Bệnh nốt dầu nghề nghiệp

1. Khái niệm :

Do đặc điểm nghề nghiệp, người lao động làm việc trong các lĩnh vực cơ khí, sửa chữa máy, thiết bị và động cơ… phải thường xuyên tiếp xúc với các loại dầu mỡ kéo dài nên tại các vùng da tiếp xúc xuất hiện các nốt sẩn hôi dầu mỡ gọi là các nốt dầu.

Việc nghiên cứu bệnh nốt dầu đã được quan tâm nghiên cứu dưới góc độ bệnh nghề nghiệp ở Việt Nam.

Theo số liệu của viện y học và vệ sinh môi trường, Viện Da liễu và trung tâm y tế một số ngành công nghiệp, tỷ lệ mắc bệnh nốt dầu ở công nhân sữa chữa dầu máy xe lửa tiếp xúc với dầu Diezel bẩn chiếm 34.8%, ở công nhân sửa chữa cơ khí tiếp xúc với dầu mazut chiếm tỷ lệ 28.12%, ở công nhân bơm rót xăng dầu chiếm 1%.

2. Nguyên nhân:

Nguyên nhân gây bệnh nốt dầu là do có sự tham gia của các loại dầu không tan công nghiệp. Tất cả các sản phẩm dầu mỡ như dầu mazut, dầu hỏa, dầu nhờn, dầu mỡ bôi trơn động cơ, các loại mỡ parafin dầu thơm, benzen… những chất quang động mạnh là tác nhân gây bệnh nốt dầu, bệnh sạm da và gây kích ứng da mạnh.

Do thành phần dầu mỡ có mang theo các chất nhạy cảm với da như mercaptan và các hợp chất chứa chì, Cadmi, Bari, Liti… xâm nhập vào da có thể làm thay đổi lớp mỡ bình thường của da gây rối loạn quá trình sừng hóa dẫn đến hiện tượng dày sừng và bít tắc các nang gây viêm tắc các tuyến bã.

Thêm vào đó, các hạt bụi kim loại của máy móc, thiết bị có thể gây nên vi chấn thương ống dẫn của các nang tăng lên và có thể dẫn đến tắc các ống dẫn. Việc lau rửa vệ sinh hàng ngày không thể tẩy sạch được hết dẫn đến một lượng dầu mỡ luôn tồn đọng trên da nhất là các lỗ chân lông cùng với bụi bẩn, chất tiết và các tế bào da ch*t tạo thành các hạt nhân màu đen. Đây là hợp chất khó phân hủy, bám chặt vào lỗ chân lông, khô cứng lại và hình thành các nốt dầu trên da. Nguy cơ mắc bệnh các cao khi NLĐ tiếp xúc với các loại dầu bẩn, dầu dùng lại.

3. Biểu hiện:

Biểu hiện về lâm sàng, bệnh nốt dầu thường xuất hiện dưới 3 thể: bệnh nốt dầu đơn thuần, bệnh nốt dầu kèm viêm nang lông – dị ứng và bệnh nốt dầu kèm viêm nang lông – dị ứng và sạm da.

Ở thể bệnh nốt dầu đơn thuần, các nốt dầu thường gặp lẻ tẻ một ít nốt ở mu ngón tay, rìa ngoài mu bàn tay, đây là giai đoạn nhẹ và ít gặp.

Bệnh nốt dầu thường gặp phổ biến ở 2 thể tiếp theo. Triệu chứng bệnh lúc này ngoài các nốt dầu xuất hiện dày đặc trên da còn kèm theo viêm nang lông và dị ứng gây ngứa rát trên diện rộng và da viêm đỏ, thô dày. Chức năng S*nh l* của da lúc này bị thay đổi, cụ thể khả năng trung hòa kiềm, kháng kiềm của da giảm rõ rệt.

4. Phòng tránh:

Hiện nay, bệnh nốt dầu là một trong 4 bệnh nghề nghiệp đã được Viện Y học lao động và vệ sinh môi trường đề nghị Bộ y tế và các cơ quan có liên quan nghiên cứu, bổ sung vào danh mục bệnh nghề nghiệp. Tuy nhiên, để hạn chế mức thấp nhất tác hại do các hóa chất, dầu mỡ bẩn gây nên bệnh nốt dầu, NLĐ và người sử dụng lao động trong một số nghề có nhiều nguy cơ mắc bệnh cao cần thực hiện các biện pháp tự phòng chống có hiệu quả như:

- Tránh, hạn chế tiếp xúc với yếu tố dẫn đến nguy cơ mắc bệnh (dầu, mỡ…).

- Lắp đặt hệ thống hút hơi khí khuếch tán.

- Cung cấp đầy đủ và trang bị bảo hộ lao động, đặc biệt cần thường xuyên đeo găng tay, mặc quần áo bảo hộ lao động.

- Thực hiện đều đặn việc tắm, giặt bằng xà phòng rửa dầu mỡ ngay sau ca làm việc. Tuyệt đối không rửa tay, chân dính dầu mỡ bẩn bằng xăng làm nguy cơ mắc bệnh cao và nặng hơn.

- Thực hiện khám sức khỏe định kỳ để sớm phát hiện và điều trị bệnh kịp thời.