Dịch bệnh không mới, virus không biến đổi nhưng số mắc và Tu vong vẫn tăng rất cao.
Tất cả những điều trên
đặt ra câu hỏi về công tác tuyên truyền, phòng chống
dịch tay chân miệng liệu có
phải là có vấn đề?
Thay đổi cách tuyên truyền
Virus biến đổi với độc lực cao,
gây bệnh nặng, Tu vong nhiều là nỗi lo lớn khi có bệnh truyền nhiễm xảy ra. Ông Trần Như Dương, Phó Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ
Trung ương cho biết: Năm nay, virus gây bệnh tay chân miệng không biến đổi. Vì
thế, nguy cơ này không có.
dịch tay chân miệng cũng đã xuất
hiện ở Việt Nam được 7 năm. Công tác phòng chống đáng ra phải nói là thuần thục.
Nhưng thực tế lại khác.
Ông Dương cho biết: Có những nơi
cán bộ phòng dịch đến phát Thu*c diệt khuẩn nhưng người dân không dùng, cứ vứt
một xó. Điều này một phần còn do ý thức của người dân nhưng một phần cũng do
cách tuyên truyền chung chung, nặng tính khẩu hiệu của ngành y tế khiến họ lờ
đi.
“Truyền thông phải đi trước một
bước. Truyền thông phải cụ thể, tỉ mỉ, ngắn gọn, dễ hiểu và mang tính cầm tay
chỉ việc. Nhưng thực tế là ở nhiều địa phương các tỉnh không đầu từ gì cho công
tác truyền thông về dịch, hoặc nếu có thì không đến nơi đến chốn”, ông Dương
nói.
Tại Hội nghị tăng cường phòng
chống
dịch tay chân miệng tổ chức ngày 15/8 tại TPHCM, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn
Thị Kim Tiến cũng nhấn mạnh “công tác truyền thông về dịch bệnh này chưa phủ
sóng hết đối tượng đích thực và thông điệp truyền thông chưa thật chuẩn”.
Trước thực tế này, dù dịch đã xảy
ra rồi, Bộ Y tế đã quyết định thay đổi nội dung truyền thông. Trên báo Sức khỏe
đời sống ngày 18/8, ông Trần Đức Long, Vụ trưởng Vụ Pháp Chế (Bộ Y tế) cho biết
công tác truyền thông về
dịch tay chân miệng sẽ được thay đổi để sát hơn với
tình hình thực tế.
Cụ thể là làm các thông điệp, tờ
rơi hướng dẫn phòng bệnh tay chân miệng gần hơn với người dân thay vì cách
truyền thông chung chung, hô hào như trước đây.
Tại các bản tin, tờ rơi sẽ hướng
dẫn cụ thể cũng như tư vấn cho người dân về bệnh tay chân miệng và các biện pháp
phòng bệnh.
Bộ trưởng Tiến cũng chỉ đạo cần
tuyên truyền về cách giữ gìn bàn tay sạch như trường xuyên rửa tay cho trẻ,
người chăm sóc trẻ để người dân hiểu để tự giác và tích cực hưởng ứng, thực hiện
vệ sinh phòng bệnh. Việc tuyên truyền phải đến được từng tổ dân phố, hộ gia đình
trong cộng đồng.
“Chỉ đạo của Bộ trưởng và Thứ
trưởng không 'đá' nhau”
Dư luận những ngày vừa qua rơi
vào nhiễu loạn khi một số báo đưa tin: Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến đề
nghị công bố
dịch tay chân miệng nhưng Thứ trưởng Trịnh Quân Huấn lại cho biết
Bộ Y tế phải chờ đợi các địa phương chủ động công bố, vì thẩm quyền công bố dịch
bệnh này thuộc về Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố.
Trước diễn biến này, nhiều người
cho rằng công tác chỉ đạo điều hành của Bộ Y tế đối với
dịch tay chân miệng là
không nhất quán!?
Liên quan đến vấn đề này, ông
Nguyễn Văn Bình, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng – Người phát ngôn của Bộ Y tế -
khẳng định: “Trong chuyện chỉ đạo ứng phó với
dịch tay chân miệng, Bộ trưởng và
Thứ trưởng Bộ Y tế không đá nhau”.
Theo đó, tại Hội nghị tăng cường
phòng chống
dịch tay chân miệng tổ chức ngày 15/8 tại TPHCM, Bộ trưởng Tiến
nhắc nhở các địa phương cần triển khai tuyên truyền trúng đích về dịch bệnh,
đồng thời đẩy mạnh công tác phòng chống và cân nhắc công bố dịch nếu đã đủ điều
kiện để nhân dân không chủ quan lơ là, còn ngành y tế cũng chủ động hơn vì tuyến
dưới sẽ được quyền duyệt Thu*c men, trang thiết bị, tránh phải chuyển bệnh nhân
lên tuyến trên gây quá tải, tốn kém.
Trong khi đó, Thứ trưởng Trịnh
Quân Huấn trả lời đúng theo quy định của pháp luật khi được các nhà báo hỏi, đó
là thẩm quyền công bố
dịch tay chân miệng thuộc về Chủ tịch UBND tỉnh, thành phố
và có 2 điều kiện để công bố dịch.
Điều kiện 1 là số bệnh nhân mắc
bệnh cao hơn số dự tính bình thường.
Điều kiện 2 là khi xuất hiện 1
trong 4 yếu tố sau:
a/ dịch bệnh vượt quá khả năng kiểm soát của cơ quan y tế
địa phương;
b/ tác nhân gây bệnh đã được xác nhận là có biến đổi gây tình trạng
bệnh cảnh nặng, Tu vong cao;
c/ Chưa rõ tác nhân gây bệnh nhưng tỷ lệ Tu vong
cao và các biện pháp phòng chống chưa hiệu quả;
d/ Dịch bệnh truyền nhiễm xảy ra
trong thời điểm thảm họa.
“Như vậy thì đâu có gì đá nhau?”,
ông Bình nói. Ông cũng khẳng định thẩm quyền công bố dịch bệnh này thuộc về địa
phương.
Trong trường hợp vì một lý do nào đó mà địa phương không công bố dịch
(khi đã đủ điều kiện) hoặc chưa đủ điều kiện đã công bố dịch (gây hoang mang,
thiệt hại) thì đều bị xử lý theo quy định của pháp luật.
Đúng lúc và kịp thời?
dịch tay chân miệng xuất hiện rải
rác từ đầu năm 2011, bắt đầu nóng từ tháng 4, tháng 5 và sau đó tăng mạnh trong
tháng 7 và đến thời điểm hiện tại vẫn đang rất nóng.
Trong khi đó, những biện pháp ứng
phó mà Bộ Y tế đưa ra được đánh giá là bị động và chậm. Cụ thể: Đến ngày 19/7,
Bộ Y tế mới ban hành hướng dẫn chẩn đoán, điều trị bệnh tay chân miệng (bổ
sung).
Đến ngày 18/8, báo Sức khỏe đời
sống - Cơ quan ngôn luận của Bộ Y tế - đưa tin: Ông Trần Đức Long, Vụ trưởng Vụ
Pháp Chế (Bộ Y tế) cho biết công tác truyền thông về
dịch tay chân miệng sẽ được
thay đổi để sát hơn với tình hình thực tế.
Cũng trong ngày 18/8, Bộ trưởng
Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến đã ra chỉ thị về việc tăng cường công tác phòng
chống bệnh tay chân miệng, huy động toàn ngành y tế tham gia công tác phòng
chống dịch. Đáng ra những việc này phải đi hàng đầu, khi dịch chưa xuất hiện.
Trả lời câu hỏi: “Liệu những động
thái này có chậm không, khi mà dịch đã xảy ra, hoành hành mạnh rồi?”, ông Bình
nhận định: “Nói nhanh hay chậm còn tùy tình hình thực tế ở địa phương. Nếu ban
hành sớm hơn thì có thể là sẽ sớm quá, còn muộn hơn thì lại chậm. Có thể nói ban
hành ở thời điểm này là hợp lý!”.
Theo Cẩm Quyên - VietNamNet