Hugo Chavez: Chính khách mang tinh thần vận động viên

Khỏe nhờ giấc mơ thành ngôi sao thể thao

Sinh năm 1954, là con thứ hai trong một gia đình giáo viên nghèo ở làng Sabaneta, Tây Ban Nha, cậu bé Chavez mơ trở thành một ngôi sao bóng chày chứ không phải là một chính trị gia. Năm 17 tuổi, ông gia nhập quân đội và được chuyển tới Caracas, thủ đô của Venezuela để được đào tạo tốt hơn. Nhưng trái với suy nghĩ của nhiều người, ông bước vào con đường binh nghiệp không phải để làm chính trị mà vì môn thể thao bóng chày và vì kinh tế khó khăn. Trong thời gian này, ông đã từng nhiều lần tham gia đội tuyển bóng chày của Viện Hàn lâm Quân sự.

Trong một cuộc phỏng vấn trên đài truyền hình CNN năm 2009, nói về việc không thực hiện được ước mơ thành ngôi sao bóng chày, Chavez đã khẳng định ông gia nhập quân đội chỉ để chơi bóng chày, nhưng một chấn thương đã khiến ông phải kết thúc sớm sự nghiệp. Khi biết mình không thể trở thành cầu thủ bóng chày chuyên nghiệp, ông chuyên tâm với vai trò người lính rồi dần dần yêu thích việc điều hành quốc gia. Nhưng với ông tình yêu với môn bóng chày vẫn cháy mãi.

Khi đã trở thành Tổng thống, ông vẫn thường gọi điện cho HLV đội tuyển bóng chày quốc gia Venezuela, Luis Sojo, để bàn thảo về chiến thuật mỗi khi đội tuyển tham dự giải World Baseball Classic (giải bóng chày tương đương với World Cup của bóng đá). Trong suốt cuộc đời của mình, tổng thống Chavez cho biết ông vẫn thường xuyên duy trì tập luyện môn thể thao phức tạp này cùng các phụ tá tại dinh thự vừa vì tình yêu vừa vì rèn luyện sức khỏe. Tình yêu của ông với bóng chày còn rực cháy tới mức khi biết mình bị ung thư nghiêm trọng, phải sang Cuba điều trị nhưng trước khi đi, ông vẫn xuất hiện trước công chúng chỉ để chúc mừng thành công của đội tuyển Venezuela ở giải World Series 2012.

Ngoài tình yêu với bóng chày, Chavez còn dành rất nhiều ưu ái cho môn đua xe F1 và bóng đá. Ông đã từng chỉ đạo công ty dầu mỏ và cơ quan du lịch Venezuela chi ra 36 triệu đôla để tài trợ cho đội đua xe F1. Và ông cũng đã là một người bạn thân thiết của “cậu bé vàng” của bóng đá Maradona.

Dùng lá coca bảo vệ sức khỏe

Phe đối lập ở Venezuela đã từng tuyên bố: “Chúng tôi sẽ yêu cầu Tổng thống làm một cuộc xét nghiệm ma tuý như bất kỳ một cầu thủ bóng rổ hoặc bóng đá nào”. Cáo buộc từ Mỹ cũng cho rằng Chavez đang biến đất nước thành thiên đường của ma túy. Nguyên nhân là vì tổng thống Hugo Chavez đã cho biết ông nhai coca mỗi ngày để giữ sức lực. Trước những lời cáo buộc, Chavez liên tục bảo vệ cho việc sử dụng lá cây coca với mục đích y tế.

Lá cây coca là nguyên liệu để sản xuất cocaine nên chúng bị cấm. Tuy nhiên, những người dân vùng Andean (gồm các quốc gia Bolivia, Colombia, Ecuado, Peru, Venezuela, Chile) trong nhiều thập kỷ qua đã nhai lá cây này để kích thích ngon miệng, tăng cường khả năng chịu đựng và giảm đau. Để khẳng định giá trị của cây coca với sức khỏe con người, ông Chavez đã khoe hai bắp tay rắn chắc của mình kèm theo một nụ cười khi phát biểu trước Quốc hội rằng: "Coca không phải là cocaine... Tôi nhai lá coca mỗi sáng và hãy nhìn tôi đây này".

Ông Chavez còn có thói quen uống cà phê mỗi ngày. Mặc dù phe đối lập đã từng tung tin ông bị suy thận do dùng cà phê và coca quá nhiều. Nhưng những gì đã diễn ra cho thấy, trước khi mắc ung thư, tổng thống Chavez vẫn rất khỏe mạnh, ông có thể phát biểu suốt 8 tiếng đồng hồ và chỉ ngủ 4 giờ mỗi đêm.

Lạc quan chiến đấu với ung thư

Tháng 6/2011, các bác sĩ phát hiện ông Chavez bị ung thư. Trong vòng một năm sau khi phát hiện bệnh, ông đã trải qua 3 lần phẫu thuật ung thư và 4 đợt hóa trị tại Cuba và Venezuela. Trái với thái độ bi quan của các bác sĩ, ông lại tỏ ra rất lạc quan với kết quả điều trị.

Tháng 7/2011, phát biểu trước công chúng, cựu tổng thống Hugo Chavez nói: “Mọi thứ đang trở nên ổn hơn. Sau cuộc phẫu thuật và xạ trị gần đây, tôi thấy khỏe ra. Tôi tin nhờ Chúa, nhờ khoa học và ý chí của mình, tôi còn tiếp tục lãnh đạo được đất nước”. Đến tháng 9/2011, ông xuất hiện trước ông chúng và tuyên bố rằng bác sĩ đã kiểm tra và không thấy xuất hiện của tế bào ác tính. Chính thái độ lạc quan của ông đã tiếp sức mạnh cho cả những người dân đang ủng hộ ông, họ hô to khẩu hiệu “tổng thống tiến lên”.

Nhưng đến tháng 2/2012, khi bác sĩ phát hiện tổn thương mới ở cùng vị trí, Chavez đã ý thức được mức độ nghiêm trọng của ca phẫu thuật cũng như khả năng phải rời khỏi vị trí tổng thống. Sau đó cựu tổng thống Chavez phải trải qua các đợt hóa trị với cường độ cao, nhưng ông luôn tin tưởng vào sự thành công. Phát biểu trước phóng viên, Phó tổng thổng Maduro đã nhận định: “Các trị liệu cho Người chỉ huy Chavez là rất khắc nghiệt nhưng ông ấy rất mạnh mẽ”.

Ngay cả khi sức khỏe giảm sút nghiêm trọng, ông phải thở với sự trợ giúp của một ống khí quản, không nói được nhưng tình thần của Chavez vẫn rất mạnh mẽ. Ông vẫn giao tiếp với thân cận “bằng cách viết và cả những cách khác nữa mà ông có thể”. Đến nay, vẫn nhiều người Venezuela tin rằng Chavez bị ung thư là do bị đầu độc chứ không phải do quá trình suy giảm sức khỏe tự nhiên.

Theo chuyên đề

Sức khỏe gia đình (NXB Y học)