Mục sở thị trái cây ngâm tẩm hóa chất trước khi lên kệ

Điều này được các cơ quan chức năng thừa nhận song lại “lực bất tòng tâm” vì quản lý không xuể và thiếu các phương tiện. Duy chỉ có người dân là người khốn khổ nhất khi hàng ngày hàng giờ đang nạp hàng loạt chất cấm vào người.

Bỏng tay vì ngâm trái cây

Tại những cơ sở kinh doanh trái cây, mỗi ngày có hàng chục tấn trái cây được chất thành từng đống lớn. Để bảo quản số lượng trái cây khổng lồ như vậy họ phải thuê một đội ngũ nhân công làm nhiệm vụ “tắm” cho trái cây mỗi ngày. Tại một cơ sở trái cây tại ngã tư An Sương , P. Trung Mỹ Tây, Q.12, Tp.HCM, những người nhân công ở đây phải trang bị kín mít từ đầu tới chân. Nhiều người đặt câu hỏi tại sao ngâm hoa quả thôi mà họ lại trang bị kín như đi phun thuốc sâu vậy?

Lý giải điều này, anh M., một công nhân tham gia vào tổ hóa chất cho biết, tay anh thường xuyên bỏng rát, rộp da, mặc dù đã mang bao tay cẩn thận nhưng nhiều hôm vẫn tê buốt, mất cảm giác. Cũng theo anh này, bà chủ ở đây đã cảnh báo loại hóa chất này rất độc, nếu muốn ăn trái cây phải tới nhà vườn hái từ trên cây xuống rồi đem về nhà bỏ tủ lạnh dùng dần. Trái cây ngâm như thế này, ăn nhiều chỉ có rước bệnh ung thư.

Thậm chí chính chủ vựa trái cây tên Phượng (khoảng 40 tuổi, ở ngã tư An Sương) cũng đã thừa nhận điều này. Tỏ ra nhiệt tình với phóng viên Chất lượng Việt Nam (trong vai người cần mua sĩ trái cây), người phụ nữ này không giấu giếm: “Các anh chị yên tâm, hóa chất để giữ hoa quả tươi lâu năm nay lại có hàng mới. Chỗ bạn hàng quen biết chỉ cần thương lượng, bên em sẽ giao hàng đảm bảo chất lượng”.

Qua quan sát, vựa trái cây của bà chủ này không rộng lắm nhưng số lượng nhân công và khách hàng giao dịch khá đông. Tranh thủ trò chuyện cùng một nữ công nhân đang ngồi miệt mài dùng giấy để bọc bên ngoài trái xoài, chị này cho biết: “Tụi em được chia ra nhiều bộ phận, tổ em gồm 4 người chuyên có nhiệm vụ dùng giấy bọc vỏ cho trái cây đỡ dập. Ngoài ra còn có tổ rửa quả, tổ hóa chất, tổ đóng thùng và bốc vác, hàng ngày làm liên tục từ 5h sáng đến 12h đêm”.

Vựa trái cây của Phượng làm ăn theo một quy trình rất chuyên nghiệp. Đầu tiên, những người đàn ông sẽ bưng từng khay trái cây gồm các loại xoài, mận, dưa hấu, chuối... xếp thành từng hàng bên ngoài, sau đó 3 người đàn ông trong bộ phận hóa chất có nhiệm vụ vặn nước từ vòi vào một phuy to không nắp đậy, bỏ một loại chất bột màu trắng có mùi hăng hắc vào, họ dùng cây khuấy đều rồi ném trái cây vào ngâm.

Bột lạ là “anh em” với… thuốc diệt cỏ!

Về hóa chất, qua nhiều ngày thâm nhập thị trường hoa quả, phóng viên phát hiện các tiểu thương sử dụng nhiều loại hóa chất ngâm, xịt khác nhau chứ không đơn thuần chỉ một loại. Tuy nhiên, hai dạng được sử dụng nhiều nhất là hóa chất dung dịch đặc, được pha loãng vào nước và phun thẳng lên trái cây. Thời điểm này, các thương lái ưa dùng nhất là loại hóa chất dạng bột. Khi hòa tan vào nước, loại hóa chất bột này không màu, không mùi. Trái cây được ngâm trong thời gian dài nhưng cũng không bốc mùi, vì vậy khách mua hàng rất khó phân biệt.

Tìm đến chợ hóa chất Kim Biên (Tp.HCM) để “truy” nguồn gốc loại hóa chất mới mà cánh thương lái hoa quả rất ưa chuộng này, phóng viên cũng được những người bán hàngrất nhiệt tình. “Loại bột nói trên là của Trung Quốc, thích hợp nhất để dùng pha vào nước ngâm trái cây. Loại này mới nhập về từ sau Tết Nguyên đán năm nay, được “đối tác” khẳng định giúp chống hư, ủng và giữ tươi cho quả ít nhất một tháng. Người khác mua chị lấy 400.000 đồng/kg. Nhưng nếu em có nhu cầu lớn, chị tính rẻ thôi, chỉ 300.000 đồng/kg”, một người bán hàng chèo kéo.

Để lấy lòng khách, chị này còn “bồi thêm”: “Em cứ mua loại hóa chất mới này đi rồi chị sẽ bày thêm cho cách ép chín và bảo quản nhiều loại hoa quả khác. Này nhé, chuối là trái cây nhanh chín và dễ hỏng nhất nên chị dùng amoniac hoặc là sulful dioxide ngâm vào khoảng 5 tiếng rồi vớt ra, đảm bảo vỏ quả chín vàng đẹp nhưng để lâu không hư. Còn đối với nhãn thì chị cứ phun trực tiếp lưu huỳnh lên cho chị, không đẹp, không bắt mắt mấy bà đi chợ là chị không lấy tiền”.

“Thời buổi bây giờ biết đi đâu mà mua trái cây không ngâm hóa chất, ăn vô thì chắc cũng lâu lắm, mấy chục năm mới phát bệnh, hơn nữa đâu phải cả đời mình sống toàn ăn trái cây, lâu lâu ăn thì không sao đâu. Dân buôn bán cần nhất là kiếm lời lãi, mình làm ăn theo kiểu bán hàng mà không hóa chất thì sao đua lại người ta”, một chủ vựa trái cây, miệng vừa nói, tay vừa nhúng chuối vào xô hóa chất pha sẵn.

Trao đổi với phóng viên, Ths. Đỗ Minh Hiền, Phòng công nghệ sau thu hoạch Viện Nghiên cứu Cây ăn quả Miền Nam, cho biết: “Loại bột thương lái đang sử dụng có cả chất 2,4 D (chất diệt cỏ). Đây là loại chất cực độc và rất nguy hiểm, khi thâm nhập cơ thể con người sẽ gây nhiều loại bệnh ung thư khó lường”.

Cơ quan chức năng “lực bất tòng tâm”

Trên Chất lượng Việt Nam, ông Nguyễn Văn Đức Tiến, Chi cục trưởng Chi cục Bảo vệ Thực vật Tp.HCM, cho biết: “Trước đây, chi cục đã lấy mẫu trái cây Trung Quốc để kiểm nghiệm nhưng do thiết bị còn hạn chế nên chưa tìm ra được các chất bảo quản độc hại. Để kiểm tra những chất này cần phải có máy móc thiết bị hiện đại hơn”.

Đại diện cán bộ Sở Y tế Tp.HCM cho biết thêm: “Chúng tôi thừa nhận thực trạng ngâm tẩm hóa chất độc hại để bảo quản trái cây đã diễn ra lâu nay và cơ quan y tế cũng đã nhiều lần lấy mẫu để kiểm tra nhưng “lực bất tòng tâm” vì không có phương tiện để truy tìm tận gốc những chất độc hại. Chỉ riêng kiểm tra dư lượng thuốc trừ sâu cũng chỉ tìm được 20-30 loại chứ chưa thể phát hiện được hết hàng trăm loại có trong danh mục cho phép sử dụng”.