩ. Đừng vì thế mà bảo là phạm giới.

Đừng nhìn giới tướng mà đánh giá nếu giới tánh không khởi lòng tham mong cầu dư thừa vật chất hoặc bon chen se sua với người đời. Tinh thần “tam thường bất túc” vẫn còn giá trị cho chư tăng trong thời đại kinh tế thị trường ngày nay. Cho dù kinh doanh bất cứ dưới hình thức nào mà “tri túc, tiện túc, hà thời túc” vẫn có thể chấp nhận; đấy là tinh thần giới luật của Phật tùy cơ, tùy thời và tùy xứ, không bị “giới cấm thủ” giết ch*t giá trị giới luật của đức Phật.

Minh Mẫn

Minh Mẫn