TS.BS Nguyễn Trung Nguyên - Giám đốc Trung tâm Chống độc (BV Bạch Mai) cảnh báo, gần đây tình trạng ngộ độc methanol (cồn công nghiệp) có chiều hướng gia tăng. Chỉ riêng một tháng nay, Trung tâm Chống độc đã tiếp nhận và điều trị cho 7 bệnh nhân.
Các bệnh nhân đến từ nhiều tỉnh khác nhau như Hà Nội, Hải Dương, Bắc Giang… nhưng chung một điểm là uống phải rượu trôi nổi không rõ nguồn gốc. Bệnh nhân được đưa vào viện trong tình trạng có rối loạn ý thức, lơ mơ hoặc hôn mê, toan chuyển hóa nặng, xét nghiệm thấy nồng độ methanol trong máu cao, có trường hợp lên tới gần 200 mg/dL (vượt xa nồng độ gây ngộ độc nặng).
Như trường hợp bệnh nhân Nguyễn Văn Ch. (52 tuổi, ở Hà Nội) được đưa đến Trung tâm Chống độc ngày 2/8 trong tình trạng hôn mê sâu, tụt huyết áp, nhiễm toan chuyển hóa nặng. Kết quả chụp MRI còn cho thấy bệnh nhân bị tổn thương sọ não nặng. Sau 2 ngày điều trị tích cực, tình trạng của bệnh nhân không có chuyển biến và tăng nặng. Gia đình đã xin cho bệnh nhân về ngày 4/8, tiên lượng khó qua khỏi.
BS Nguyên đang kiểm tra thị lực cho bệnh nhân. Ảnh Mai Thanh
May mắn hơn bệnh nhân trên là anh Vi Văn C. (44 tuổi) ở Lục Ngạn, Bắc Giang. Bênh nhân C vào viện trong tình trạng kích thích, lú lẫn, Glasgow 13 điểm, giảm thị lực. Theo lời người nhà chia sẻ, trước khi vào viện 3 ngày, bệnh nhân có uống rượu ở ngoài quán và ở các gia đình khác nhau. Sau khi uống, bệnh nhân thấy mệt mỏi, đau đầu, lú lẫn, yếu chân tay và được gia đình đưa vào Bệnh viện đa khoa tỉnh Bắc Giang. Bệnh nhân được chẩn đoán ngộ độc methanol, được truyền dịch natri bicarbonat, chuyển tuyến lên Bệnh viện Bạch Mai vào ngày 1/8 điều trị.
Tại đây, bệnh nhân đã được giải các độc chất và thoát cơn nguy kịch, giữ được tính mạng sau 5 ngày điều trị tích cực. Tuy nhiên, bệnh nhân vẫn còn di chứng tổn thương với thần kinh và thị giác khi cả hai mắt hiện còn nhìn mờ nên đã được chuyển sang Khoa Mắt để tiếp tục điều trị.
Theo BS Trung Nguyên, với các nguồn rượu lậu gây ra ngộ độc ở các bệnh nhân trên cũng rất có thể đồng thời gây ngộ độc ở những người khác nhưng chưa được phát hiện, lẫn với bệnh khác hay lãng quên. Câu chuyện lớn hơn nữa, đó là các loại rượu lậu được chế từ hóa chất là cồn công nghiệp methanol vẫn đang trôi nổi.
Methanol vào trong cơ thể sẽ được chuyển hóa thành chất độc hơn, phát tác chậm, sau 1-2 ngày các biểu hiện bên ngoài mới rõ rệt. Nếu cứ uống liên tục với liều tuy không cao nhưng vẫn tích lũy gây các tổn thương cho người bệnh.
Không chỉ để lại những di chứng không đáng có sau điều trị như di chứng ở não, mắt rất nặng nề do phù, hoại tử nhân bèo, chảy máu não… mà có những trường hợp không thể qua khỏi vì ngộ độc rượu methanol nếu không cấp cứu kịp thời. Trung tâm Chống độc đã từng tiếp nhận có trường hợp ngộ độc rượu với nồng độ methanol lên đến 687 mg/dL, bệnh nhân Tu vong không thể qua khỏi. Những người bệnh dù thoát khỏi tử thần nhưng di chứng để lại làm mất khả năng lao động, trở thành gánh nặng cho gia đình và xã hội.
Các chuyên gia khuyến cáo, người dân không nên quên là cần hạn chế uống rượu và cần chọn uống các sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng. Rượu ethanol và methanol nếu chỉ dựa vào cảm quan thông thường khó phân biệt. Bởi vậy mọi người cần cảnh giác với những loại rượu không nhãn mác, giá rẻ; Không uống rượu khi đang đói, mệt. Sau vài tiếng uống rượu nếu thấy cơ thể có biểu hiện đau đầu, chóng mặt, nhìn mờ bóng mây... người dân cần tới bệnh viện khám ngay.
Ngộ độc Methanol với liều 8g (1ml dung dịch 100%) đã có thể gây mù, ngộ độc với liều 10g (30ml dung dịch 40%) có thể gây Tu vong ở người lớn. Và ở trẻ em, với liều 0,25ml/kg đã gây mù mắt và 0,5ml/kg đã gây Tu vong.
Để tránh cho người dân uống rượu được pha chế từ cồn công nghiệp, các cơ quan chức năng cũng cần có những phương án quyết liệt hơn nữa trong các khâu quản lý sản xuất và kinh doanh rượu, quản lý hóa chất cồn công nghiệp nhằm ngăn chặn tình trạng ngộ độc methanol đáng báo động như hiện nay.