Người bị dị ứng có tiêm được vắc xin phòng Covid-19?

Dị ứng mức độ nhẹ vẫn có thể tiêm vắc xin ngừa covid-19

Ts.bs nguyễn minh điền, pgđ trung tâm phòng chống dịch và tiêm chủng vắc xin, bệnh viện bệnh nhiệt đới trung ương cho biết, những trường hợp dị ứng mức độ nhẹ vẫn có thể tiêm vắc xin ngừa covid-19. 

Giải thích điều này rõ hơn với phóng viên infonet,ts phạm quang thái – trưởng phòng tiêm chủng khu vực phía bắc, viện vệ sinh dịch tễ trung ương cho biết, dị ứng cũng có nhiều mức độ. 

“nếu dị ứng ở mức độ phản vệ từ độ 2 trở lên thì chắc chắn không được tiêm dù là ở bệnh viện hay ở đâu.

Còn nếu chỉ dị ứng ở mức độ nổi mề đay bình thường thì những trường hợp này có thể tiêm được nhưng cần tiêm và theo dõi tại bệnh viện/trung tâm y tế – nơi có phòng cấp cứu chứ không phải tiêm ở phường xã hay những điểm tiêm ở ngoài bệnh viện”, ts phạm quang thái nhấn mạnh.

Ts thái giải thích, dị ứng là một phản ứng bất lợi của cơ thể đổi với một chất lạ từ bên ngoài vào cơ thể với nhiều dị nguyên khác nhau. thậm chí có người bị tì đè lên người cũng có thể nổi đỏ lên. đó gọi là dị ứng áp lực.

“dị ứng có nhiều mức độ và với những người có cơ địa dị ứng thì thông thường có chất lạ vào cơ thể thường họ sẽ có phản ứng quá mức với chất lạ đó. và vắc xin cũng là một loại chất lạ. cho nên với những người có cơ địa dị ứng thì thường có những phản ứng bất lợi vượt quá thông thường”, ts. thái bày tỏ. 

Cần phân biệt sự khác nhau giữa dị ứng đơn thuần dạng mày đay và phản vệ

Ts. thái cho biết, dị ứng đơn thuần chỉ dừng lại ở nổi mẩn ngoài da, ngứa, không có các biểu hiện đe dọa tính mạng còn phản vệ kèm thêm các biểu hiện như: giãn mạch, giải phóng dịch từ trong lòng mạch ra ngoài, dẫn đến phản ứng khác của cơ thể nặng hơn như tụt huyết áp, phù nề thanh khí quản, khó thở …

“Phản vệ được xếp theo 4 cấp độ 1, 2, 3, 4. Những người có cơ địa phản ứng phản vệ từ độ 2 trở lên sẽ có từ 2 biểu hiện của da, hô hấp hay huyết áp trở lên. Ở da như mày đay, phù mạch, ở hệ hô hấp có khó thở (hoặc khó nói), thở rít; Tụt huyết áp hay hệ quả của nó là rối loạn ý thức hoặc đau bụng, rối loạn tiêu hóa.. 

Cơ bản, phản vệ độ hai chính là một dạng dị ứng nặng phải điều trị nếu không sẽ tiến triển lên độ ba và nguy cơ Tu vong. vì vậy, với người có tiền sử phản vệ từ độ 2 trở lên sẽ chống chỉ định với tiêm vắc xin covid-19 dù bất kỳ phản vệ với cái gì (trứng, Thu*c kháng sinh, tôm cua, hải sản…).  theo quy định của bộ y tế, những trường hợp này đều không được tiêm vắc xin trong giai đoạn này”, ts thái nhấn mạnh.

Vị bác sĩ này cũng thông tin thêm, trên thế giới, một số nước vẫn cho các trường hợp phản vệ với các chất không có trong thành phần của vắc xin được tiêm phòng vắc xin covid- 19.

Tuy nhiên, nhưng những trường hợp này đều được theo dõi hết sức cẩn trọng trong bệnh viện bởi người bị phản vệ với thứ này không có nghĩa là họ sẽ phản vệ với vắc xin.

Với những trường hợp đã từng phản vệ với liều tiêm trước hoặc phản vệ với thành phần tương tự với vắc xin như phản vệ với đường, lúa mì, rượu, mĩ phẩm, chất hoạt động bề mặt (loại tương tự như dùng cho sản xuất bánh kem) đều bị chống chỉ định tuyệt đối và không có quốc gia nào khuyến cáo test dị nguyên trước khi tiêm chủng vắc xin covid-19.  

Nhấn mạnh lại một lần nữa, những trường hợp có tiền sử phản vệ từ độ 2 trở lên không được tiêm. do đó, khi đi tiêm, các bác sĩ thường khai thác rất kỹ tiền sử dị ứng, người tiêm sẽ mô tả dị ứng như thế nào từ đó bác sĩ sẽ đánh giá mức độ. 

“nếu dị ứng từ phản vệ độ 2 thì chắc chắn không được tiêm dù ở bệnh viện hay các điểm tiêm khác. còn nếu chỉ dị ứng (nổi mề đay) thì đến tiêm tại bệnh viện chứ không thực hiện ở các điểm tiêm ngoài bệnh viện”, ts thái nói.

Người đi tiêm cần lưu ý những gì? 

Ngoài ra, ts thái cũng khuyến cáo, tất cả mọi người trong đó người có cơ địa dị ứng cần lưu ý khi đi tiêm. 

Theo đó, trước khi đi tiêm thì phải đảm bảo mình không có nguy cơ nhiễm Covid-19. Vì nếu có nguy cơ mà lại đến điểm tiêm thì gây nguy cơ cho người khác. 

“Người tiêm cần điền phiếu thông tin sàng lọc trước khi đi tiêm. Hiện phần lớn các cơ sở tiêm chủng yêu cầu người dân phiếu khai trước khi đi tiêm. Việc làm này tránh gây ùn tắc tại điểm tiêm, rút ngắn thời gian phân loại, hạn chế việc tập trung đông người”, TS Thái nói.

Với những người có bệnh lý nền, nên được khám chuyên khoa trước nếu đủ điều kiện tiêm chủng mới đến điểm tiêm chủng. Trước khi đi tiêm mọi người nên ăn no, giữ tinh thần thoải mái, tránh lo lắng.

Tại điểm tiêm cần tuân thủ 5K, thông tin đầy đủ về tình trạng bệnh lý của bản thân và tất cả những phản ứng bất lợi của những lần tiêm trước (nếu có) cho bác sĩ. 

Ngay cả với những phản ứng bất lợi với những vắc xin thông thường mà cá nhân đã từng tiêm trước đó thì bạn cũng cần cung cấp cho bác sĩ để họ cân nhắc nên tiêm hay không.  

“sau khi tiêm xong, cần tự theo dõi sức khoẻ bản thân, ở lại điểm tiêm ít nhất 30 phút, người nào có tiền sử dị ứng thì nên ở lại 1 tiếng để theo dõi sức khoẻ sau tiêm và ngay lập tức thông báo tới bác sĩ nếu có dấu hiệu bất thường về sức khoẻ”, ts thái nhấn mạnh. 

Về việc có cần thiết phải test dị ứng trước khi tiêm vắc xin hay không, PGS. TS. BS Đào Xuân Cơ, PGĐ BV Bạch Mai khẳng định “không cần thiết”. 

Điều này cũng được TS. BS Nguyễn Minh Điền bổ sung thêm, nếu thử thì phải thử với chính vắc xin sẽ được tiêm và khi thử test nội bì nếu có dị ứng phản vệ thì một lượng nhỏ nó vẫn phản vệ.

Hơn nữa, nếu thử test trước khi tiêm vắc xin sẽ vô cùng tốn kém nguồn lực như thế khi cân nhắc giữa lợi ích và nguy cơ thì lợi ích mang lại không nhiều mà nguy cơ thì vẫn thế. 

 N. Huyền