Hoang tưởng: Luôn tưởng mình có bệnh

Không tin bác sĩ chỉ tin mình

Trong một lần đi giã ngoại, chị Nguyễn Thị Thanh Thu ở Q.7, Tp.HCM vô tình giẫm vào kim tiêm và bị chảy máu. Từ hôm đó, chị cứ lo sợ mình bị HIV và rầu rĩ suốt. Đến cơ quan, chị không tập trung làm việc mà lên Google tìm hiểu thông tin về HIV, về việc lây nhiễm. Sau đó chị đi xét nghiệm. Kết quả cho âm tính thì chị lại bảo phải đi xét nghiêm lại chỗ khác cho chắc. Kết quả những lần sau vẫn là âm tính nhưng chị vẫn than thở, rầu rĩ và lo lắng.

Cũng tương tự như anh Thu, chị Trần Mai Phương, 40 tuổi, ở Đồng Nai cũng rơi vào tình trạng luôn ám ảnh mình mắc bệnh nan y. Thời gian trước, chị Phương ăn uống thất thường và thấy đau bụng. Sau đó, chị Phương đi khám các bác sĩ cho biết “chị bị rối loạn tiêu hóa, chỉ cần ăn uống khoa học hợp lý thì bệnh tình sẽ khỏi. Nhưng chị Phương nhất định không tin cứ một mực khẳng định là mình bị ung thư dạ dày. Chị còn đề nghị các bác sĩ cho chụp chiếu các kiểu, nhưng kết quả đều bình thường.

Thay vì mừng rỡ chị Phương lại cho rằng bệnh viện tuyến tỉnh không đángtin cậy, chị tìm về các bệnh viện lớn ở thành phố chờ đợi xếp hàng để khám. Nhưng kết quả vẫn không sao. Song chị vẫn không chịu tin, gặp ai chị cũng than thở về tình hình của mình. Gia đình thấy chị bất thường nên đã đưa đi khám rồi được bác sĩ kết luận chị không bị bệnh dạ dày mà bị hoang tưởng.

Theo BS. Dương Duy Đặng (Khoa cấp tính Nam, Bệnh viện Tâm thần Hà Nội, Hà Nội): Ông cũng gặp nhiều trường hợp tương tự như chị Thu, chị Phương. Nhiều bệnh nhân được đưa đến khám cứ nằng nặc cho rằng mình mắc đủ thứ bệnh nan y, chỉ phủ nhận mỗi… bệnh hoang tưởng. Thực chất những trường hợp trên đang mắc bệnh hoang tưởng. Hoang tưởng là những ý tưởng, phán đoán sai lầm, không phù hợp thực tế khách quan, do bệnh tâm thần gây ra và chỉ mất đi khi bệnh thuyên giảm.

Nhiều người cùng bị mắc hoang tưởng nhưng mỗi người hoang tưởng về một vấn đề khác nhau. Hoang tưởng kiện cáo là người bệnh theo đuổi các tranh tụng về tài sản, tiền nong, các phát minh khoa học, các vụ kiện kéo dài gây hao tiền tốn của. Hoang tưởng bị truy hại, bệnh tật là người bệnh luôn tưởng tưởng mình sắp bị một tổ chức hoặc một cá nhân nào đó truy sát, giết hại, hoặc mình mắc bệnh nan y sắp chết.

Hoang tưởng ghen tuông là ghen tuông bệnh lý dựa trên những cơ sở không chắc chắn, luôn luôn tìm kiếm và muốn thu thập những chứng cứ phản bội. Hoang tưởng tự cao là say mê không thực tế, cuồng tín về tôn giáo, tin là mình phát kiến ra một phương pháp cải tiến xã hội, quản lý đất nước...

Từ không bệnh dẫn đến nhiều bệnh

Đến nay, y khoa thế giới vẫn chưa chỉ rõ ràng và đầy đủ các nguyên nhân gây nên hoang tưởng mắc bệnh. Một số người cho rằng bệnh nhân hoang tưởng vì rối loạn tế bào não. Còn theo dõi nhiều bệnh nhân cho thấy nhiều người dễ bị hoang tưởng mắc bệnh sau khi họ trải qua bệnh tình nghiêm trọng, chứng kiến người thân, bạn bè chết vì bệnh…

BS. Dương Duy Đặng cho hay chứng hoang tưởng có khi kéo dài rất lâu, từ năm này qua năm khác. Đây là bệnh có thể điều trị nhưng cái khó là phần lớn bệnh nhân không chịu nhận ra mình đang mắc bệnh hoang tưởng, mà cứ đòi đi chữa bệnh thực thể khác. Việc điều trị bệnh thường kéo dài và khá tốn kém, cần kết hợp giữa thuốc và phương pháp tâm lý.

Những người bị hoang tưởng bệnh tật cũng sẽ dễ rơi vòng luẩn quẩn: từ dấu hiệu nhẹ mà tưởng tượng lên bệnh nghiêm trọng nên sẽ căng thẳng; tình trạng thần kinh căng thẳng này sẽ khiến một số dấu hiệu nhẹ trở nên nặng dần; tình trạng vật lý nặng dần sẽ khiến tinh thần càng căng thẳng… Thế nên những người bệnh hoang tưởng dai dẳng, kéo dài theo năm tháng, khiến họ hơi tách mình ra khỏi cộng đồng, sống trong niềm tin bí ẩn.

Hoang tưởng kéo dài kiến người bệnh trở nên chán nản, bi quan vào cuộc sống. Họ không thiết tha làm việc, học tập, mà luôn nghĩ mình sắp chết vì vậy tâm lý bỏ mặc cuộc sống khiến cuộc sống của họ ảnh hưởng nghiêm trọng.

Khôi Nguyên

Theo tạp chí Sống Khỏe