Nổi mề đay, hay phát ban thường được biết đến với những vết đốm đỏ xuất hiện trên bất kỳ phần nào của cơ thể hoặc khuôn mặt.
Chúng thường có hình dạng màu đỏ, nổi sần và tròn. Trong một số trường hợp, chúng có thể xuất hiện thành mảng màu đỏ do ảnh hưởng ở khu vực người đó đã bị trầy xước da.
mề đay là một vấn đề rất phổ biến và khoảng 10 phần trăm dân số bị tình trạng này tại một thời
điểm nào đó trong đời, theo cách này hay cách khác.
Trong nhiều trường hợp, nổi
mề đay có thể khởi phát nghiêm trọng, nhưng sẽ thuyên giảm một cách
tự nhiên trong 6 tuần. Đó là
mề đay cấp tính, thường xuất hiện bởi một phản ứng dị ứng. Khi vấn đề
kéo dài hơn 6 tuần, nó sẽ trở thành
mề đay mãn tính.
mề đay mãn tính thường là tự phát, có nghĩa nguyên nhân của nó là không rõ ràng. Nó có xu hướng
tồn tại nhiều tháng hoặc nhiều năm, gây khó chịu đáng kể cho cá nhân. Đã có những trường hợp được
báo cáo, mắc vấn đề này kéo dài trong 20 năm.
Phù mạch là một hình thức đe dọa tính mạng của
mề đay. Trong trường hợp này, đường thở và các
lớp lót của ruột và miệng của người bệnh cũng sưng lên. Có thể gây đau dạ dày hoặc khó nuốt và thở.
Đôi khi đường thở bị sưng khiến người đó khó thở, và có thể bị nghẹt thở đến ch*t. Do đó, tất cả
những người bị nổi
mề đay nên biết rằng họ cần phải đến bệnh viện ngay lập tức trong trường hợp môi
và lưỡi sưng lên.
Nguyên nhân gây
mề đay
Dị ứng: Khoảng 50% các trường hợp
mề đay cấp tính và một tỷ lệ nhỏ trường hợp
mề đay mãn tính,
xuất phát từ vấn đề cơ bản là do một phản ứng dị ứng. Có thể đó là dị ứng với những món ăn, như các
loại hạt, hải sản, các chất phụ gia thực phẩm, chất bảo quản trong thực phẩm,… Nó cũng có thể là do
người đó bị dị ứng với những thứ khác như Thu*c bổ, hoặc vết đốt của ong.
Danh sách các chất gây dị ứng là rất dài và một kết quả xét nghiệm chi tiết là cần thiết để xác
định các chất gây dị ứng. Những người có cơ địa dị ứng nên giữ một cuốn sổ tay ghi lại những loại
thực phẩm họ đã ăn uống.
Nếu một ngày nào đó, xuất hiện những vết
mề đay nghiêm trọng, người đó có
thể xem lại cuốn sổ tay để tìm ra đâu là nguyên nhân gây ra vấn đề.
Chứng da vẽ nổi
Đây là một dạng
mề đay vật lý, nghĩa là một kích thích vật lý đã khiến người đó nổi
mề đay.
Trong trường hợp này, da người bệnh bị nổi hằn lên và bị viêm khi gãi, cọ xát, hoặc tát.
Tự miễn dịch
Trong khoảng 30-40 phần trăm các trường hợp
mề đay mãn tính, vấn đề là
do sự tự miễn dịch. Hệ thống miễn dịch của cơ thể bắt đầu phản ứng chống lại chính nó và gây ra các
vấn đề này. Điều này rất khó quản lý và có xu hướng kéo dài trong nhiều năm. Một số xét nghiệm máu
có thể giúp xác định những vấn đề này.
Áp lực đối với da
Trong trường hợp này các phát ban xuất hiện ở những khu vực da bị chịu áp lực. Điều này được
nhìn thấy rõ ở vùng dây đai áo ngực, vùng bụng dùng thắt lưng do dây quá chặt,…Các nguyên nhân này
có thể không làm xuất hiện
mề đay rõ ràng ngay lập tức, bởi vì nó thường xuất hiện 6 - 8 giờ sau
khi chịu áp lực và có xu hướng kéo dài trong 2-3 ngày.
Mồ hôi quá nhiều
Mồ hôi đổ quá nhiều, da tiếp xúc với thời tiết ẩm ướt hoặc tắm bằng nước nóng kéo dài có thể gây
phát ban nhỏ gọi là
mề đay cholinergic. Hiện tượng này thường chóng hồi phục một cách tự nhiên.
Tiếp xúc với lạnh
Nó có thể dễ dàng nhận biết bằng cách cọ xát đá lạnh trên da trong vài phút. Vùng da đó có thể
nổi
mề đay khi bất ngờ tiếp xúc với nước lạnh. Dạng
mề đay này rất nguy hiểm, và người có dạng mề
đay này cần thận trọng khi tắm và đi bơi.
Tiếp xúc với ánh nắng mặt trời
Còn được gọi là
mề đay do ánh sáng mặt trời, thường xuất hiện trên các vùng da tiếp xúc với ánh
nắng mặt trời trực tiếp. Đây là hiện tượng rất phổ biến trong mùa hè, đặc biệt thường xuất hiện
trên mặt và cánh tay. Các
mề đay bắt đầu nổi lên trong vòng vài phút tiếp xúc với ánh nắng mặt trời
và biến mất trong vòng 24h khi ở trong nhà.
Theo Phương Vũ - Gia đình Việt Nam