Mới đây, trên nhiềutrang mạng quốc tế đưa ra thông tin, một thống kê gần đây tại Mỹ cho thấy, khitiêm vaccine ngừa virus HPV (Human Papilloma Virus - virus gây u nhú ở người,trong đó có ung thư cổ tử cung), đã xuất hiện hơn 35.000 phản ứng phụ, trong đó200 trường hợp Tu vong đã được báo cáo cho chính phủ vào giữa tháng 3/2015.
Tính đến tháng 3/2013,Mỹ phải chi gần 6 triệu USD bồi thường cho 49 nạn nhân của vaccine HPV. Tuynhiên, báo cáo mới nhất của Hiệp hội sản phụ khoa Mỹ khẳng định, đã có hơn 80triệu liều HPV được tiêm và chưa ghi nhận tác dụng phụ, chỉ có tác dụng nhẹ nhưsưng hay đỏ chỗ tiêm và tự hết. Chưa ghi nhận có ca Tu vong nào do tiêm vaccineHPV tại nước này.
Để giúp bạn đọchiểu rõ, AloBacsi xin giới thiệu chia sẻ của ThS. BS Lê Thị Kiều Dung - Chuyênkhoa Sản Phụ Khoa BV Đại học Y Dược TPHCM về các vấn đề liên quan đến HPV và lờikhuyên của BS dành cho cộng đồng.
HPV(HumanPapillomaVirus) là loài virus đặc biệt chỉ gây bệnh trên biểu mô da vàmàng nhầy ở người. Cho đến nay, hơn 100 type đã được xác định, trong đó có 30 -40 type thuộc vùng hậu môn-Sinh d*c. Tùy vào khả năng gây ung thư hay không màngười ta chia các type HPV ra làm 2 nhóm. Một là HPV nguy cơ thấp gây ra mụncóc ở bàn tay - bàn chân, mồng gà ở vùng hậu môn - Sinh d*c, u nhú đường hô hấphay tăng sản biểu mô khoang miệng (thường gặp là HPV 6, 11). Hai là HPV nguy cơcao hiện có khoảng 15 types gây ra ung thư đặc biệt HPV 16, 18 gây ra UTCTC.
Cho đến nay, các nhàkhoa học đã xác nhận HPV là nguyên nhân hàng đầu của UTCTC (99,7% các trường hợp UTCTC đều có sự hiện diện củanhóm HPV nguy cơ cao).
HPV chủ yếu lây truyềnqua đường T*nh d*c qua tiếp xúc như Sinh d*c - Sinh d*c, tay - Sinh d*c, miệng- Sinh d*c. Nhiễm HPV là một trong những bệnh lý lây truyền qua đường T*nh d*cphổ biến nhất và dễ dàng nhất. Nguy cơ nhiễm HPV cao nhất khi có tiếp xúc tìnhdục càng sớm.
Vị trí HPV xâm nhập vàkhu trú đầu tiên là vùng thượng bì, chủ yếu ở lớp biểu mô da và niêm mạc nhấtlà những vùng niêm mạc ẩm ướt, nhầy. Tỷ lệ lây truyền HPV giữa nam và nữ quagiao hợp thay đổi từ 5% - 100%, trung bình khoảng 40%.
Tuy nhiên, HPV rất đềkháng với nhiệt và khi bị làm khô. Do đó, HPV còn có những đường lây truyềnkhông qua T*nh d*c như qua các đồ vật như dụng cụ cắt móng tay - móng chân, kềmbấm sinh thiết, đồ lót… Vì vậy bao cao su không bảo vệ 100% vì còn tiếp xúc da ởvùng âm hộ, hậu môn. Đặc biệt HPV có thể lây truyền dọc từ mẹ sang con tronglúc sanh gây ra đa bướu gai đường hô hấp.
Theo số liệu thống kê củatrung tâm kiểm soát bệnh tật Hoa Kỳ (CDC-US), ít nhất 50% dân số có hoạt độngT*nh d*c sẽ có nguy cơ bị nhiễm HPV nguy cơ cao vào một thời điểm nào đó trongcuộc đời.
Trong 10 năm đầu tiênsau giao hợp, tần suất lưu hành bệnh gần 25% và nguy cơ nhiễm HPV trong suốt cuộcđời có thể lên tới 80%.
HPV chủ yếu lây truyềnqua đường T*nh d*c, vì vậy các đối tượng có quan hệ T*nh d*c không an toàn dễcó nguy cơ nhiễm HPV, đặc biệt các đối tượng tiêm chích M* t*y có nguy cơ bịnhiễm HPV rất cao.
HPV chủ yếu lây qua đườngT*nh d*c qua các vết trầy xước hoặc vết loét vi thể trên biểu mô, vì vậy nam giớicũng có nguy cơ bị nhiễm HPV tương tự như nữ giới. Cũng như ở nữ, nam giới nhiễmcác type HPV nguy cơ thấp sẽ bị mụn cóc ở bàn tay - bàn chân…, hoặc mồng gàD**ng v*t, hâu môn… Nhiễm HPV nguy cơ cao sẽ có nguy cơ bị ung thư D**ng v*t,ung thư hậu môn, ung thư hầu họng-thanh quản…
Nhiễm HPV nguy cơ thấpgây ra các tổn thương mụn cóc ở bàn tay - bàn chân…, mồng gà vùng hậu môn -Sinh d*c (hơn 75% bạn tình bị mồng gà khi tiếp xúc). Mồng gà có thể gây ngứa, bỏngrát, chảy máu, đau.
Nhiễm HPV nguy cơ caothường không có biểu hiện lâm sàng rõ ràng, chỉ phát hiện được nhờ vào xét nghiệmtìm HPV.
Cho đến nay có nhiềuphương pháp xét nghiệm để chẩn đoán HPV, nhiều xét nghiệm đã được FDA công nhậnnhằm phát hiện DNA HPV ở cổ tử cung. Các xét nghiệm này đánh giá các tế bàobong tróc ở cổ tử cung để xem sự hiện diện của 15 - 18 loại HPV có khả năng gâyung thư. Hầu hết các xét nghiệm xác định được 14 loại HPV thường gặp nhất.
Nhữngxét nghiệm này được sử dụng theo mẫu của FDA và đã được hiệu chỉnh lại để phù hợpvới tiêu chí chuyên biệt cho thực hành lâm sàng. Các xét nghiệm xác định sự hiệndiện của HPV DNA nguy cơ cao đã được dùng như một công cụ hỗ trợ cho sàng lọctân sinh trong biểu mô cổ tử cung ở phụ nữ trên 30 tuổi (xét nghiệm chủng HPVnguy cơ thấp không cần thực hiện).
Tất cả những tham khảo về xét nghiệm HPV đềunhắm đến chủng HPV nguy cơ cao. Hiện có rất nhiều hướng dẫn kể cả những hướng dẫnchưa chính thống cũng đã sử dụng xét nghiệm HPV như để theo dõi sau điều trị. Cầnlưu ý hạn chế những chỉ định chưa được công nhận chính thống trong việc xétnghiệm HPV.
Cho đến nay, điều trịHPV vẫn chỉ là điều trị triệu chứng, chưa có Thu*c điều trị đặc hiệu để diệtvirus. Tuy nhiên, trên 40% các trường hợp mồng gà, mụn cóc có thể tự thuyên giảm.
Việc điều trị thườnggây đau và xấu hổ. Các Thu*c bôi tại chỗ hay phẫu thuật đều được dùng điều trịmụn cóc cơ quan Sinh d*c. Tỷ suất tái phát biến động rất lớn, dưới 5% với điều trị bằng podofilox hay laser và trên65% với các biện pháp điều trị khác.
Đối với các type HPVnguy cơ cao cũng chưa có Thu*c đặc hiệu để diệt virus, tuy nhiên khả năng “sạchnhiễm” tự nhiên là 80% sau 6-8 tháng, chỉcó 20% là nhiễm kéo dài (nhiễm tồn tại). Nguy cơ ung thư xảy ra ở các trường hợpnhiễm kéo dài hoặc tái nhiễm nhiều lần. Vì vậy để ngăn ngừa tái nhiễm, cầnchích ngừa HPV.
Vì cả 2 loại vaccine tứgiá và nhị giá chỉ bảo vệ chống lại những type HPV có trong vaccine (khả năngphòng ngừa 70%), nên những phụ nữ đã đượcchích vaccine vẫn cần làm Pap sàng lọc ung thư cổ tử cung theo hướng dẫn.
Cáchphòng ngừa HPV hiên nay là chích ngừa, tuy nhiên việc này đang gây hoang mangdư luận vì các tác dụng phụ, vậy lời khuyên của bác sĩ đối với cộng đồng?
Khi tìm hiểu thông tin,chúng ta nên sáng suốt và phải xác định nguồn thông tin đó có đáng tin cậy haykhông. Cần hết sức cảnh giác với các trang mạng không chính thống, không có uytín. Đôi khi vì quyền lợi cá nhân hay mục đích cạnh tranh không lành mạnh mà họcó thể đăng tải các thông tin hoàn toàn sai sự thật và thậm chí gây ảnh hưởng rấtlớn trên cộng đồng.
Năm 2008, không phải ngẫunhiên mà Harald zur Hausen, nhà khoa học người Đức được ½ giải Nobel y học vàcũng không phải ngẫu nhiên mà Ian Frazer đã được giải thưởng GALIEN quốc tế. NhờHarald zur Hausen mà chúng ta đã biết được HPV là nguyên nhân hàng đầu củaUTCTC và nhờ Ian Frazer mà chúng ta đã có được vũ khí để chống lại UTCTC làvaccine HPV. Cũng không phải ngẫu nhiên mà tháng 6/2006, vaccine ngừa UTCTC đầutiên đã được FDA cấp phép. Cuộc họp của hội đồng cố vấn về thực hiện chủng ngừa(ACIP) đã tán thành 3 liều vaccine cho nữ từ 9 - 26 tuổi.
Cho tới nay, sau hơn 10năm, hơn 80 triệu liều vaccine HPV đã được chích tại Mỹ nhưng tính an toàn củavaccine như thế nào? Vaccine HPV đã được nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng nghiêmngặt và chứng tỏ tính an toàn. Ít nhất, 29.000 nam và 15.000 nữ tham gia vào nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng cho vaccine tứgiá. Hơn 15.000 đã tham gia nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng cho vaccine 9 giá.Cũng như vậy, sau cấp phép, Trung Tâm Kiểm Soát và Phòng Ngừa bệnh tật Mỹ (CDC) tiếp tục theo dõi tính an toàn theo 3 hướngkhác nhau:
• The ClinicalImmunization Safety Assessment Network (CISA): mạng lưới đánh giá tính an toàncủa chủng ngừa trên lâm sàng.
Bất kỳ một tác dụng phụnào được ghi nhận đều được điều tra và theo dõi cẩn thận. Sự kiểm tra tính antoàn của vaccine đã được thảo luận ở mỗi cuộc họp của ACIP.
Tác dụng phụ được ghinhận thường là đau, đỏ và sưng ở cánh tay nơi chích. Những tác dụng phụ khácbao gồm ngất xỉu, chóng mặt, sốt, nhức đầuvà nôn ói.
Sau 10 năm theo dõi,CDC, FDA và những tổ chức khác đã xác định rằng vaccine HPV được ghi nhận rấtan toàn.
Về hiệu quả, vaccinekích thích sản xuất kháng thể đặc hiệu để phòng ngừa các type HPV đặc hiệu cótrong vaccine. Các thử nghiệm lâm sàng trên vaccine tứ giá cho thấy phòng ngừađược 91% nhiễm mới và 100% nhiễm kéodài. Thử nghiệm Future I-II sau tiêm ngừa 10 năm cũng trên vaccine tứ giá chothấy có hiệu quả 99% để phòng ngừa tân sinh trong biểu mô cổ tử cung mức độ 2và 3 (CIN 2 và CIN 3) gây ra bởi HPV 16 hoặc 18 ở phụ nữ không bị nhiễm 2 typesHPV này trước khi chích ngừa. Tuy nhiên, hiệu quả chỉ đạt 44% ở phụ nữ đã bịnhiễm trước khi chích ngừa. Thử nghiệm Patricia trên vaccine nhị giá cũng cho kếtquả tương tự.
Hiện nay, vaccine HPVchỉ được chỉ định cho phòng ngừa. Tuy nhiên, nguyên tắc sử dụng sẽ tiếp tụcthay đổi tùy theo nhóm tuổi, giới tính và chỉ định điều trị. Sự phát triển củacác loại vaccine mới cũng có thể mở rộng phạm vi cho điều trị HPV.
Dự phòng cấp 1: chíchvaccine và các biện pháp phòng chống lâynhiễm khác như phòng chống các bệnh lây truyền qua đường T*nh d*c, tuyên truyềngiáo dục cộng đồng về quan hệ T*nh d*c an toàn.
Dự phòng cấp 2 làkhám định kỳ, tầm soát phát hiện và điềutrị kịp thời các tổn thương tiền ung thư
Như vậy, UTCTC là ungthư có thể phòng ngừa bằng vaccine phối hợp với các biện pháp làm giảm nguy cơlây nhiễm HPV, song song với chương trình tầm soát để phát hiện và điều trị sớmtổn thương tiền ung thư.
AloBacsi.vnChủ đề liên quan:
chích ngừa cổ tử cung hiệu quả phòng ngừa tác dụng phụ thông tin đầy đủ tử cung ung thư ung thư cổ tử cung