Làm thế nào để phòng tránh được các biến chứng sau đột quỵ là vấnđề mà rất nhiều bệnh nhân bị đột quỵ quan tâm. Theo TS Mai Duy Tôn, Khoa Hồi sức Cấp cứu A9 - Bệnhviện Bạch Mai, người bị đột quỵ thường gặp phải những vấn đề sau đây:
Triệu chứng này thường gặp ở các bệnh nhân bị liệt vận động nặnghoặc hôn mê sau đột quỵ. Việc tập vận động sớm, thay đổi tư thế nằm của bệnh nhân thường xuyên (từ1 - 2 giờ) và sử dụng các loại nệm có bơm hơi có tác dụng tốt trong việc hạn chế biến chứngnày.
Đây là nguyên nhân có thể gây Tu vong sau đột quỵ. Nó thường gặp ởcác bệnh nhân bị hôn mê, hoặc mất chức năng nuốt. Sau khi đánh giá chức năng nuốt, thầy Thu*c cóthể chỉ định đặt ống nuôi ăn khi cần thiết. Đối với các bệnh nhân bị rối loạn chức năng nuốt lâudài, việc mở dạ dày ra để đưa thức ăn trực tiếp vào dạ dày qua thành bụng có tác dụng hạn chế nguycơ viêm phổi do hít sặc với độ an toàn cao.
Khi cho ăn qua đường ống, dung dịch dinh dưỡng nên được truyền nhỏgiọt qua ống nuôi ăn, cần cho bệnh nhân nằm ở tư thế đầu cao, và duy trì tư thế này sau khi ăn ítnhất 1 giờ sau đó.
Các yếu tố nguy cơ của đột quỵ có thể điều chỉnh với chế độđiều trị hợp lý:-Cao huyết áp-Hút Thu*c lá-Bệnh tim mạch-Nghiện rượu-Béo phì-Tiểu đường-Sử dụng Thu*c ngừa thai-Tình trạng căng thẳng (stress). |
Quá trình phục hồi vận động xảy ra phần lớn trong 3 - 6 tháng đầu,và có thể tiếp tục cho đến 2 năm hoặc hơn. Vì vậy, bệnh nhân không nên mất hy vọng nếu bị liệt vậnđộng nặng. Sau đột quỵ, nên bắt đầu điều trị phục hồi các chức năng vận động tại thời điểm sớm nhấtkhi có thể.
Tỷ lệ đột quỵ tái phát trong 5 năm đầu tiên là 25%, nghĩa là cứ 100bệnh nhân sống sót sau đột quỵ, sẽ có 25 trường hợp bị tái phát sau đó. Để làm giảm mức độ tái phátđột quỵ, người bệnh cần uống Thu*c đúng theo toa bác sĩ và đi tái khám đều đặn. Không ai có thể bảođảm đột quỵ tái phát sẽ không xảy ra, nhưng khả năng tái phát có thể giảm thiểu tối đa bằng chế độđiều trị thích hợp, liên tục, và được duy trì một cách lâu dài.
Có nhiều cách để có thể làm giảm nguy cơ tái phát của đột quỵ.Trong đó là kiểm soát tốt các yếu tố nguy cơ và thay đổi chế độ sống. Các yếu tố nguy cơ quan trọngnhất của đột quỵ là cao huyết áp, bệnh tim, tiểu đường và hút Thu*c lá.
Bệnh lý tim mạch, cao huyết áp, tiểu đường, tăng hàm lượng mỡ trongmáu cần được theo dõi thường xuyên bởi bác sĩ chuyên khoa. Các yếu tố nguy cơ này sẽ được giảm bớtmột cách tối đa bằng các Thu*c điều trị thích hợp và thay đổi lối sống.
Huyết áp ở mức 120/80mmHg là trị số bình thường. Được gọi là caohuyết áp khi huyết áp cao hơn 140/90 mmHg. Cao huyết áp là yếu tố nguy cơ quan trọng nhất của độtquỵ. Nếu không kiểm soát tốt tình trạng huyết áp, nguy cơ đột quỵ tái phát sẽ rất cao.
Bệnh nhân bị cao huyết áp có nguy cơ đột quỵ cao gấp 4 - 6 lần sovới bệnh nhân có huyết áp bình thường. Cao huyết áp làm nặng thêm tình trạng xơ vữa mạch máu, gâytăng áp lực lên thành mạch máu, và có thể làm vỡ mạch máu.
Kiểm soát huyết áp bao gồm chế độ ăn ít muối, giảm cân, giảmstress, và uống các Thu*c thích hợp. Cần lưu ý rằng các Thu*c huyết áp chỉ có tác dụng khi được sửdụng thường xuyên mỗi ngày. Không nên tự ý ngưng Thu*c khi không có ý kiến của bác sĩ. Nếu caohuyết áp được kiểm soát tốt, sẽ làm giảm được 38% nguy cơ đột quỵ và giảm 40% nguy cơ Tu vong gâyra do đột quỵ.
Là nguy cơ quan trọng thứ hai sau cao huyết áp, bệnh lý tim nguyhiểm nhất liên quan đến đột quỵ là rung nhĩ. Rung nhĩ là tình trạng co bóp bất thường của tâm nhĩtrái. Ở bệnh nhân rung nhĩ, tâm nhĩ trái co bóp nhanh gấp 4 lần so với các buồng tim còn lại. Điềunày dẫn đến sự bất thường của dòng chảy trong cách mạch máu, tạo điều kiện thành lập các cục huyếtkhối trong buồng tim và nhanh chóng di chuyển đi nơi khác, có thể gây tắc nghẽn các mạch máunão.
Khi bệnh nhân có bệnh tiểu đường, nguy cơ mắc phải đột quỵ sẽ tănggấp 3 lần. Chế độ ăn phù hợp để tiết chế lượng đường trong máu, đồng thời sử dụng các Thu*c điềuchỉnh đường huyết có thể giúp người bệnh hạn chế tối đa các biến chứng của tiểu đường.
Tăng cholesterol trong máu có thể dẫn đến tình trạng ứ đọng củacholesterol lên thành của các mạch máu, từ đó tạo thành các mảng xơ vữa. Kiểm soát tốt hàm lượngcholesterol trong máu bằng chế độ ăn thích hợp (kiêng mỡ, các loại dầu ăn và các thức ăn giàucholesterol), tập thể dục thường xuyên và sử dụng các loại Thu*c chuyên biệt có thể làm giảm nguycơ đột quỵ.
Nhiều nghiên cứu đã chứng minh rằng hút Thu*c lá là yếu tố nguy cơrất nguy hiểm của đột quỵ. Thu*c lá làm tăng thêm quá trình xơ vữa mạch máu và các chất gây đôngmáu (như fibrinogen). Việc ngưng hút Thu*c lá có thể làm giảm rõ rệt nguy cơ đột quỵ tái phát.
Các Thu*c ngừa thai, đặc biệt những loại chứa hàm lượng estrogencao, có khả năng làm tăng nguy cơ tạo huyết khối. Bệnh nhân có thể tham khảo với bác sĩ sản khoa đểcó cách thay đổi phương pháp ngừa thai khác nếu bệnh nhân có kèm theo các nguy cơ đột quỵ khác.
Cuộc sống với nhiều áp lực thường xuyên làm tăng huyết áp và có thểdẫn đến đột quỵ. Biết giải tỏa các áp lực trong công việc, tạo một cuộc sống lành mạnh bên ngườithân và gia đình có thể là phương pháp giảm stress hữu hiệu nhất.
Chế độ ăn nhiều chất béo, cholesterol và muối có thể làm tăng nguycơ đột quỵ. Bác sĩ Mai Duy Tôn cũng đưa ra lời khuyên là các bệnh nhân cần tuân thủ chế độ ăn hợplý như sau:
-Tránh ăn quá nhiều chất béo: Các chất béo,cholesterol có thể làm nặng thêm tình trạng xơ vữa động mạch. Hạn chế sử dụng các dầu mỡ khi nấuăn, nên bỏ phần mỡ và da của các loại thịt, dùng các thức ăn có hàm lượng chất béo, thức ăn chếbiến bằng cách nướng hay hấp tốt hơn chiên xào, không ăn quá 3 quả trứng trong một tuần.
-Giảm muối: ăn quá mặn có thể làm tăng huyết áp.Không sử dụng muối trên bàn ăn thêm vào thức ăn đã được chế biến.
-Hạn chế uống rượu: uống nhiều bia, rượu thườngxuyên có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ. Nên hạn chế việc sử dụng các loại bia rượu, đặc biệt khibệnh nhân có tình trạng cao huyết áp kèm theo.
-Tình trạng béo phì có liên quan đến các bệnh lý cao huyết áp, timmạch, tiểu đường và đột quỵ. Duy trì trọng lượng vừa phải bằng chế độ ăn hợp lý và tập thể dụcthường xuyên có thể làm giảm nguy cơ độ quy.
Chủ đề liên quan:
Alobacsi.vn bệnh nhân biến chứng biến chứng sau đột quỵ cách phục hồi sau đột quỵ cao huyết áp cholesterol đột quỵ nguy cơ phục hồi tái phát vận động