TS Nguyễn Hoài Nam: Tỷ lệ bệnh nhân bị bệnh bướu cổ nữ trên nam là 3/1. Tức có ba phụ nữ bịbệnh bướu cổ mới có một người nam bị bệnh này. Nguyên nhân là do hệ thống nội tiết tố của phụ nữ cónhiều điểm khác biệt so với nam giới và từ đó phụ nữ dễ bị bệnh bướu cổ hơn.
- Trong phân loại bướu cổ có bướu lành tính và bướu ác tính, bướu bình giáp và bướu cường giáp.Bướu cường giáp gây ảnh hưởng rất nhiều đến cơ thể và hệ tim mạch, chẳng hạn như tim đập nhanh,tăng chuyển hóa nên cơ thể gầy ốm, mất ngủ, rối loạn kinh nguyệt, giảm ham muốn…
- Có loại bướu cổ xảy ra ở những trẻ em vào tuổi dậy thì do nhu cầu nội tiết tố tuyến giáp tănglên vào lứa tuổi này. Bướu dậy thì sẽ bình ổn khi cơ thể phát triển hoàn chỉnh, vì thế chỉ cần theodõi, không cần điều trị. Bướu cổ lan tỏa là loại bướu phát triển ở cả hai thùy tuyến giáp, lớn đềuhai bên với mật độ mềm. Bướu lan tỏa cần được theo dõi và điều trị.
Khi phát hiện có bướu cổ, bệnh nhân nên tiến hành những bước tiếp theo như thế nào? Cócách nào tự nhận biết tình trạng bướu của mình là do thiếu hoặc thừa iod hay không?
- Khi phát hiện bướu cổ (thấy cổ to ra hoặc đứng trước gương tự khám cổ cảm nhận có bất thường),bệnh nhân nên đến khám bác sĩ nội khoa hoặc chuyên khoa nội tiết.
Tại đây bệnh nhân sẽ được khám vàsiêu âm tuyến giáp để xác định loại bướu cổ và sau đó cho xét nghiệm máu nhằm định lượng nội tiếttố hormone tuyến giáp và xác định xem có cường giáp hay không.
Phần lớn các loại bướu cổ không thểxác định do thừa hay thiếu iod, chuyện chẩn đoán thừa hay thiếu iod chỉ là phỏng đoán mà thôi. Tuynhiên, đa số bướu cổ là do thiếu iod.
- Việc điều trị dứt điểm bệnh bướu cổ hoàn toàn trong khả năng của bác sĩ. Tuy nhiên, muốn thànhcông cần sự hợp tác chặt chẽ giữa thầy Thu*c và bệnh nhân.
Bệnh bướu cổ chỉ phẫu thuật khi bướu cổlớn độ III, bướu cổ thể nhân, bướu cổ thất bại với điều trị nội khoa, ung thư tuyến giáp. Chỉ ápdụng chất phóng xạ với những bướu cổ cường giáp, ung thư tuyến giáp và khi có chỉ định đặc biệt củabác sĩ.
- Bệnh bướu cổ hầu như không ảnh hưởng gì đến việc mang thai. Một số trường hợp có thể làm giảmcác triệu chứng của bệnh bướu cổ. Tuy nhiên, thai phụ cũng nên khám thường xuyên để tránh tìnhtrạng ảnh hưởng lên tim do bệnh bướu cổ có kèm hội chứng cường giáp.
Đã có trường hợp bị basedow, phẫu thuật rồi lại bị tái phát. Xin hỏi trường hợp này cóthể có thai được không?
- Với chế độ ăn như những cư dân của TPHCM hiện nay thì việc thừa hay thiếu iod không được đặtra. Nguyên nhân phổ biến nhất của bệnh bướu cổ là thiếu iod trong chế độ ăn uống, vì vậy một sốvùng miền đặc biệt không gần biển cần ăn hải sản, dùng muối iod. Bướu cường giáp nên tránh cuộcsống quá căng thẳng, không ăn thức ăn có nhiều iod và không được ăn muối iod.
- Khi bị bướu cổ, không nên điều trị theo kiểu dân gian như: dán Thu*c, lấy kim chích vào bướu,đắp lá… Các phương pháp này chẳng những không hết bệnh mà còn có thể gây nhiễm trùng, khiến bệnhtrầm trọng, việc điều trị của bác sĩ chuyên khoa khó khăn hơn.