Sức khỏe và đời sống hôm nay

Sức khỏe và đời sống

Thâm cung bí sử (203 - 2): Dân mừng lão, làng mừng lão

MangYTe - Sơ nhật, sơ nguyệt cả làng mừng lão. Đó là một điều trong hương ước cổ của làng tôi. Đã là hương ước thì cả làng phải chấp hành. Phép vua thua lệ làng.

Dân mừng lão theo cách riêng và làng mừng lão cũng theo cách riêng. Dân mừng lão vào ngày mùng 1 Tết. Các hộ không đi riêng mà đi theo dòng họ. Sáng mùng 1 Tết, sau khi cúng ông bà tổ tiên xong, ông tộc trưởng triệu tập con cháu chuẩn bị đi mừng lão. Danh sách các cụ được mừng lão đã có từ trước Tết. Chỉ mừng những cụ tuổi chẵn 60, 70, 80, 90 và 100 tuổi. Những ai vào năm lẻ không phải mừng. Ngày xưa cái lễ mừng lão là 3 quả cau, 3 lá trầu và một chai nhỏ rượu trắng. Lễ lạt như thế thì cồng kềnh quá. Ngày nay lễ mừng lão là phong bì. Số tiền bỏ phong bì do con cháu trong họ đóng. Đi mừng lão theo dòng họ thì vui hơn và đội hình cũng đẹp hơn. Các cụ vào năm tuổi chẵn cũng phải chuẩn bị. Con cháu dựng rạp từ trước Tết và mua sẵn bánh kẹo, rượu, Thu*c để đón khách. Nếu ai không khéo từ chối rượu thì sau 1 ngày mừng lão đã say rồi, vì phải đi mừng tới hàng chục cụ.

Làng tổ chức mừng lão không vào ngày mùng 1 Tết mà vào 1 ngày Hoàng đạo đầu tháng Giêng. Ngày đó làng mở tiệc yến đãi các bậc lão làng, không kể năm chẵn tuổi hay lẻ tuổi, cứ 60 tuổi trở lên là được làng mời tiệc yến. Tiệc yến được tổ chức ở đình làng. Mâm cỗ được chuẩn bị từ trước có 9 món, tượng trưng cho sự vĩnh cửu, bao gồm những con bay trên trời như các loài chim, những con đi dưới đất như trâu bò, gà lợn và những con bơi dưới nước như cua, cá, tôm. Tiền để làng tổ chức mừng lão lấy từ quỹ làng. Ngày xưa làng tôi dành 10 mẫu ruộng tốt phát canh thu tô để làm công quỹ. Quỹ này dùng vào 2 việc, một là để khuyến học, hai là tổ chức mừng lão. Ngày xưa những người đỗ đầu thi hương (thi ở tỉnh) đều được làng khao bằng một bữa ăn thịnh soạn. Chỉ những người đỗ đạt mới được mở trường dạy học, gọi là thầy đồ. Ông nội tôi thi hương đỗ đầu, được làng mở tiệc khao và cho mở trường dạy học. Ngày nay không còn ruộng phát canh thu tô nữa nhưng làng vẫn có quỹ khuyến học. Những học sinh đỗ vào các trường đại học chính quy được xã biểu dương trên loa truyền thanh và được Chủ tịch UBND xã tặng giấy khen, kèm theo một khoản tiền thưởng 300.000 đồng. Quỹ khuyến học do các Mạnh Thường quân và các nhà doanh nghiệp tài trợ. Còn tiền để tổ chức tiệc yến mừng lão đầu năm thì do con cháu trong làng đi làm ăn xa về Tết tự nguyện đóng góp. Tiệc yến ngồi theo tuổi, 60 ngồi cùng mâm với người 60, các tuổi khác cũng thế, gọi là bạn đồng niên. Người thọ 100 tuổi rất ít nên trong tiệc yến thường phải ngồi một mình một mâm. Tiệc yến mừng lão dài lắm, từ tính 9h sáng đến 15h chiều mới kết thúc, vì các cụ vừa ăn vừa trò chuyện, vừa nghe con cháu đến đọc thơ phú chúc mừng và hát ví dặm để mừng lão. Thuở nhỏ tôi thường rình trước cửa đình để khi các cụ ra về sẽ được các bô lão ban cho một miếng giò mỏng như lá lúa hoặc một miếng chè kho để ăn lấy may. Quê hương không chỉ là nơi ta sinh ra và lớn lên mà còn là nơi nuôi dưỡng tâm hồn ta bằng những phong tục đẹp đầu năm mới.

Tiểu phẩm của Khánh Hoàng

Mạng Y Tế
Nguồn: Gia đình (http://giadinh.net.vn/gia-dinh/tham-cung-bi-su-203-2-dan-mung-lao-lang-mung-lao-20200203213246171.htm)

Chủ đề liên quan:

gia đình thâm cung bí sử

Tin cùng chuyên mục

Tin cùng nội dung

Tải ứng dụng Mạng Y Tế trên CH PLAY