TP.HCM: Lần đầu tiên, bệnh viện nhi đồng ghép tế bào gốc tự thân cứu bé gái có tỉ lệ sống chỉ còn 12%

Ngày 28/1, bệnh viện (bv) nhi đồng 2 (tp.hcm) cho biết, nơi đây vừa lần đầu tiên thực hiện ca ghép tế bào gốc tạo máu tự thân cho một bé gái bị u nguyên bào thần kinh nặng.

Bệnh nhân là bé N.N.M. (32 tháng tuổi, quê Đắk Lắk) có cơ địa suy dinh dưỡng nên nặng chỉ có 11kg.

Bé N.N.M. (32 tháng tuổi, quê Đắk Lắk).

Bé lần đầu nhập viện với dấu hiệu đau bụng 1 tuần, siêu âm phát hiện khối u vùng hạ vị từ tháng 6 năm 2020.

Tại BV, bệnh nhi được chẩn đoán bệnh lý u nguyên bào thần kinh nhóm nguy cơ cao, nếu không được ghép tủy thì tỉ lệ sống 1 năm của bé chỉ có 12%

Dựa trên phác đồ điều trị hiện hành tại khoa ung bướu huyết học bv nhi đồng 2, bé đã được nhanh chóng lên kế hoạch điều trị kết hợp phẫu thuật cắt u, hóa trị liệu, ghép tủy, hóa trị duy trì sau ghép.

Hệ thống liên lạc và vận chuyển đồ từ ngoài vào trong phòng ghép.

Tới tháng 12/2020 bé được chuẩn bị vào giai đoạn ghép tế bào gốc tạo máu tự thân.

Khởi động cho giai đoạn chuẩn bị ghép, bé đã được làm các xét nghiệm máu, sinh thiết tủy xương, chụp PET scan để xác nhận đạt đáp ứng điều trị.

Các bác sĩ đơn vị ghép bv nhi đồng 2 đã thực hiện hội chẩn chuyên môn với bv truyền máu huyết học tp.hcm lên kế hoạch thu thập tế bào gốc, phác đồ hóa trị liệu diệt tủy liều cao trước ghép và chuẩn bị ghép.

Ca phẫu thuật ghép tế bào gốc cho bé m. có sự phối hợp giữa bv nhi đồng 2 với bv truyền máu huyết học tp.hcm.

Sau khi tạo các đường truyền trung tâm phục vụ thu thập tế bào gốc, tháng 12/2020 bé tiến hành thu thập tế bào gốc tạo máu tại bv truyền máu huyết học. quá trình thu thập thuận lợi, đủ số lượng tế bào gốc cần cho việc phục hồi tủy sau ghép.

Từ ngày 23-29/12/2020 bé tiếp nhận điều trị hóa trị liệu liều cao chuẩn bị cho ghép tế bào gốc.

Ngày 30/12/2020 sau quá trình chu đáo chuẩn bị, bệnh nhân được ghép tế bào gốc tạo máu tự thân có gây mê chủ động tại chỗ với sự hỗ trợ, giám sát chuyên môn của các bác sĩ, điều dưỡng của khoa ghép tế bào gốc, bv truyền máu huyết học.

Cha con bệnh nhi thời điềm trước giờ thực hiện ca mổ "định mệnh".

Bệnh nhi được chăm sóc đặc biệt tại đơn vị ghép tế bào gốc sau truyền tế bào gốc, kiểm tra huyết đồ theo dõi quá trình mọc mảnh ghép, chẩn đoán các biến chứng hậu ghép, phòng ngừa tối đa nguy cơ nhiễm khuẩn, chăm sóc điều dưỡng tích cực.

Trong thời gian này bé có gặp 1 số biến chứng do hóa trị liệu diệt tủy và giảm chức năng bảo vệ cơ thể khi nguồn tủy mới ghép chưa mọc như tổn thương gan, tổn thương niêm mạc đường tiêu hóa, viêm ruột.

Các bác sĩ đã điều trị nội khoa, nâng đỡ, kháng sinh tích cực, truyền immunoglobuline tăng chức năng miễn dịch thể dịch, nuôi ăn sonde dạ dày năng lượng cao, nuôi ăn tĩnh mạch hỗ trợ... cho bệnh nhi.

Nhờ vậy các biến chứng đều được sớm kiểm soát ổn định. Bé mọc mảnh ghép khá sớm vào 10 ngày sau ghép.

Cha bé M. vui mừng sau khi con "hồi sinh".

16 ngày sau ghép, bệnh nhi đã phục hồi bạch cầu hạt và tiểu cầu tốt, không có tình trạng nhiễm trùng cơ quan nào. Bệnh nhi khỏe, tự ăn uống, sinh hoạt, đã được xuất viện sớm hơn dự kiến vào ngày 15/1/2021 trong sự hạnh phúc của bệnh nhân, gia đình và các y bác sĩ.

Sau 1 tuần, bệnh nhi đã tái khám lại tại khoa điều trị trong ngày, bv nhi đồng 2 để theo dõi sự phục hồi hoàn toàn của hệ tạo máu, các biến chứng muộn.

Kết quả kiểm tra các dòng tế bào máu đang hồi phục thuận lợi, chức năng gan thận trong giới hạn bình thường, bé hoạt bát, ăn uống tốt, không cần truyền máu hay Thu*c điều trị biến chứng liên quan ghép.

Bé gái khỏe mạnh, tươi tắn ngày tái khám.

Dự kiến bệnh nhi sẽ tiếp tục xạ trị sau vài tuần và điều trị Thu*c duy trì sau truyền tế bào gốc 3 tháng nhằm hạn chế khả năng tái phát của khối u.

Bác sĩ phan thị thu trang, khoa ung bướu huyết học, bv nhi đồng chia sẻ, m. là bé gái được ghép tế bào gốc tự thân trên nền 1 bệnh u nguyên bào thần kinh có tuổi nhỏ, cân nặng thấp, thể trạng suy dinh dưỡng tiên lượng.

Ca phẫu thuật phải phối hợp đa chuyên khoa nếu có biến chứng nặng song song với kiểm soát tích cực dinh dưỡng, gây mê khi can thiệp thủ thuật.

Các bác sĩ cũng vui mừng trước sự hồi phục của bệnh nhi.

Trong các nhóm bệnh lý u đặc tại Việt Nam, u nguyên bào thần kinh là khối u ngoài não thường gặp nhất ở trẻ em.

Tại Mỹ, u nguyên bào thần kinh chiếm 15% Tu vong ung thư nhi là loại ung thư trẻ em thường gặp thứ 3 với 75% dưới 4 tuổi.

Ở các nước phát triển, với trẻ mắc u nguyên bào thần kinh nguy cơ thấp và trung bình, tỉ lệ sống sau 5 năm lần lượt là 95%, 70%.

Đối với u nguyên bào thần kinh nguy cơ cao, tỉ lệ sống sau 5 năm của trẻ khá thấp ngưỡng dưới 20-30% khi chưa có đa phương thức điều trị phối hợp hóa trị, phẫu thuật, ghép tế bào gốc, xạ trị, điều trị duy trì.

Với sự ra đời của ghép tế bào gốc tạo máu, các điều trị trúng đích, tỉ lệ sống 5 năm của trẻ là 30 -60% .

Riêng tại bv nhi đồng 2, mỗi năm có khoảng 40 trẻ được chẩn đoán và điều trị nguyên bào thần kinh.